روشهای درمان تیک عصبی
افرادی که مبتلا به تیکهای عصبی هستند بسیار از این موضوع رنج میبرند و نمیدانند چگونه باید آن را درمان کنند، در ادامه از بهترین روشهای درمان برای تیکهای عصبی مطلع میشوید.
تیکهای عصبی میتواند با رفتارهایی مثل بالا انداختن شانه، پلک زدن، تنگ کردن چشمها، تکانهای تند سر یا شانه، شکلک در آوردن یا چین دادن بینی دیده شود. در واقع تیک ها، حرکات بدنی یا صداهای کنترل نشده هستند و انواع مختلفی از تیکهای عصبی وجود دارد. برخی افراد ممکن است تنها یک نوع تیک داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است چندین تیک داشته باشند. برخی از انواع متداول تیکها در ادامه بخش سلامت نمناک توضیح داده شدهاند.
انواع تیکهای عصبی
انواع مختلفی از تیکهای عصبی وجود دارند که برخی بر حرکت بدن (تیک موتوری) و بقیه بر صدا تاثیر میگذارند.
تیک عصبی چشم
درمانهای خانگی تیک عصبی
تیکهای حرکتی:
تیکهای عصبی که منجر به حرکات بدنی میشوند به عنوان "موتور تیک ها" شناخته میشوند.
مثالهای معمول شامل موارد زیر هستند:
پلک زدن یا چرخاندن چشم ها.
چین انداختن بینی و شکلک درآوردن.
گاز گرفتن لبها یا تکان دادن زبان ها.
تکان دادن سر.
چرخاندن گردن.
چمباتمه زدن، خم شدن برای لمس کف اتاق.
گاز گرفتن انگشت ها.
بالا انداختن شانه ها
لمس کردن افراد یا چیزهای دیگر.
انجام حرکات و ژشتهای خاص.
برخی اوقات تیکها ممکن است به نظر عادی باشند، اما نمیتوان آنها را کنترل کرد. برخی افراد میتوانند یک تیک را برای مدتی کوتاه به تعویق بیاندازند، اما در نهایت میل به انجامش خیلی قوی میشود.
تیکهای صدایی یا صوتی:
مثالهای معمول تیکهای صوتی شامل موارد زیر هستند:
سرفه
خر خر کردن
سر و صداهای حیوانات از قبیل واق واق کردن،
خرناس
فیش فیش کردن
گلو را صاف کردن
جیر جیر کردن
تکرار یک صدا یا عبارت
استفاده از کلمات و عبارات زننده و توهین آمیز (این امر غیر معمول است)
گاهی اوقات جریان عادی گفتار ممکن است قطع شود، یا تیک عصبی ممکن است در آغاز یک جمله به روش مشابه با لکنت رخ دهد.
درمان تیک عصبی
علایم تیک ها:
تیکها - حرکات یا صداهای ناگهانی، کوتاه، متناوب - نشانه سندرم تورت هستند. آنها میتوانند از حد ضعیف تا شدید وجود داشته باشند.
علائم شدید ممکن است به طور قابل توجهی با ارتباط، کارکرد روزانه و کیفیت زندگی تداخل داشته باشند.
علل سندروم تورت:
علت دقیق سندروم تورت معلوم و مشخص نیست. چنانچه در این بخش از سلامت نمناک میخوانید این، یک اختلال پیچیده و احتمالاً ناشی از ترکیب عوامل ارثی (ژنتیکی) و محیطی است. مواد شیمیایی که در مغز، ایمپالسهای عصبی را منتقل میکنند (انتقال دهندههای عصبی)، از جمله دوپامین و سروتونین، ممکن است نقش ایفا کنند.
عوامل خطر سندروم تورت:
عوامل خطر سندرم تورت، عبارتند از:
_تاریخچه و سابقه خانوادگی:
داشتن سابقه خانوادگی سندرم تورت یا اختلالات عصبی دیگر میتواند خطر گسترش و رشد سندروم تورت را افزایش دهد.
_جنسیت:
مردان در حدود سه تا چهار برابر بیشتر از خانمها ریسک این سندرم را دارند.
سندروم تورت
مشکلات:
افراد مبتلا به سندروم تورت اغلب زندگی سالم و فعالی دارند.
اما سندرم تورت اغلب شامل چالشهای رفتاری و اجتماعی است که میتواند به تصویر از خود آسیب برساند.
شرایطی که اغلب مرتبط با سندروم تورت هستند، عبارتند از:
اختلال کم توجهی بیش فعالی (ADHD)
اختلال وسواسی جبری (OCD)
اختلال طیفی اوتیسم
ناتوانیهای یادگیری
اختلالات خواب
افسردگی
اختلالات اضطراب
درد مربوط به تیک ها، به ویژه سردرد
مشکلات مدیریت خشم
تیک ها، سریع و حرکات عضلانی تکراری هستند که به طور ناگهانی و سخت برای کنترل تکانهای بدن و یا صدا به وجود میآیند. آنها در دوران کودکی تا سن ۵ سالگی رایج هستند. گاهی اوقات ممکن است تا بزرگسالی هم ادامه پیدا کنند.
تیکها معمولاً جدی نیستند و در طول زمان بهبود مییابند. اما آنها میتوانند نا امیدکننده باشند و در فعالیتهای روزمره دخالت میکنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
تیکها معمولاً جدی نیستند. اگر تیک هایتان ملایم و خفیف هستند و باعث ایجاد مشکلی نمیشوند، همیشه نیازی نیست که به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات آنها میتوانند به همان سرعتی که ظاهر میشوند، ناپدید شوند.
اگر نسبت به تیکهای کودکتان نگران هستید، به پزشک خود مراجعه کنید، یا اگر تیکها اینگونه هستند:
_اگر به طور منظم اتفاق میافتند و یا به صورت مکرر و یا شدیدتر میشوند.
_داشتن مشکلات اجتماعی یا احساسی، مانند شرمندگی، قلدری یا انزوای اجتماعی.
_باعث درد یا ناراحتی میشوند.
_ در فعالیتهای روزمره، مدرسه یا کار تداخل پیدا میکنند.
_ به همراه دیگر حالات و رفتارهاست، مانند عصبانیت، افسردگی و یا به خود زیان زدن.
پزشک شما باید قادر به تشخیص یک تیک از توصیف یا دیدن یک ویدئو کوتاه باشد، اما مراقب باشید که بیش از حد توجه خود را به تیکها نیندازید، وگرنه ممکن است بدتر شوند.
درمانهای تیک ها:
اگر تیک شما ملایم است و باعث مشکلات دیگری نمیشود، درمانی برایش لازم نیست.
نکات خود درمانی، مانند اجتناب از استرس و یا خستگی، اغلب برای اکثریت مردم مفید هستند. اگر تیک شدید تری دارید و فعالیتهای روزمره شما را تحت تاثیر قرار دهند، معالجاتی برای کاهش تعداد دفعات آنها توصیه میشود.
درمان تیک عصبی
درمانهای اصلی تیک ها، عبارتند از:
درمان معکوس عادت:
این روش به شما یا کودکتان کمک میکند تا حرکات ارادی را یاد بگیرید که با تیک هایتان "رقابت" کنید، بنابراین پرش تیک نتواند در آن زمان اتفاق بیفتد.
قرار گرفتن در معرض جلوگیری از پاسخ (ERP):
این هدف به شما کمک میکند تا شما و یا کودک تان به احساسهای ناخوشایندی عادت کند که اغلب درست قبل از یک تیک، که میتواند تیک را متوقف کند، به کار رود.
همچنین داروهایی وجود دارند که میتوانند به کاهش تیکها کمک کنند. این درمانها ممکن است در کنار درمانهای روان شناختی یا پس از امتحان درمانها استفاده شوند.
تیکهای عصبی چقدر طول میکشند؟
در اغلب موارد، تیکها به طور قابل توجهی در طول زمان بهبود مییابند یا به طور کامل متوقف میشوند. گاهی اوقات ممکن است چند ماه طول بکشد، اما اغلب آنها چند سال میمانند. از حدود هشت سالگی تا دوران نوجوانی به شدت جدی هستند و معمولاً بعد از بلوغ شروع به بهبود میکنند.
تیک عصبی
تحقیقات اظهار دارند که:
از هر سه تا چهار نفر، ۱ نفر هیچ وقت در زندگیاش تیک ندارد.
از هر سه نفر، ۱ نفر تیک ملایمی در بزرگسالی دارد.
از هر سه نفر، ۱ نفر تیک شدیدی را در بزرگسالی دارد.
نکات خود درمانی برای تیک ها:
برخی چیزهای ساده وجود دارند که شما میتوانید انجام دهید تا به خودتان کمک کند که تیک خود یا فرزندتان را بهبود ببخشید.
از استرس، اضطراب و خستگی اجتناب کنید:
برای مثال سعی کنید یک فعالیت آرامش بخش و لذت بخش را داشته باشید (مانند ورزش یا سرگرمی).
دلیل تیکهای عصبی
از بیش از حد خسته شدن خودداری کنید:
سعی کنید هر زمان که ممکن است بخوابید. سعی کنید تیک کودک خود را نادیده بگیرید و زیاد به آن توجه نکنید - توجه به آنها ممکن است بدترشان کند. هنگامی که تیک کودکتان رخ میدهد، به او چیزی نگویید.
خیال کودکتان را راحت کنید که هیچ دلیلی ندارد که احساس شرمندگی کند. به افراد دیگر اجازه دهید تا با آنها در ارتباط باشند.
اگر کودک شما در مدرسه مشکل پیدا کرد، با معلم او درباره راههای مقابله با مشکلش صحبت کنید. به عنوان مثال، اگر اجازه ترک کلاس را میخواهد، به او این اجازه را بدهند.
درمانهای رفتاری برای تیک ها:
درمانهای رفتاری اغلب به عنوان یکی از درمانهای اولیه توصیه میشود. یکی از انواع اصلی درمان تیک ها، روش معکوس عادت است.
این اهداف عبارتند از:
در مورد وضعیت خود آموزش ببینید. این کار شما را در زمانی که استرس دارید، آگاه میسازد و هر گونه خواسته را میتوانید در آن زمان تشخیص دهید. یک تکنیک به نام مواجهه و پیش گیری واکنشی (erp) نیز گاهی استفاده میشود.
هدف از این کار، کمک به خودتان در یادگیری جلوگیری از افزایش احساس نیاز به تیک است تا زمانی که فروکش کند. ایده این است که در طول زمان به این احساس عادت خواهید کرد و نیاز به tic در پاسخ، کاهش خواهد یافت.
این تکنیکها معمولاً نیازمند چندین جلسه و مشاوره هستند.
درمان تیک ها
داروها برای کنترل تیک:
داروهایی وجود دارند که میتوانند به کنترل تیکها کمک کنند. برخی از داروهایی که مورد استفاده قرار میگیرند در متن زیر آمده است.
کلونیدین:
دارویی که میتواند به کاهش استرس و درمان نشانههای اختلال کاستی توجه و بیش فعالی کمک کند.
نورولپتیک برای تیک ها:
نورولپتیک که همچنین داروهای ضد روان پریشی هستند، داروهای اصلی برای تیکها هستند. آنها با تغییر اثرات مواد شیمیایی در مغز به کنترل حرکات بدن کمک میکنند.
عوارض جانبی نورولپتیک عبارتند از:
افزایش وزن
دید تار
یبوست
خشکی دهان
برخی افراد میتوانند اثرات بیشتری از نورولپتیک را داشته باشند، مانند خواب آلودگی، لرزش.
تیک عصبی در خواب
کلونازپام:
داروهایی که میتوانند به کاهش شدت استرس در برخی افراد کمک کنند، به وسیله تغییر روشی که مواد شیمیایی خاص در مغز انجام میدهند.
تترابنازین:
داروهایی که میتوانند باعث کاهش استرس در افراد با مشکلات زمینهای شوند که باعث بروز حرکات سریع و مکرری مانند بیماری هانتینگتون میشود.
تزریق سم بوتولینیوم:
اینها را میتوان به ماهیچههای ویژه تیک برای استراحت و پیش گیری از آنها زد، اگرچه این اثراتشان معمولاً تا سه ماه میمانند. این درمانها هرکدام دارای اثرات جانبی هستند. اگر نگرانی هایی دارید، با پزشک خود در این باره صحبت کنید.
جراحی:
نوعی جراحی به نام تحریک عمقی مغز در درمان بعضی موارد سندرمهای تورت مفید است.
این، شامل قرار دادن یک یا چند الکترود (دیسکهای فلزی کوچک) در ناحیهای از مغز شماست که با آنها مرتبط است. الکترودها با استفاده از سوزنهای نازک از سوراخهای کوچکی در جمجمه شما عبور میکنند. این کار، تحت بیهوشی عمومی (جایی که شما خواب هستید) انجام میشود.
سیمهای نازک از الکترودها به یک مولد پالس (دستگاهی شبیه ضربان ساز) که زیر پوست سینه شما قرار دارد وصل هستند. این کار یک جریان الکتریکی را برای کمک به تنظیم سیگنالهای مغزی شما و کنترل آنها میدهد.
تحقیقات در زمینه تحریک عمقی مغز تا حدی مثبت است، اما درمان هنوز نسبتاً جدید است و تحقیقات زیادی در این زمینه صورت نگرفته است.
ارسال نظر