چه عواملی باعث افزایش آسم می‌شوند؟

دکتر مصطفی معین افزود: در مطالعه‌ای که چند سال قبل در مرکز تحقیقات ایمونولوژی و آسم و آلرژی انجام شد، نشان داد که نزدیک به یک سوم کودکان مورد مطالعه در تهران علایم تنفسی آسم دارند.

وی به عواملی که سبب تشدید این بیماری می‌شوند اشاره کرد و یادآور شد: مواد شیمیایی و عوامل محرک مانند بوهای تند، دود آتش و ذرات آلاینده در هوای آلوده شهرهای بزرگ باعث تحریک‌پذیری بیشتر نایژه‌ها و راه‌های هوایی در ریه می‌شوند و بیماری آسم را از کنترل خارج می‌کنند که می‌تواند به بستری شدن افراد در بیمارستان یا حتی مرگ آنها منجر شود.

این پزشک متخصص ایمونولوژی ادامه داد: بیماری مزمن انسدادی ریه که به آن COPD گفته می‌شود و به دلیل مصرف زیاد و طولانی مدت سیگار و قلیان عارض می‌شود هم در شرایط آلودگی هوای شهر رو به وخامت بیشتر خواهد گذاشت.

آیا آسم درمان پذیر است؟

معین همچنین در پاسخ به این سوال که آیا بیماری آسم درمان پذیر است؟، افزود: درمان قطعی به این مفهوم که مثلا" مانند یک عفونت میکروبی ریشه کن شود، فعلا" امکان‌پذیر نیست.

وی خاطرنشان کرد: با تشخیص و درمان سریع آسم و با همکاری بیماران برای استفاده از داروهای استنشاقی و رعایت توصیه‌های بهداشتی از نظر پرهیز از مواد و عوامل خطرزای محیطی، این بیماری قابل کنترل است، بگونه‌ای که بیمار از نظر خواب و استراحت، انجام ورزش، فعالیت‌های روزمره، کار و اشتغال و یا تحصیل از کیفیت طبیعی زندگی برخوردار می‌شود.

چه عواملی سبب افزایش بیماری آسم می‌شوند

رئیس مرکز تحقیقات ایمونولوژی و آسم دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: گسترش خشکسالی و افزایش دما در برخی مناطق و طولانی شدن فصل شکوفه دادن گیاهان، آبسالی و رطوبت در مناطق دیگر زمین هم حسب مورد موجب افزایش تعداد گرده‌ها یا هاگ قارچ‌ها در هوا و بروز و شیوع آلرژی‌های تنفسی از جمله عوامل افزایش شیوع آسم است.

معین ادامه داد: همچنین سبک زندگی شهری و آپارتمانی که با اختلال در تهویه سالم هوای فضاهای بسته مسکونی و کاری و آلودگی هوای شهرها همراه است، مصرف غذاهای آماده مصرف(فست فودها) و انجام رفتارهای پرخطر مانند کشیدن سیگار و دود تنباکو همگی جزو عوامل خطر بروز آسم و آلرژی و یا تشدید علایم آنها است.

وی افزود: آلودگی هوا در کلان شهرهای پُرترافیک مانند تهران باعث التهاب و تحریک‌پذیری بیشتر مخاط بینی و راههای هوائی ریه، حمله آسم، مشکلات قلبی و تلفات انسانی بیشتر می‌شود.

رئیس انجمن آسم و آلرژی ایران با یادآوری این که شیوع آسم و بطور کلی آلرژی‌ها در سطح جهانی از سال‌های نیمه دوم قرن بیستم به بعد فرآیندی رو به افزایش بوده که فرضیه‌ها و دلایل مختلفی برای آن مطرح شده است، ادامه داد: عامل خطر اصلی، داشتن استعداد ژنتیک و زمینه ارثی در فرد است که در تماس مکرر او با عوامل خطر محیطی مانند تماس با مواد آلرژی زا چون گرده‌های گل و گیاه و یا قارچ‌ها و کپک‌ها و برخی حشرات به آلرژی تبدیل شده و علائم آن ظاهر می‌شود.

وی گفت: تغییرات آب و هوائی در دهه‌های اخیر که به دلیل پیگیری الگوهای توسعه ناپایدار در کشورهای صنعتی و در اثر جمع شدن گازهای گلخانه‌ای در آتمسفر و گرم شدن پوسته زمین رخ داده است از عوامل افزایش شیوع آلرژی‌ها است.

آسم بیماری مزمن راه‌های هوایی است. در فرد مبتلا به آسم، دیواره‌های داخلی راه‌های هوایی، که به نام برونش شناخته می‌شوند، به برخی از موادی که فرد استنشاق می‌کند بسیار حساس می‌شوند و دچار تورم و التهاب می‌شوند.

این تورم و التهاب باعث حساس شدن راه‌های هوایی و افزایش حساسیت آنها به واکنش‌های آلرژیک می‌شود. در واکنش آلرژیک، راه‌های هوایی متورم می‌شود و عضلات اطراف راه‌های هوایی و دستگاه تنفسی سفت می‌شوند و باعث محدود شدن راه‌های هوایی و تولید بیش از حد مخاط می‌شوند و ورود و خروج هوا در ریه‌ها را با مشکل مواجه می‌سازد.