انواع آب درمانی و فواید آن

آب درمانی روشی مناسب برای توان بخشی به بیمارانی است که به فیزیوتراپی و ورزش های خارج از آب پاسخی نمی دهند. آب درمانی مخصوصاً برای درمان بیماری های مزمن یا آسیب های عضله ای و مفاصل بسیار مفید است. هم چنین افراد مسن و زنان باردار می توانند با آب درمانی بدن فعال تری داشته باشند.

در این روش دمای آب را میان ۲۹ تا ۳۴ درجه ی سانتی گراد نگه می دارند. این میزان دما باعث ایجاد احساس آرامش و تسکین درد های جسمی می شود. ضمناً انجام حرکات ورزشی داخل آب آسان تر است. زیرا به جای وزنه از نیروی مقاومت آب استفاده می شود. در نتیجه آب درمانی فشار کمتری به مفاصل وارد می کند.

به عبارتی جریان آب از تاثیر نیروی جاذبه می کاهد و انجام حرکات ورزشی را آسان تر می سازد. هم چنین آب درمانی برای تمام افراد از هر سن و جنسیتی مناسب است. مخصوصاً به افراد مسن و کسانی که نمی توانند شنا کنند بسیار توصیه می شود. استخر درمانی و هیدروتراپی نام های دیگر آب درمانی هستند.

انواع آب درمانی

کارورزان رشته ی آب درمانی از ویژگی های مختلف آب از قبیل جریان و ویسکوزیته و فشار بهره می گیرند تا تکنیک های درمانی جدیدی را ابداع کنند.

آیی چی (Ai Chi)

آیی چی یکی از انواع آب درمانی است که موجب تعالی ذهنی و روحی و سلامت جسمی می شود. نام آیی چی را از هنر رزمی تایی چی گرفته اند. تایی چی یکی از هنر های رزمی چینی است که بر سلامت روح و جسم افراد تاثیر می گذارد. ترکیب تایی چی و کی گنگ (Qi Gong) در کنار هم تکنیک آبی آیی چی را می سازد. Qi در چینی به معنی سطح انرژی بدن انسان و Gong به معنی تمرین است.

آب درمانی به روش آیی چی شامل تمرینات تنفسی و آرامش بخش است. برای انجام این تمرینات باید تا شانه وارد آب شوید و همزمان که بدن تان را به آرامی تکان می دهید، نفس عمیق بکشید.

تکرار این حرکات آرام به مرور زمان باعث افزایش قدرت بدنی می شود و سطح اکسیژن و کالری مصرفی سلول ها را افزایش می دهد. آیی چی حرکت دست و پا ها را در محل مفاصل بهبود می بخشد و در افرادی که دچار اختلال استرس یا افسردگی هستند، از سطح اضطراب یا ناراحتی آن ها می کاهد.

PNF

پی ان اف نوعی آب درمانی کششی است که از آن برای توان بخشی استفاده می شود. این نوع آب درمانی شامل حرکات انعطافی و کششی و چرخشی در آب می باشد. البته حرکات چرخشی پی ان اف را باید طبق الگو های ورزشی مخصوصی انجام داد که کارورزان آب درمانی تجویز می کنند.

BRRM

این نوع آب درمانی معمولاً برای بیمارانی که از آسیب های نخاعی و سر و بیماری پارکینسون رنج می برند، استفاده می شود.

بیمار باید تا کمر یا شانه داخل آب برود و به کمک تیوب های شناور تمرین استقامت انجام دهد. تیوب های شناور در واقع همان حلقه هایی هستند که به بیمار کمک می کنند در آب حرکت کند.

حرکات سیال

بیمارانی که از این نوع آب درمانی استفاده می کنند، باید پشت شان را به دیواره ی استخر بچسبانند و تا گردن در آب فرو روند تا قفسه ی سینه ی آن ها در تماس با آب قرار بگیرد. سپس در همان حالت حرکاتی آهسته و ریتمیک انجام دهند و هم زمان نفس عمیق بکشند. این حرکات سیال توسط درمانگر و با توجه به نوع بیماری تجویز می شود.

روش هالیویک

در ابتدا از این روش برای آموزش شنا به بیمارانی که دچار ناتوانی های جسمی و فلج مغزی بودند استفاده می شد. برهم خوردن تعادل و سعی در ایستادن مجدد از ویژگی های اصلی روش هالیویک می باشد. در این نوع آب درمانی معمولاً بیمار را در آب نگه می دارند. در حالی که درمانگر به طور منظم و به تدریج سعی می کند تعادل بیمار را بر هم بزند و از این طریق نحوه ی حفظ تعادل و درست ایستادن را به او آموزش دهد.

آب درمانی های مخصوص کمردرد

در بعضی روش های آب درمانی، به جای تمرکز بر درمان نقطه ی آسیب دیده، بر کل اجزای بدن تاثیر می گذارند تا همه ی قسمت ها با هم به درمان ناحیه ی آسیب دیده منجر شوند.

در نوعی آب درمانی مخصوص کمردرد از افراد می خواهند در آب قدم های بلند بردارد. زیرا انواع قدم زدن در آب در درمان آرتروز یا آسیب های زردپی پا یا ناهنجاری های ناشی از فلج مغزی مفید است.

TTTA

این روش شامل پارامتر هایی است که در نهایت موجب پیشرفت در روند درمان بیماری می شود. این روش مخصوصاً برای افرادی که دچار مشکلات سیستم عصبی هستند، مفید است. در TTTA تمرکز بیشتر معطوف عملکرد است. به طوری که بیمار را تحریک می کنند تا اعمالی که قادر به انجام آن ها نیست را انجام دهد. به بیان دیگر در این روش بیمار را تشویق می کنند تا در بهبود توانایی هایش مشارکت کند.

واتسو (Watsu)

حرکات واتسو انواع حرکات کششی با هر شدتی را شامل می شود و این واقعیت که در آب انجام می شود، فشار تحمیل شده بر مفاصل را کاهش می دهد. واتسو برای کسانی که به تازگی زانویشان را عمل کردند یا از بیماری آرتروز رنج می برند، بسیار توصیه می شود. این نوع آب درمانی، گرفتگی ماهیچه و کمردرد را نیز درمان می کند و باعث آرامش ذهنی می شود.

۶ فایده ی آب درمانی

۱. نیروی مقاومت آب

ویسکوزیته ی طبیعی آب ماهیچه ها را قوی می کند. یکی از مزایای آب درمانی این است که نیروی مقاومت آب بسیار بیشتر از مقاومت هوا است. در نتیجه انجام حرکات ورزشی در آب، ماهیچه های بیشتری را درگیر می سازد و از ضعیف شدن آن ها جلوگیری می کند. هم چنین آب باعث می شود بیماران کمتر درد بکشند و ماهیچه های قوی تری داشته باشند که این در روند درمان بسیار اهمیت دارد.

۲. فشار هیدروستاتیکی

فشار معمول و متداول مایعات را فشار هیدروستاتیکی می گویند. از آن جایی که آب چگال تر از هوا است، فشار بیشتری بر بدن اعمال می کند و کارایی قلب و شش ها را افزایش می دهد. فشار به ماهیچه ها و مفاصل درد های مزمن را کاهش می دهد و جریان خون و قدرت ماهیچه ها را بهبود می بخشد.

۳. بهبود گردش خون

همان طور که پیش تر گفتیم، آب درمانی با آب گرم انجام می شود. گرمای آب جریان خون داخل رگ ها را بهبود می بخشد؛ بنابراین آب درمانی به بیمارانی که عضلات قلبی ضعیف دارند، توصیه می شود. گرما هم چنین درد و گرفتگی های ماهیچه را تسکین می دهد.

۴. رانش آب

خاصیت رانش آب باعث می شود بتوانید در آن شناور باشید و بیشتر از وقتی که در خشکی هستید، احساس سبکی کنید. در ضمن آب اثر گرانش را خنثی و از مفاصل و ماهیچه ها محافظت می کند. این ویژگی آب به خصوص برای افرادی که مبتلا به بیماری های مزمن هستند یا اضافه وزن دارند، بسیار مفید است.

۵. استراحت عضلات

در آب درمانی، گرمای آب باعث انبساط دیواره ی رگ های خونی و استراحت عضلات می شود. درمانگر با استفاده از تجهیراتی مانند پدال های آبی، جریان آب را به قسمت هایی از بدن بیمار که نیاز به درمان دارند، هدایت می کند و جریان آرام آب مانند ماساژوری طبیعی عمل می کند که جریان خون را متعادل می سازد.

۶. محیط شاد

درمان در محیط آبی لذت بخش است و حس مثبتی در بیمار ایجاد می کند. آب درمانی اثرات قابل توجه ای بر روحیه ی بیمار دارد و روند درمان را سرعت می بخشد.

در چه شرایطی آب درمانی خطرناک است؟

تب بالا

زخم های سرباز مگر این که زخم با برچسب یا لباس ضد آب پوشانده شده باشد.

بی اختیاری ادرار

مشکلات تنفسی مانند آسم

بیماری صرع

آلرژی به کلر

هیدروفوبیا یا ترس از آب

عوارض دوران بارداری

در آخر باید اضافه کرد در شرایط ویژه حتی اگر آب کم عمق باشد نیز احتمال خطر وجود دارد. اما اگر آب درمانی تحت نظر درمانگر و شرایط استاندارد انجام شود، مشکلی ایجاد نمی کند و برعکس، برای بدن بسیار مفید و ضروری می باشد.