چگونه با رژیم غذایی مناسب به دیابت مبتلا نشویم؟
دیابت ملیتوس یا بیماری قند، بیماری متابولیکی مزمنی است که با سوخت و ساز غیرطبیعی کربوهیدرات ها، پروتئین‌ها و چربی‌ها همراه است.
شیوع این بیماری در کشور ما ۱۰ درصد است؛ یعنی از هر یازده نفر، یک مورد به این بیماری مبتلا است.
در بیماران مبتلا به دیابت، هورمون انسولین که در ورود قند از خون به سلول‌ها و مصرف آن نقش دارد، به قدر کافی ترشح نمی‌شود و فرد با مقاومت به انسولین مواجه می‌شود.
از عوامل پیشگویی‌کننده در بروز دیابت می‌توان به نداشتن فعالیت فیزیکی، وجود دیابت در اقوام درجه یک، ابتلا به پُرفشاری خون و چاقی اشاره کرد.
یکی از دلایل مقاومت به انسولین چاقی و اضافه وزن است، به طوری که این امر منجر به آغاز از دست دهی سلول‌های دخیل ترشح‌کننده انسولین پنج تا ۱۰ سال پیش از بروز دیابت می‌کند. در زمان تشخیص دیابت فرد نزدیک به پنجاه درصد از عملکرد سلول‌های دخیل در ترشح انسولین را از دست داده است.
چاقی، به ویژه چاقی شکمی که در اثر تجمع بیش از اندازه چربی احشایی در اطراف یا داخل ارگان‌های شکمی ایجاد می‌شود، در افزایش مقاومت به انسولین در افراد مبتلا به دیابت نقش بسیاری دارد.
کنترل چاقی و اضافه وزن در افراد پره دیابتیک
در مقایسه با افراد مبتلا به دیابت، در افراد پره دیابتیک که بیماری دیگری ندارند، داشتن یک زندگی سالم، انتخاب غذای مناسب و فعالیت بدنی کافی نقش مهمی در جلوگیری و درمان این بیماری بازی می‌کند.
اصلاح سبک زندگی، فعالیت بدنی و کاهش وزن به عنوان انتخاب نخست برای جلوگیری و یا به تاخیر انداختن دیابت معرفی می‌شود.
مطالعات نشان داده است که به واسطه مداخله‌های انجام شده در سبک زندگی، خطر بروز دیابت تا ۶۷ درصد کاهش می‌یابد. در افراد پره دیابت هدف از درمان تغذیه‌ای تاکید بر انتخاب غذاهایی است که روند کاهش وزن را تسهیل می‌کند.
در افراد پره دیابتیک حتی اندکی کاهش وزن منجر به اصلاح و بهتر شدن چربی و فشار خون و همچنین بهبود کنترل قند خون می‌شود. پیروی متوسط از رژیم غذایی مدیترانه‌ای با شیوع کمتر و پایین تر دیابت همراه است؛ این رژیم با مصرف میزان بسیار اسیدهای چرب غیراشباع مانند روغن زیتون، مصرف زیاد غذاهای گیاهی، مصرف مقادیر متوسط ماهی، مصرف کم گوشت قرمز و فراوری شده و همچنین مصرف کم محصولات لبنی پُرچرب مشخص می‌شود.
حتی اندکی کاهش وزن منجر به اصلاح و بهتر شدن چربی و فشار خون و همچنین بهبود کنترل قندخون می‌شود.
دیگر نکات تغذیه ای
فعالیت فیزیکی مستقل از کاهش وزن، سبب اصلاح و بهتر شدن حساسیت به انسولین می‌شود.
غلات کامل و فیبر رژیم غذایی منجر به کاهش خطر بروز دیابت می‌شود. دریافت غلات کامل مستقل از کمک به کاهش وزن، منجر به بهبود حساسیت به انسولین و بهبود توانایی ترشح انسولین کافی برای غلبه بر مقاومت به انسولین می‌شود.
مصرف زیاد نوشیدنی‌های سرشار از مواد قندی که شامل نوشیدنی‌های بدون الکل مانند شربت ها، نوشیدنی‌های میوه ای، نوشیدنی‌های ویتامینه و انرژی زا نیز، منجر به پیشرفت دیابت می‌شود.
الگوی غذایی دارای مقادیر بالای اسیدهای چرب اشباع شده مانند روغن‌های جامد و ترانس، با افزایش مقاومت به انسولین و بروز دیابت نوع دو همراه است.
ارسال نظر