سندرم دامپینگ چیست؟

با توجه به‌این موضوع، در ادامه این نوشته از درمانکده به‌ بررسی کامل جزئیات سندرم دامپینگ خواهیم؛ پرداخت پس تا انتها با ما همراه باشید.

سندرم دامپینگ چیست؟

همان‌طور که در مقدمه اشاره شد، سندرم دامپینگ یک بیماری مربوط به‌سیستم گوارش است. در اثر این مشکل، معده پس از غذا خوردن زودتر از هنگام مقرر تخلیه شده و عوارض مختلفی بروز می‌کنند. بیشتر وظیفه هضم غذا بر عهده معده است و زمانی که غذا وارد معده می‌شود، با اسید معده ترکیب شده و تا حد زیادی هضم می‌شود. باقی‌مانده غذا پس از هضم به‌روده کوچک منتقل شده و در این قسمت نیز فرایند هضم غذا از طریق باکتری‌ها و یک‌سری عوامل تجزیه‌کننده دیگر صورت گرفته و در نهایت تا حد امکان غذا هضم می‌شود.

این روال، یک روند طبیعی برای هضم غذا است اما در افرادی که به‌سندرم دامپینگ مبتلا هستند، این روال در بخش انتقال غذا از معده به‌روده سریع‌تر انجام شده و در نتیجه غذا به‌صورت هضم نشده از معده به‌روده کوچک می‌رود.

نشانه‌های سندرم دامپینگ

هضم ناتمام غذا در معده و انتقال آن به‌روده کوچک که با عنوان سندرم دامپینگ شناخته می‌شود، در صورت بروز با علائم زیاد و آزار دهنده‌ای همراه است. این علائم معمولا از 10 تا 30 دقیقه پس از خوردن غذا خود را نشان می‌دهند و عبارت‌اند از:

• دل‌پیچه

• سرگیجه

• کم‌خونی

• کاهش وزن شدید

• بالا رفتن تپش قلب

• تعریق و گر گرفتگیی

• حالت تهوع و استفراغ

• گرفتگی و درد شکمی

• اسهال، مخصوصا اسهال چرب

• کاهش قند خون پس از خوردن غذا

هم‌چنین لازم به‌ذکر است که سندرم دامپینگ با سوء جذب و عدم جذب کافی مواد غذایی به‌واسطه هضم نیمه کاره غذا همراه است و به‌همین واسطه، فرد مبتلا به‌قطعا دچار کمبود مواد معدنی و ویتامین‌ها خواهد شد که هر کدام از این موارد با عوارض و علائم خاص خود همراه هستند. به‌صورت کلی با مشاهده هر کدام از این نشانه‌ها، هر چه سریع‌تر باید به‌ بهترین دکتر گوارش تهران یا هر کجای دیگر که می‌شناسید، مراجعه کنید.

دلیل بروز سندرم دامپینگ

این مشکل می‌تواند به‌دو دلیل بروز کند. یک حالت، به‌عنوان یک بیماری ناشی از نواقص سیستم گوارش باشد که این موضوع بسیار نادر است و یا بر اثر جراحی‌های لاغری و معده که شایع‌تر است و مورد دوم را به‌عنوان دلیل اصلی سندرم دامپینگ مطرح می‌کنند. البته لازم به‌ذکر است که در برخی از موارد، بروز سندرم دامپینگ به‌دلیل جراحی‌هایی که در آن یک قسمت از مری را برمی‌دارند نیز گزارش شده است.

تشخیص سندرم دامپینگ

تشخیص سندرم دامپینگ کار دشواری نیست و یک پزشک حاذق با بررسی پرونده پزشکی بیمار و هم‌چنین علائم تا حدود زیادی می‌تواند نظری دقیق بدهد. البته که برای مطمئن شدن، برخی آزمایش‌ها برای تایید نهایی و شرایط تجویز خواهند شد که در ادامه این آزمایشات تشریح شده‌اند.

آزمایش گلوکز

اگر خاطرتان باشد، گفتیم که سندرم دامپینگ می‌تواند منجر به‌افت قند خون شود و به‌همین واسطه پس از مصرف نوعی نوشیدنی قندی و شیرین، قند خون بررسی می‌شود.

آزمایش تخلیه معده

در این آزمایش سرعت هضم غذا و انتقال آن از معده به‌روده کوچک بررسی می‌شود. در این روش، بیمار مقدار کمی از مواد رادیو اکتیو که از طریق دوربین‌های خاصی قابل مشاهده هستند را می‌خورد تا پزشکان بتوانند روند انتقال غذا از معده به‌روده کوچک را ببینند و درصورتی‌که این روند با سرعت بالایی انجام شد، فرد به‌سندرم دامپینگ مبتلا است.

گاستروسکوپی

در این آزمایش، پزشک برای مشاهده بخش‌های فوقانی سیستم گوارش آندوسکوپ (دوربین و چراغ) را وارد بدن فرد می‌کند.

رادیوگرافی با باریوم انما

این روش کمتر از مابقی مورد استفاده قرار می‌گیرد اما روشی معتبر است. تحت این روش، فرد یک نوشیدنی باریومی را در مقابل دستگاه‌های رادیوگرافی می‌نوشد. باریوم در این دستگاه‌ها نشان داده می‌شود و نحوه و سرعت گوارش را مشخص می‌کند.

درمان سندرم دامپینگ

برای درمان سندرم دامپینگ روش‌های مختلفی به‌عنوان روش اصلی یا مکمل روش‌های دیگر وجود دارند که در ادامه به‌بررسی این موارد خواهیم پرداخت.

رعایت رژیم غذایی

سندرم دامپینگ یک بیماری گوارشی است و بدون شک برای درمان و بهبود آن باید یک‌سری دستورات غذایی خاصی رعایت شوند. البته که این دستورات توسط پزشک و با توجه به‌شرایط بیمار و شدت بیماری تجویز می‌شوند اما به‌صورت کلی موارد زیر می‌توانند کارساز باشند:

• غذا را به‌خوبی بجوید

• لبنیات را محدود یا حذف کنید

• به‌هیچ وجه الکل مصرف نکنید

• از غذاهایی با فیبر بالا استفاده کنید

• حتما در طول روز 8 لیوان آب بنوشید

• از غذاهایی با پروتئین زیاد استفاده کنید

• نان سفید، برنج سفید و ماکارونی را محدود کنید

• وعده های خود را کوچک کنید و نگذارید معده پر شود

• خوراکی‌های پر شکر مانند نوشابه‌و آبنبات را کاملا حذف کنید

• پس از غذا خوردن به‌مدت 30 دقیقه تحرک زیادی نداشته باشید

• کمتر از 30 دقیقه قبل، بعد یا در حین غذا خوردن نوشیدنی ننوشید

هم‌چنین برای جلوگیری از عوارض سوء جذب، باید از مکمل‌های غذایی استفاده کنید که نظر نهایی در این باره به‌عهده پزشک متخصص است.

دارو درمانی

در صورتی‌که تغییر رژیم غذایی کارساز نباشد، مجبور به‌استفاده از دارو هستید. شایع‌ترین این داروها، داروهای ضد اسهال هستند که جلوی ورود سریع غذا به‌روده کوچک را می‌گیرند. در کنار این داروها، ممکن است برای رهایی از علائم آزار دهنده این بیماری نیز داروهایی تجویز شود.

جراحی

جراحی گام آخر است و در صورتی‌که دو نوع درمان قبلی در کنار یکدیگر نتوانستند منجر به‌بهبود بیمار شوند، گزینه بعدی جراحی است. این جراحی طبق روش‌ها و متد‌های مختلفی انجام می‌شود که بستگی به‌شرایط بیمار دارد.

جمع‌بندی

سندرم دامپینگ مشکلی نیست که تهدید‌کننده زندگی باشد. اما به‌هر جهت این بیماری زندگی روزمره افراد را به‌شدت مختل کرده و بسیار آزار دهنده است. به‌همین واسطه، پیگیری درمان این بیماری در هر زمان که علائم آن مشخص شد، امری ضروری بوده و نباید به‌آن بی‌توجهی کرد. 

در صورتی‌که برای پیگیری بیشتر این مشکل یا هر مشکل دیگری قصد مراجعه به‌پزشکان متخصص را دارید، می‌توانید از طریق سایت نوبت دهی آنلاین درمانکده، برای دریافت نوبت پزشکان متخصص مختلف، از متخصص گوارش گرفته تا فوق تخصص ارتوپد در تهران اقدام کنید.