خطرات چهارشنبه سوری؛ از قطع عضو تا مرگ! / در زمان سوختگی چه باید کرد؟

چهارشنبه سوری یکی از جشن‌های سنتی ایرانیان، قبل از رسیدن به عید نوروز است. جشنی که ایرانیان از دیرباز با برافروختن آتش، پایکوبی و خوردن برخی خوراکی‌های مرسوم مثل انواع آجیل شیرین و انواع شیرینی و شکلات آن را برگزار می‌کردند.

چهارشنبه سوری با این سبقه اصیل و فرهنگ شادمانی دورهمی، متاسفانه سال‌ها است آن رنگ و بوی قدیم را ندارد. روشن کردن آتش و دورهمی‌های خانوادگی شاید کمتر برای نسل جذابیت داشته باشد. متاسفانه استفاده از مواد منفجره موجود در بازار و حتی نارنجک‌های دست ساز جای خود را به آئین‌های قدیمی داده است. جایگزین‌هایی که با صدمات و خطرات جبران ناپذیری روبرو است.

خانواده‌ها اغلب این نگرانی را دارند که چطور فرزندان‌شان را از خطرات وحشتناک شب چهارشنبه سوری دور نگه دارند اما طبق آمار هرساله با خبرهای وحشتناکی درباره حوادث چهارشنبه سوری مواجه می‌شویم. شاید دانستن برخی از نکات بتواند از میزان صدمات در زمان حادثه بکاهد.

کمک‌های اولیه در زمان بروز حادثه در شب چهارشنبه سوری

شایع‌ترین اتفاق در شب چهارشنبه سوری، سوختگی است. در اولین اقدام در زمان سوختگی باید لباس در ناحیه سوختگی را از تن خارج کنید. اگر لباس به پوست چسبیده بود هرگز با کشیدن اقدام به جداسازی لباس نکنید و قسمت سوختگی را با قیچی ببرید. در مرحله بعدی دمای ناحیه سوختگی را با آب سرد پایین آورده و بعد برای اقدامات بعدی به پزشک مراجعه کنید.

برخی اقدامات خانگی مثل استفاده از روغن، خمیردندان، کره یا سیب زمینی بین مردم رواج است اما توصیه می‌شود که از درمان‌های خانگی بپرهیزید. چربی دمای بالای سوختگی را در پوست نگه داشته و درجه سوختگی را بالاتر می‌برد. همچنین خطر بروز عفونت در اثر برخورد مواد غذایی به پوست آسیب دیده، بسیار بالا است. لازم به ذکر است که استفاده از پمادها و لوسیون‌های مخصوص سوختگی فقط برای آسیب دیدگی‌های درجه اول کمک کننده است. بهترین اقدام در زمان سوختگی تماس ۵ دقیقه‌ای پوست با آب سرد است. آب دمای پوست را پایین آورده و اگر پوست در اثر سوختگی حاوی مایع اسیدی یا قلیایی شده باشد، آب با رقیق کردن آن میزان آسیب به پوست را به حداقل می‌رساند.

عملکرد مناسب در زمان سوختگی درجه ۲

اگر در حادثه سوختگی، پوست در حداقل زمان دچار تاول در سطح پوست شد، سوختگی درجه ۲ اتفاق افتاده است. بعد از ایجاد تاول پزشکان ۲ نظریه دارند، برخی معتقدند که تاول محل سوختگی نباید ترکیده شود و اگر هم به طور سهوی این اتفاق افتاد، باید با مواد ضدعفونی کننده استریل شده و بعد پانسمان شود. برخی از پزشکان نیز معتقدند ترکاندن تاول به کمک کادر درمان و در شرایط استریل، شرایط بهبودی آسیب دیده را سریع‌تر می‌کند. اما همه پزشکان بر این نظرند که پوست اطراف تاول ترکیده شده نباید برداشته شود به این دلیل که محل مناسبی برای عفونت پوستی می‌شود.

اقدامات مناسب در زمان حادثه سوختگی در همان لحظه

حذف عامل اصلی که منجر به سوختگی شده است باید در اولین اقدام شما باشد. در اقدام بعدی آتش ایجاد شده را خاموش کرده و فرد آسیب دیده را از محل دور کنید. اگر لباس مصدوم هنوز دچار آتش است، مانع از دویدنش شوید به این دلیل که هوا شعله آتش را بیشتر می‌کند. ایستادن فرد در زمان آتش سوزی خطرناک‌ترین کار ممکن است و ممکن است آتش به موها نیز سرایت کند و دود داغ وارد ریه‌ها شود. با ریختن آب روی لباس شعله‌ور شده یا انداختن پتو روی مصدوم سعی کنید آتش را مهار کنید. خواباندن مصدوم روی زمین و غلتاندن آن باعث می‌شود آتش رفته رفته خاموش شود. اگر مصدوم با بنزین دچار آتش سوزی شده است، ریختن آب روی آتش اشتباه است و ترجیحا با یک پتوی خیس سعی کنید آتش خاموش شود. در موارد حاد اگر مصدوم دچار بی‌هوشی شده بود با عقب بردن سر وی راه رسیدن هوا را باز کنید. اگر علائم حیاتی مصدوم دچار اختلال شد هر چه سریع‌تر ماساژ قلبی را آغاز کنید. در مجموع و با تمام این اقدامات باید هر چه سریع‌تر مصدوم را به مراکز درمانی برسانید.

اقدامات پیشگیرانه برای حوادث چهارشنبه سوری

اولین اقدام خانواده‌ها آموزش کودکان، نوجوانان و حتی جوانان است تا فرزندان درک درستی از خطر جبران ناپذیر حوادث چهارشنبه سوری داشته باشند. تاجایی که می‌شود از نزدیک شدن به افرادی که نکات ایمنی را رعایت نمی‌کنند، بپرهیزید. مراقب رفتارهای ناهنجار در شب چهارشنبه سوری باشید و اگر با موردی خطرساز مواجه شدید در صورت لزوم به پلیس ۱۱۰ اطلاع دهید. نگهداری مواد محترقه، ساخت بمب‌های دست ساز آن هم در خانه‌های مسکونی خطرناک‌ترین کار ممکن است و به شدت از انجام آن دوری کنید.

مواد منفجره بی‌خطر و مجاز را از جای مطمئن خریداری کنید و در محل مناسب نگهداری کنید. از روشن کردن آتش‌های بسیار حجیم بپرهیزید و سوزاندن کپسول گاز، لاستیک، آمپول و الکل و دیگر مواد خطرناک را حذف کنید. ریختن نفت و بنزین در آتش نیز کار خطرناکی است و توصیه نمی‌شود. پرتاب مواد اشتعال‌زا از پشت بام‌ها و بالکن‌ها که منجر به آتش سوزی درخت‌ها می‌شود نیز اکیدا توصیه نمی‌شود.