بیماران برای تجویز سرم به پزشکان اصرار میکنند

رئیس نظام پزشکی اهواز، با بیان اینکه در مصرف منطقی دارو بیمار یا مراجعه کننده، پزشک و داروساز نقش دارند، گفت: برخی اوقات پزشکان به سمت تجویزهای تجربی و تجویز دارو یا دوز کمتر یا بیشتر می‌روند اما پزشک درمانگر باید تجویز درست و منطقی دارو با دوز مناسب داشته باشد.

علی جواهر فروش زاده  در یک برنامه تلویزیونی که با موضوع مصرف خودسرانه و بی رویه دارو شرکت کرده بود،تاکید کرد: بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در کل دنیا ۵۰ درصد از تجویزهای دارو غیر منطقی است و از آنهایی که منطقی است، ۵۰ درصد موارد به درمان بیماری ختم نمی‌شود که یک معضل بزرگ است. در کشور ما نهادهای مختلفی از جمله معاونت درمان وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو، کمیته‌های بررسی نسخ و بیمه‌ها مسئولیت نظارت و کنترل مصرف و تجویز منطقی دارو و خدمات پاراکلینیکی را بر عهده دارند.

این متخصص داخلی گفت: سازمان نظام پزشکی، مستقل، حقوقی و خصوصی است و وظیفه آن مراقبت از بهداشت و سلامت مردم و بیماران و دفاع از حقوق آنهاست. ای کاش وقتی تلویزیون را روشن می‌کنیم به جای اینکه همه هجمه‌ها به سمت پزشک و داروساز باشد، به سراغ فرهنگسازی برویم. در بعضی شهرها تا سرم یا فرآورده تزریقی تجویز نشود، بیماران مطب پزشکان را ترک نمی‌کنند و حتی ممکن است درگیری ایجاد شود.

وی تاکید کرد: پزشک در صورت عدم مطالعه و مجهز بودن به علم روز به راحتی به فسیل تبدیل و به زودی شاهد خواهیم بود که اطلاعات بیماران از ما پزشکان، بیشتر می‌شود. در مورد دیابت، بیماران تمام داروهای جدید را می‌شناسند و اگر پزشکان مطالعه نداشته باشند، از داروهای جدید آگاهی نخواهد داشت. آموزش در کنار فرهنگسازی در رسانه‌ها، دانشگاه‌های علوم پزشکی و سازمان نظام پزشکی و همچنین دستورالعمل‌های به روز و الزامی می‌تواند نقش مهمی در تجویز و مصرف منطقی دارو داشته باشد.

رئیس نظام پزشکی اهواز ادامه داد: در حال حاضر پزشکی بر مبنای شواهد است و اگر بتوانیم پزشکی مبتنی بر شواهد را آموزش داده و فراگیر کنیم، موفقیت زیادی در تجویز و مصرف منطقی و کاهش هزینه‌های القایی خواهیم داشت. طبق قانون وظیفه سازمان نظام پزشکی این است که در کنار وزارت بهداشت، در تدوین دستورالعمل‌ها و ارتقای سلامت باشد و در تجویز منطقی دارو و خدمات پاراکلینیکی، نقش خود را ایفا کند.

جواهرفروش زاده گفت: بیمه‌ها برای تجویز منطقی دارو و خدمات پاراکلینیکی، نقش مهم و مثبتی دارند و اعتقادی نداریم که بیمه‌ها مچ گیری می‌کنند بلکه اطلاعات از تجویز دارو و خدمات را به ما ارائه می‌کند. درخواست اصولی و علمی برای دارو و خدمات نیازمند تقویت آموزش است.

وی، تجویز منطقی هر فرآیند را دارای عوارض زیاد و کاهش احتمال بهبود بیماران دانست و گفت: یک سی تی اسکن غیرضروری ۳۲ برابر یک گرافی ساده ممکن است عوارض داشته باشد. تشخیص درست بیماری ابتدا با معاینه و ویزیت انجام می‌شود در حالی که در حال حاضر در دورترین شهرستان‌ها و حتی بدون تجویز پزشک ممکن است سی تی اسکن انجام شود. تجویز غیرمنطقی دارو و خدمات هزینه‌های سنگینی را به بیمار و نظام سلامت تحمیل می‌کند در حالی که در کانادا باید ۶ ماه برای انجام MRI باید در نوبت باشید و هزینه‌های آن هم بالا است.

جواهرفروش زاده تاکید کرد: منابع علمی پزشکی ما ترکیبی از آموزش‌های آمریکایی و کانادایی و بومی است و با تجهیزات جدید، آن را ایرانیزه کرده ایم. اخیراً باب شده که برای یک بیمار، چند داروی مختلف تجویز و از شکل تزریقی داروها به صورت بی رویه استفاده می‌شود. بر اساس آموزه‌های پزشکی، باید برخی داروها را به شکل خوراکی برای بیماران تعویض کنیم اما بازهم شکل تزریقی آن تجویز می‌شود که ممکن است با اصرار و درخواست پزشک، بیمار و یا نظام دارویی باشد.

وی ضمن تاکید بر لزوم هماهنگی کادر درمان و دارویی برای مصرف و تجویز منطقی دارو و خدمات بهداشتی و درمانی، یادآور شد: این تیم وقتی می‌تواند موفق باشند که با همدیگر هماهنگ باشند. اگر در داروخانه، داروی اشتباه و یا مشابه به بیماران داده شود اعتماد بیماران از بین می‌رود. بارها شده که شاهد افت قند در بیماران به دلیل اشتباه در تحویل دارو به آنها بوده ایم. برای یک بیمار روماتولوژی شاید نیاز باشد که ۲۰ آزمایش تجویز شود که ممکن است برای بیمار انجام نشود.

رئیس نظام پزشکی اهواز با بیان اینکه در تداخلات داروها، کورتورن ها حرف اول را می‌زنند، گفت: دگزامتازون و هیدروکورتیزون و پردنیزولون در مواقعی که بیمار روماتیسم دارد، منطقی است اما در سرماخوردگی این دارو کاربردی ندارد. تجمع مصرف مُسکّن ها مانند ژلوفن و بروفن، دیکلوفناک و ناپروکسن عوارض زیادی از جمله نارسایی کلیوی دارد. بنابراین داروهای خاص، آنتی بیوتیک ها و کورتون‌ها و تداخل آنها بسیار مهم است.

جواهرفروش زاده با انتقاد از تجویز غیرمنطقی خدمات تصویربرداری، گفت: لازم است ابتدا بیماران را معاینه کنیم و بعد در صورت نیاز برای آنها خدمات تصویربرداری تجویز شود. حرف اول در درمان، شرح حال و معاینه بیماران است.

 وی تاکید کرد: جزو مدافعان اخلاقی و ارزشی در جامعه و کادر بهداشتی و درمانی هستم و سیاست‌های تشویقی را خیلی بیشتر از سیاست‌های تنبیهی دوست داریم و به روز بودن و اخلاق داشتن، جزو بایدها است. وقتی کادر درمان با همدیگر هماهنگ و در تعامل باشند، از موازی کاری جلوگیری و مصرف دارو و خدمات، منطقی می‌شود.