دغدغه مهم دولت در دوران جنگ اقتصادی چه بود؟

به گزارش حوزه دولت گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور صبح امروز (سه شنبه) در مراسم افتتاح دوازدهمین کنفرانس ملی اقتصاد کشاورزی ایران که به شکل ویدئو کنفرانس برگزار شد، به تغییرات آب و هوایی و کاهش نزولات جوی و خشکسالی در سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ اشاره کرد و گفت: امسال جزو سال‌های خشک کشور در ۵۰ سال گذشته است، میزان بارندگی‌ها و آب‌های ذخیره شده در پشت سد‌ها بسیار کاهش یافته و در دولت ستادی به منظور ساماندهی و تعادل بخشی وضع آب با حضور دستگاه‌های مختلف ایجاد شده است.

معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه در سال‌های گذشته دولت متناسب با شرایط کم آبی طرح‌هایی در بخش کشاورزی به منظور کاهش مصرف آب اجرا کرده است، گفت: کشت گلخانه‌ای از ۸ هزار هکتار در شروع کار دولت به ۱۸ هزار هکتار رسیده است و استفاده از سیستم‌های آبیاری نوین به طور گسترده در حال افزایش است.

وی تصریح کرد: در موضوعات کشاورزی نظیر ایجاد شبکه‌های آبیاری نوین بیش از ۸۵ درصد هزینه‌ها از سوی دولت پرداخت می‌شود و متاسفانه بخش خصوصی و فعالان در این عرصه سرمایه گذاری اندکی در این زمینه انجام دهند.

جهانگیری اجرای طرح‌های آب و خاک نظیر طرح ۵۵۰ هزار هکتاری در استان‌های خوزستان و ایلام با سرمایه گذاری بیش از ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلاری دولت را خاطر نشان ساخت و گفت: اجرای چنین طرح‌های بزرگی موجب بهره وری بیشتر از منابع آب و خاک شده است به طوریکه در بازدید از این مناطق یکی از کشاورزان می‌گفت به جای ۱.۵ تن برداشت در هکتار پس از اجرای این طرح میزان برداشت به ۳.۵ تا ۴ تن ارتقا یافته است. این نشان می‌دهد که اجرای طرح‌هایی که منجر به اقتصادی شدن بخش کشاورزی می‌شود می‌تواند توان کشاورز را در واحد سطح افزایش دهد.

معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه دولت سرمایه گذاری وسیعی برای تجمیع، تسطیح، کانال کشی به منظور کم شدن شوری خاک در سراسر کشور انجام داده است، گفت: در استان سیستان و بلوچستان نیز طرح احیای ۴۶ هزار هکتار زمین با روش لوله کشی انجام شده است، ولی باید برای رسیدن به نتیجه مطلوب راهکاری پیدا کرد که بخش خصوصی با قدرت و انگیزه و آگاهی وارد صحنه شود.

وی تاکید کرد: حضور متخصصان علم اقتصاد در حل مشکلات اقتصادی به ویژه بخش کشاورزی باید پر رنگ‌تر شود و چنین کنفرانس‌هایی می‌تواند اقتصادی شدن بخش کشاورزی را به عنوان اولویت در دستور کار خود قرار دهد.

جهانگیری نقد سیاست‌های دولت در حوزه کشاورزی نظیر دخالت در قیمت گذاری‌ها را به منظور شکوفا شدن بخش کشاورزی ضروری توصیف کرد و گفت: ارتباط دانشگاه با صنعت در همه جهت گیری‌ها وجود داشته، اما ارتباط دانشگاه با کشاورزی باید تقویت شود. تا زمانی که دانشگاه‌ها برای خود نقشی در گره گشایی از مشکلات نداشته باشند قادر به عبور از مسائل نخواهیم بود.

معاون اول رئیس جمهور افزود: این کنفرانس باید راهکار‌هایی پیدا کند که با حضور نیرو‌های متخصص بخش کشاورزی با سرعت و پرشتاب توسعه یابد. باید از تحولات فناوری به ویژه فناوری‌های ارتباطی در حوزه کشاورزی هم بهره‌مند شد. دولت تلاش کرده تا اینترنت پرسرعت در روستا‌ها همانند پایتخت و شهر‌های بزرگ وجود داشته باشد تا کشاورزان و فعالان این عرصه بتوانند از طریق دستیابی به مقالات علمی بهره وری را افزایش داده و یا از راه شبکه‌های اجتماعی محصولات خود را به فروش برسانند.

وی هوشمند سازی بخش کشاورزی را موضوعی جدی خواند و گفت: امیدوارم سهم دانش در بخش کشاورزی نیز همانند سایر بخش‌ها افزایش یابد. اقتصاد بدون اتکا به درآمد نفت معنایش اقتصاد متکی به دانش است. دولت از شکل گیری مراکز علمی و پارک‌های علم و دانش در گوشه و کنار کشور حمایت کرده است، اما باید موضوع دانش بنیانی در همه عرصه‌ها از مزارع کشاورزی تا کارخانه‌ها حضور داشته باشد و آثار خود را نمایان سازد.

معاون اول رئیس جمهور موضوع کار برای دانش آموختگان بخش کشاورزی را از مسائل مطرح در این حوزه دانست و گفت: باید بستری به وجود آوریم که کشاورز و صاحبان مزارع به حضور مهندسان و تکنسین‌های کشاورزی و سایر دانش آموختگان مرتبط احساس نیاز کنند و آن‌ها در همه مراحل تولید و نیز زنجیره از مزرعه تا خانه حضور داشته باشند. این حضور می‌تواند منافع تولید کننده را بیش از پیش افزایش یابد.

جهانگیری در بخش دیگری از سخنان خود از کشاورزی به عنوان محوری‌ترین بخش اقتصاد ملی یاد کرد و گفت: کشاورزی سهم فراوانی در تولید ملی، اشتغال و امنیت غذایی کشور داشته است، به ویژه در مواقعی که ایران با محدودیت‌های سنگینی نظیر تحریم‌های ظالمانه آمریکا در سال‌های اخیر روبه‌رو بوده است، بخش کشاورزی توانسته خوب بدرخشد و محصولات اساسی مورد نیاز مردم را در داخل تامین کند.

معاون اول رئیس جمهور با اشاره به تدابیر دولت برای واردات محصولات مورد نیاز مردم در شرایط تحریم، گفت: در دوران جنگ اقتصادی مهمترین سیاست دولت این بود که کالا به وفور در کشور باشد و در هیچ کالایی مردم با کمبود و یا قحطی مواجه نباشند. البته در جنگ اقتصادی با فشار‌های دیگری نظیر گرانی مواجه شدیم، اما حجم قابل توجهی از نیاز‌ها در زمینه محصولات باغی، زراعی و شیلات در داخل کشور تولید شد.

وی با تاکید بر اینکه هر دولتی با هر گرایش و جهت گیری نیازمند تقویت بخش کشاورزی است، گفت: یکی از مهمترین رویکرد‌های اقتصاد مقاومتی استفاده از ظرفیت داخلی کشور بود که بخش کشاورزی در آن دستاورد‌های مناسبی داشت و در دیگر مولفه‌ها نیز نظیر صادرات نیز نتایج بدست آمده قابل توجه است. تلاش کردیم تا تراز ارزی منفی در حوزه کشاورزی کاهش یابد و باید این روند ادامه پیدا کند.

معاون اول رئیس جمهور در ابتدای سخنان خود ضمن قدردانی از دانشگاه کردستان به عنوان میزبان این کنفرانس و سایر دانشگاه‌های مرتبط اظهار امیدواری کرد: دستاورد‌های کنفرانس به عنوان سرمایه‌ای برای پیشرفت در اختیار مسئولین ذیربط قرار گیرد.

وی با اشاره به تلاش دولت برای جمع بندی کار‌ها در ماه‌های پایانی فعالیت و تبلیغات برخی از نامزد‌های انتخاباتی، دغدغه‌های خود در خصوص گشایش زندگی مردم، اصلاح روندها، سازوکار‌ها و رویه‌ها برای عبور از شرایط دشوار کنونی و رفع نگرانی از ایران و ایرانیان را تشریح کرد و گفت: من نگران آینده هستم، اما معتقدم ایران در کنار همه محدودیت‌ها همواره فرصت‌های مهم و طلایی برای توسعه در اختیار داشته است.

جهانگیری گفت: فرصت‌های طلایی ایران در حال سپری شدن است و ما در ۲۰ سال نخست قرن ۱۵ هجری شمسی که سال‌هایی تعیین کننده است باید تلاش کنیم تا ایران مسیر توسعه را با شتاب طی کرده و فاصله خود را با رقبای منطقه‌ای جبران کند و به جایگاه واقعی خود برسد.

معاون اول رئیس جمهور با تبیین فرصت‌های طلایی پیش روی کشور، گفت: فرصت نخست استفاده از ذخایر عظیم نفت و گاز و منابع معدنی است. امروز با توجه به سیاست گذاری‌هایی که در سطح بین المللی در خصوص گاز‌های گلخانه‌ای در حال اجرا است پیش بینی می‌کنیم که در ۲۰ سال آینده به نقطه‌ای برسیم که محدودیت‌ها برای استفاده از انرژی نفت و گاز بیشتر شود و ایجاد گاز‌های گلخانه‌ای مشمول تحریم‌ها و مجازات‌های بین المللی گردد. در این مقطع باید تلاش کنیم تا این ذخایر تبدیل به ثروت و ظرفیت در روی زمین برای توسعه کشور شود.

وی گفت: در ۴۰ سال گذشته به دلایل مختلف نتوانسته ایم به جایگاه خود در بازار انرژی دست پیدا کنیم. در مقاطعی ایران ده درصد تولید نفت جهان را در اختیار داشته، اما امروز از صد میلیون بشکه تولید نفت در حدود ۴ میلیون در شرایط غیرتحریمی ایران می‌تواند نفت تولید کند. ایران می‌تواند با برنامه ریزی بیش از ۷ تا ۱۰ میلیون بشکه نفت تولید کند. این یک ضرورت است و هر کس مانع از آن شود می‌خواهد ایران را از سرمایه خدادادی خود محروم کند.

جهانگیری دومین فرصت توسعه ایران را برخورداری از جمعیت جوان توصیف کرد و گفت: در ۲۰ سال آینده این جمعیت به سمت پیر شدن حرکت می‌کند در این مقطع باید دغدغه ما به جای بیکاری جوانان استفاده از ظرفیت‌های آنان باشد که بتوانند به توسعه ایران کمک کنند. در غیر اینصورت و با سالمندی جمعیت، کشور با مشکلات بزرگی روبرو خواهد شد.

معاون اول رئیس جمهور با اشاره به اینکه موقعیت جغرافیایی ایران و بهره برداری از آن سومین فرصت طلایی برای توسعه است، اظهار داشت: در سال‌های گذشته به دلیل تنش‌های بین المللی همواره مسیر‌های ترانزیتی ریلی، هوایی و جاده‌ای و حتی خطوط لوله از مسیر‌هایی غیر از ایران عبور کرده و کشور دور زده شده است. باید تلاش کنیم تا در ۲۰ سال آینده این خطوط ترانزیتی در کشور احیا شود. قطعاً عبور این مسیر‌ها مولفه قدرت است تا دیگر نتوانند به راحتی ایران را تحریم کنند.

وی استفاده از فناوری‌های روز و مدرن را فرصت چهارم پیش روی کشور دانست و با اشاره به استعداد جوانان تحصیلکرده کشور، تصریح کرد: شرکت‌های دانش بنیان کشورمان ظرف مدت کوتاهی توانستند تولیدات تجهیزات مورد نیاز کشور برای مقابله با کرونا را انجام دهند و امروز صادر کننده این تجهیزات به دنیا باشند.

جهانگیری در خاتمه اظهار امیدواری کرد که این کنفرانس موجب انجام اقدامات مفید و موثر در سیاست‌های بخش کشاورزی و پیشرفت کشور شود.