مذاکرات محرمانه شمخانی با عادل الجبیر

دور چهارم مذاکرات تهران- ریاض آن طور که برخی از رسانه های عربی مدعی شده اند با حضور علی شمخانی و عادل الجبیر ،هفته گذشته و به صورت محرمانه در بغداد برگزار شده است. یک ماه قبل بود که «ایرج مسجدی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد اعلام کرد که در آینده نزدیک دور چهارم مذاکرات ایران و عربستان در عراق  برگزار خواهد شد.  

حالا آن طور که خبرگزاری «آسوشیتدپرس» به نقل از یک مقام عراقی  گفته در این دیدار درباره مسائل بلاتکلیف میان دو کشور که در نقشه ‌راه قبلی بر سر آن توافق شده بود، از جمله نمایندگی دیپلماتیک میان دو کشور بحث و تبادل نظر شده است. نشستی که به گفته این رسانه آمریکایی به صورت محرمانه برگزار شده و اگر چه در سطح وزرا نبوده، اما جلسه سازنده‌ای بوده و از جمله در آن از سرگیری فعالیت سفارتخانه‌های دو کشور بررسی شده است.

علاوه بر برخی رسانه های عربی همزمان نشریه «تهران تایمز» نیز اعلام کرده  که رئیس هیئت نمایندگی ایران در این نشست «علی شمخانی»، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و رئیس هیئت نمایندگی عربستان «عادل الجبیر»، وزیر مشاور عربستان در امور خارجه بوده است. حضور علی شمخانی و از سوی دیگر عادل الجبیر در این نشست و برگزاری مذاکرات در این سطح  را باید نشانه رو به جلو بودن این مذاکرات ایرانی- سعودی تا این جای کار دانست.

به خصوص این که تغییر لحن  ملک سلمان را نیز باید به این ماجرا اضافه کنیم،  پادشاه سعودی با لحنی ملایم تر از قبل در نشست مجازی مجمع عمومی سازمان ملل درباره ایران گفته بود:«ایران همسایه ماست و امیدواریم مذاکرات ما با این کشور به اعتمادسازی بینجامد.»روز گذشته نیز  «برهم صالح» رئیس جمهوری عراق، در مصاحبه با CNN در پاسخ به این سؤال که آیا امیدوار به از سرگیری روابط ایران و عربستان است، گفت که طبعا موانعی در این راه وجود دارد اما امیدواریم که این موانع در کوتاه‌ترین زمان برطرف شود.اما این که چرا سعودی در این شرایط چنین استراتژی را در پیش گرفته و آماده بازسازی روابط خود با همسایه شمالی شده، دلایل مختلفی دارد؛ حضور جوبایدن نماینده دموکرات ها در کاخ سفید و تغییر در هیئت حاکمه آمریکا را یکی از آن موارد می توان برشمرد؛ آمریکایی ها با خروج خود از افغانستان و خارج کردن سامانه های پدافندی پاتریوت از عربستان نشان دادند  بنا ندارند سیاست های گذشته خود را ادامه بدهند و دیگر نمی خواهند از سیاست های مواجهه ‌جویانه و هرج و مرج ‌ساز عربستان در منطقه حمایت کنند.

سیاست هایی که طی سال های اخیر و به خصوص در یمن با شکست سنگینی مواجه شد و نشان داد ارزش سرمایه گذاری ندارد. حالا این سعودی مانده و خروج از باتلاقی که خود طی هفت سال اقدام به حفر آن کرده و به نظر مقامات اکنون به دنبال آن هستند که با بازسازی روابط خود با تهران، از این منجلاب بیرون بیایند.

در این بین، گزارش شده که نیروهای مردمی انصارا... یمن طی پنج ماه گذشته و پس از شروع مذاکرات تهران- ریاض، پیشروی های قابل ملاحظه ای داشتند به طوری که مناطق مهمی از جمله مأرب، شبوه و بیضا را به تصرف خود در آوردند. از سوی دیگر همه آمار و ارقام حکایت از برتری ایران در منطقه دارد و ارسال اخیر و علنی سوخت به لبنان را می توان یکی از این موارد برشمرد. برتری که زمزمه های بازگشت آمریکا به میز برجام ابعاد فرامنطقه ای به خود گرفته و سعودی برای خارج کردن خود از انزوای هرچه بیشتر  به بازسازی روابط خود با تهران می اندیشد.