مذاکرات برجامی به بن بست خورد

 هرچند تیم جدید مذاکره کننده، سختگیری در مذاکره را به «شیون بعد از توافق» ترجیح می‌دهد، ولی مسیر بازگشت به مذاکره بیش از آنکه از سوی ایران دشوار باشد، در غرب به بن‌بست رسیده است.

برخی از منابع افشا کرده‌اند اصرار امریکا بر ندادن تضمین درباره عدم خروج از برجام اصلی‌ترین عامل متوقف ماندن مذاکرات وین بوده است. روزنامه وال‌استریت‌ژورنال چند روز پیش در گزارشی نوشت که درخواست ایران برای اخذ ضمانت از امریکا در خصوص دوباره خارج نشدن امریکا از برجام به بن‌بست در مذاکرات منجر شده است. دولت بایدن علاوه بر آنکه از ارائه ضمانت‌های لازم درباره عدم خروج از توافق خودداری می‌کند، مصر به حفظ برخی از تحریم‌هایی است که دولت «دونالد ترامپ» بعد از خروج از برجام علیه ایران اعمال کرد.

همزمان، مقام‌های دولت امریکا گفته‌اند که قصد دارند از ورود به برجام به عنوان «سکویی» جهت پرداختن به سایر اختلافات از جمله مسائل موشکی و منطقه‌ای استفاده کنند. «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز دوشنبه، ۱۰ آبان ماه گفت: «رویکرد واشنگتن تلاش برای استفاده از برجام برای رویارویی با طیف وسیعی از نگرانی‌ها درباره ایران مانند برنامه‌های موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای است.»‌این موضوع، اما برای طرف ایرانی پذیرفته نیست و این وضعیت یکی از دلایل بن‌بست در مذاکرات است.

وعده «پاره‌کردن» بعد از بازگشت مجدد

علاوه بر آنکه رفتار کاخ سفید در مسیر بازگشت به مذاکرات نیست، در داخل واشنگتن نیز صداهای مخالف با توافق بلند است. حتی برخی سیاستمداران امریکایی به صورت آشکار از بی‌اعتباری هرگونه توافق بایدن برای بازگشت به برجام سخن می‌گویند. طی دو روز گذشته گروهی از نماینده‌های کنگره امریکا از جوبایدن به دلیل آنکه قول داده از برجام خارج نخواهد شد انتقاد کردند. رئیس‌جمهور امریکا در دیدار با سران انگلیس، فرانسه و آلمان در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ در ایتالیا گفته بود اگر واشنگتن به برجام برگردد، دیگر از این توافق خارج نخواهد شد. پس از این اظهارات گروهی از منتقدان امریکایی برجام با بیان اینکه برجام معاهده نیست و به تصویب سنا نرسیده، اعلام کردند: «بایدن در جایگاهی نیست که بتواند وعده‌ای درباره نحوه رفتار دولت بعدی امریکا درباره توافق بدهد.» «تد کروز»، نماینده جمهوریخواه ایالت تگزاس در پیامی توئیتری نوشت: «جو بایدن از هیچ اختیار قانونی برای دادن چنین تعهدی برخوردار نیست. هر توافقی با ایران چنانچه به تأیید سنا نرسد و به معاهده تبدیل نشود- چیزی که بایدن می‌داند اتفاق نخواهد افتاد- بار دیگر توسط هر رئیس‌جمهور جمهوریخواه دیگر در آینده پاره خواهد شد.»

در شرایطی که صداهای مخالف در واشنگتن برای بازگشت به برجام بلندتر از دیگر صداهاست و علاوه بر آن دولت بایدن با اعمال تحریم‌های جدید مسیر مخالف بازگشت به برجام را در پیش گرفته، طبیعی است که مسیر مذاکرات بسیار سخت و دشوار است.