دهن کجی به مردم، توهین به جمهوریت!

خبر کناره گیری زاکانی و مهرعلیزاده در واپسین لحظات تبلیغات انتخاباتی، باعث ایجاد گونه‌ای از دامنه نوسان سیاسی در کشور خواهد شد که در نتیجه موجبات ایجاد ذهنیت تاریخی «سر و ته یک کرباس» در میان مردم خواهد شد. به این معنا که در این وانفسای سیاسی که کشور دچار بحران فقدان اعتماد و کاهش سرمایه اجتماعی مواجه است، این رویکرد انصراف گرایی تکلیفی، باعث تخریب هرچه بیشتر اعتماد عمومی خواهد شد.

نخستین انصراف!

محسن رضایی که در انتخابات‌ های متعددی بدون کسب نتیجه حضور داشته است، استارت حضور خود در ماراتن های ریاست جمهوری را در سال ۸۴ زد. بارها در جریان تبلیغات انتخابات، این شایعه مطرح شد که محسن رضایی به نفع آیت الله هاشمی رفسنجانی کناره گیری خواهد کرد و وی هر بار به این شایعات واکنش قهری می‌داد. وی در روز ۲۱ خرداد همان سال و حدود ۶ روز قبل از انتخابات، اعلام کرد که تنها به ضرب گلوله امکان کناره گیری وی از رقابت ها وجود دارد، با این حال حدود ۴۸ ساعت پس از این اعلام موضع سنگین، بدون اعلام دلیل خاصی، از ادامه رقابت ها انصراف داد.

سرآغاز کناره گیری های ائتلافی

در جریان انتخابات سال ۹۲ نیز محمدرضا عارف به عنوان کاندیدای اصلاح طلبان و حسن روحانی به عنوان نامزد حزب اعتدال و توسعه که بعدا کانون محوری جریانی موسوم به اعتدال گرایان شد، در صحنه حضور داشت. محمدرضا عارف به عنوان معاون اول دولت اصلاحات، خود را محق به جلب حمایت‌های همه جانبه اصلاح طلبان می دانست، با فشار هاشمی رفسنجانی و سید حسن خمینی و سید محمد خاتمی بدون ذکر نام حسن روحانی، اعلام کرد که به نفع «جریان اصلاحات» از صحنه کناره می گیرد. نتیجه این کناره گیری نیز پیروزی ائتلاف اصلاح طلبان و اعتدال گرایان و بازگشت دوم خردادی ها به بخش های میانی قدرت اجرایی و تقنینی شد. در همین انتخابات غلامعلی حداد عادل نیز رفتار مشابهی با محمدرضا عارف را انجام داد با این تفاوت که دیگر کاندیداهای اصولگرایان همچون رضایی، قالیباف، جلیلی و ولایتی در صحنه باقی ماندند.

سرآغاز عصر پوششی ها

در جریان مناظرات انتخاباتی سال ۹۶ نیز، همه ناظران رقابت اصلی را میان سید ابراهیم رئیسی و حسن روحانی می دانستند با این حال حضور کاندیداهای با درجه رقابت پذیری مستقیم پایین تر همچون میرسلیم و هاشمی طبا، باعث ایجاد جریان رقابت نسبتا پایاپای سه به سه با حضور کاندیداهای دیگری همچون اسحاق جهانگیری و باقر قالیباف در کنار ۴ کاندیدای دیگر شد. قالیباف و جهانگیری در جریان مناظرات این انتخابات بارها یکدیگر را به نامزد پوششی بودن متهم کردند و در حالی که هر دو نسبت به این ادعا از ناحیه طرف مقابل به شدت واکنش می دادند، ابتدا قالیباف پس از هزینه های هنگفت انتخاباتی و ستادی به نفع ابراهیم رئیسی کنار رفت و پس از آن نیز اسحاق جهانگیری به نفع حسن روحانی از ادامه رقابت ها کناره گیری کرد.

جواب پوششی ها را نمی دهم!

از ابتدای آغاز فرآیند تبلیغاتی انتخاباتی سال جاری نیز، عبدالناصر همتی با هشتگ پنج در برابر یک، ۴ نامزد انتخاباتی جریان انقلابی را، کاندیدای پوششی سید ابراهیم رئیسی دانست و با هر بار هجمه و نقد این کاندیداها در پروسه مناظرات، این موضوع را متذکر می‌شد و خودش را کاندیدای مظلومی می دانست که مورد هجمه پنج به یک قرار گرفته است. وی در مناظره سوم نیز یادآور شد که تنها در صورتی از به پرسش های انتقادی این افراد پاسخ می دهد که، سوگند یاد کنند که تا پایان فرآیندهای انتخاباتی در صحنه خواهند ماند. وی در جریان این مناظرات بارها خطاب به جلیلی و زاکانی و قاضی زاده و محسن رضایی تحت عناوینی همچون پوششی و سوپر پوششی، پلیس خوب و پلیس بد و مواردی از این دست یاد کرد. در چنین شرایطی با کنار رفتن مهرعلیزاده به نفع همتی و زاکانی به نفع رئیسی، فرضیه وجود کاندیداهای پوششی در این انتخابات مورد تایید قرار گرفت. این امکان وجود که یک تا سه کاندیدای دیگر نیز در ادامه فرآیند انتخابات از حضور در صحنه انصراف دهند تا سرمایه اجتماعی سیاسی ناچیز موجود پیرامون امر سیاسی در کشور را، باز هم کاهش دهند.