علت مشکلات عرضه فولاد در بورس چیست؟

سید رسول خلیفه سلطانی با اشاره به اینکه دو نوع عرضه میلگرد وجود دارد، بیان کرد: بخشی از عرضه میلگرد در بورس متعلق به خودمصرفی‌هاست که خود، دارنده شمش هستند و طبیعتا زمانیکه تولیدکننده شمش هستند، میلگرد هم خودشان عرضه می‌کنند؛ همچون ذوب‌آهن یا فولاد خراسان و چند کارخانه دیگر که خود تولیدکننده شمش و میلگرد هستند و عرضه در بورس هم دارند که بهتر است، حجم عرضه میلگرد بدین صورت کمتر شود.

دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تصریح کرد: باقی حجم عرضه میلگرد، آن‌هایی هستند که شمش را از کارخانه‌هایی همچون کاوه جنوب هرمزگان خریداری کرده و میلگرد تولید کرده و در بورس عرضه می‌کنند. میزان شمشی که خریداری می‌شود با عرضه میلگردی که صورت می‌گیرد بایستی همخوانی داشته باشد؛ اما همیشه میزان عرضه آنها حداکثر، به طور مثال ۳۵ درصد شمش خریداری شده بوده است.

وی افزود: بنابراین ادعاهایی که مطرح می‌شود، برچه اساسی است؟ در همین دو هفته اخیر، میزان عرضه میلگرد نسبت به عرضه شمش را بررسی کنیم تا ببینیم چه اتفاقی افتاده است؟؛ لذا صحبت‌هایی که از بابت روند عرضه شمش در بورس کالا می‌شود، بیشتر جنبه شعاری دارد. چنانچه عرضه‌کننده میلگرد به درستی و کامل عرضه کند، عرضه‌کننده شمش نیز دیگر بهانه‌ای نخواهد داشت و تمام شمش خود را عرضه می‌کند.

خلیفه‌ سلطانی راه‌حل و راهکار حل مشکلات این موضوع را اینگونه دانست که دولت بایستی سیاست خود را دنبال کرده و اعلام کند به میزانی که میلگرد عرضه می‌شود، بلافاصله (به طور مثال روز بعد) شمش تحویل داده شود؛ اینگونه می‌توان تولیدکننده را ملزم به عرضه کرد. بیشتر مواقع تولیدکننده شمش، سه برابر آنچه که میلگرد در بورس کالا عرضه می‌شود، عرضه می‌کند.

دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد خاطر نشان کرد: همچنین اگر دولت می‌خواهد که قیمت را کاهش دهد، بایستی عرضه نهایی در بورس کالا بیشتر شود. نمی‌توان تمام تمرکز بر روی عرضه شمش گذاشت. زمانیکه ۳۵ درصد شمش ما عرضه می‌شود، چگونه می‌توان عرضه را بیشتر کرد. اگر ۱۰۰ درصد شمش دریافتی به صورت میلگرد در بورس عرضه شود، ما نیز می‌توانیم ۱۰۰ درصد شمش به آنها تحویل دهیم؛ هرچند که درحال‌حاضر ۱۰۰ درصد شمش تحویل می‌شود اما تنها ۳۵ درصد آن به صورت میلگرد در بورس کالا عرضه می‌شود.

این مقام صنفی تاکید کرد: دولت بداند که اشکال کار در آنجاست که مصرف‌کننده نهایی رها شده است. میلگرد باید به‌دست مصرف‌کننده نهایی برسد و بایستی میلگرد در بورس کالا فراوان شود. میلگرد اگر فراوان شود، قیمت محصول کف بازار کاهش خواهد یافت. تولیدکننده میلگرد، شمش را از بورس کالا خریداری می‌کند، سپس حداکثر ۳۵ آن را مجدد به بورس عرضه کرده و باقی رابا قیمت بالاتر، خارج از بورس می‌فروشد. درحال‌حاضر به‌جای آنکه بر روی کسی که باید محصول نهایی را به بورس عرضه کند، متمرکز شوند، موضوع را وارونه مطرح می‌کنند و عرضه‌کننده اولیه فشار وارد می‌شود.

وی تصریح کرد: این در حالی است این‌ها علاوه براینکه محصول خود را در بورس عرضه نمی‌کنند، ایجاد اختلاف فاحش قیمت در بورس کالا و خارج از آن را ایجاد می‌کنند. اگر محصول فراوان در بورس عرضه کنند، بازار آزاد جمع خواهد شد. ورق، میلگرد و تیرآهن محصولات نهایی هستند که باید به فراوانی عرضه شوند. درحال‌حاضر عرضه ورق به میزانی که تولید می‌شود، عرضه نیز می‌شود و در اصطلاح "لب‌ به‌لب" عرضه و تقاضا است که خواه ناخواه یک بازار حبابی بیرون ایجاد می‌شود.

خلیفه سلطانی ادامه داد: اما میلگرد اینگونه نیست. تولید شمش دو برابر نیاز داخلی است؛ لذا نباید قیمت خارج از بورس با داخل آن متفاوت باشد. این بازار حبابی را همان‌هایی ایجاد می‌کنند که شمش را دریافت می‌کنند اما محصول خود را به طور کامل عرضه نمی‌کنند و خارج از بورس می‌فروشد. آمارهای سال ۹۸، شش ماهه ابتدایی امسال و... نشان می‌دهد که تمامی‌ عرضه‌ها کمتر از ۳۰ - ۴۰ درصد بوده است. کار باید از اصل اصلاح شود و لبه ارتباطی مصرف‌کننده نهایی با محصول نهایی بایستی مدیریت شود.