بازی خطرناک دولت با صنعت فولاد

براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس مداخله دولت در بازار، صدور بی‌رویه مجوز و سیاست‌های حمایتی از احداث واحدهای معدنی و صنایع معدنی، و عدم تحقق ظرفیت‌های پیش‌بینی شده از جمله عوامل به‌هم ریختگی زنجیره درصنعت فولاد است.

گسترش نیوز : مرکز پژوهش‌های مجلس در جدیدترین گزارش خود به آثار سوء سیاست‌های مداخله‌ای در قیمت‌گذاری محصولات زنجیره فولادپرداخته است. در این پژوهش نخستین آثار سوء این موضوع ایجاد شکاف میان قیمت‌های داخلی و جهانی و افزایش جذابیت صادارت دانسته شده است.

بر همین اساس مجموعه اقدامات دولت برای تنظیم بازار محصولات زنجیره فولاد، موجب ایجاد شکاف قابل توجهی میان قیمت‌های جهانی و داخلی شده است. در چنین فضایی تولیدکننده تمایل بیشتری به صادارت پیدا خواهد کرد و عرضه محصول در داخل کشور جذابیتی نخواهد داشت.

دومین نکته کم اثرشدن مکانیسم‌های کشف قیمت بر مبنای عرضه و تقاضا در بورس کالا است به نحوی که دخالت دولت در تعیین قیمت پایه، میزان عرضه در بورس کالا، تعیین عرضه‌کنندگان و خریداران مجاز و ابطال برخی معاملات، این نهاد اقتصادی را به ابزاری در دست دولت برای تنظیم بازار تبدیل کرده است و کشف قیمت بر مبنای عرضه و تقاضا انجام نمی‌شود.

همین مسئله باعث شده بورس کالا کارایی خود را از دست بدهد، تمایل تولیدکنندگان به عرضه در بورس کالا کاهش باید، معاملات غیر شفاف و دستوری، جایگزین فضای باز رقابتی شده و زمینه فساد و دور زدن قانون ایجاد شود.

علاوه براین نکاتی از جمله به هم خوردن توازن زنجیره فولاد از منظر تأمین مواد اولیه در حلقه‌های زنجیره، عدم امکان نظارت دولت بر خرید و فروش سنگ اهن، کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی به همراه فعال شدن غیر تولیدکننده‌ها برای سوء استفاده از شکاف قیمتی در مشکلات پیش روی صنعت فولاد درحال‌حاضر است.

دراین گزارش عنوان شده مداخله دولت در بازار، صدور بی‌رویه مجوز و سیاست‌های حمایتی از احداث واحدهای معدنی و صنایع معدنی، عدم تحقق ظرفیت‌های پیش‌بینی شده تغییر الگوی شارژ کوره‌های القایی از جمله عوامل بهم ریختگی زنجیره درصنعت فولاد است.

براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، شرایط کشور در سال ۹۷ و ۹۸ ( جهش ارزی و تحریم‌های ایالات متحده امریکا) موجب شد تا دولت از کلیه ابزارهای در دسترس، برای تنظیم بازار محصولات معدنی و فولادی استفاده کند.

استفاده از ابزارهایی مانند قیمت‌گذاری، الزام به عرضه در بورس کالا، وضع عوارض صادارتی، ایجاد انواع محدودیت‌ها برای صادرات و سهمیه بندی مواد اولیه موجب سیطره همه جانبه دولت بر بازار فولاد شده است. این نوع دخالت برای تنظیم بازار، آثار سوئی چون رونق واسطه گری، احتکار کالا، بهم خودرن توازن زنجیره، ایجاد زمینه فساد، از دست رفتن بازارهای صادراتی شده است. به نظر می‌رسد قیمت‌گذاری دستوری شمش فولاد و به تبع آن سایر محصولات معدنی ریشه اصلی به هم خوردن توازن زنجیره فولاد در کشور است.

منبع: تسنیم