معجون شش‌گانه نابسامانی بازار سیمان!

تعطیلات یک هفته‌ای کرونایی و کاهش یک ساعته فعالیت ادارات در تامین برق و افزایش ظرفیت تولید کارخانجات موثر بوده و همین موضوع به کاهش قیمت هر پاکت سیمان از بالای ۷۰ هزار تومان به حدود ۶۰ هزار تومان منجر شد؛ البته از امروز تعطیلات به پایان رسیده و یک ساعت به زمان کار ادارات افزوده شده که این نگرانی را بابت قطعی مجدد برق واحدهای تولیدی ایجاد کرده است.

از بازار سیمان خبر می‌رسد که قیمت‌ها مقداری متعادل شده و هر پاکت از بالای ۷۰ هزار تومان به حدود ۶۰ هزار تومان کاهش یافته است. این افت نسبی پس از آن ایجاد شد که فعالیت ادارات به منظور صرفه‌جویی در مصرف برق از ماه قبل یک ساعت کاهش پیدا کرد و از یک هفته پیش نیز به دلیل اوج‌گیری پیک پنجم کرونا با تعطیلات رسمی مواجه شدیم. البته از امروز ۳۱ مردادماه تعطیلات رسمی به پایان رسیده و ساعت کار ادارات هم که از ۷:۳۰ تا ۱۳:۳۰ بود یک ساعت افزایش پیدا می‌کند و تا ۱۴:۳۰ خواهد بود.

با اینکه مسئولان امیدوارند افزایش ساعت کار ادارات، محدودیتی در تامین برق ایجاد نکند، این نگرانی وجود دارد که از امروز مجددا خاموشی‌ها از سر گرفته شود؛ کما اینکه از دیروز جدول خاموشی‌های تهران تا ۵ مردادماه منتشر شد.

معجون شش‌گانه نابسامانی بازار سیمان

از طرف دیگر عرضه سیمان در بورس برخلاف انتظارات، قیمت این کالا را بالا برد؛ زیرا گفته می‌شود بورس سیمان در اختیار معدود افرادی است که خطهای تولید را یکجا خریداری و با قیمتهای بالا به توزیع‌کنندگان خرد می‌فروشند.

از حدود دو ماه قبل نیز کارخانجات سیمان از سوی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان اجازه یافتند تا به شرط رساندن محصول به مصرف کننده نهایی قیمت سیمان فله را ۱۲ درصد بالا ببرند. ترکیب سه‌گانه قطعی برق، افزایش ۱۲ درصدی نرخ سیمان و ورود این محصول به بورس، قیمت را افزایش داد. برخی توزیع کنندگان سیمان مدعی هستند که کارخانجات از ابتدای سال هدفشان این بود تا قیمت سیمان را به بالای ۵۰ هزار تومان برسانند که رساندند.

به تنشهای موجود در بازار سیمان باید تاثیرپذیری از تورم ۴۴ درصد، درد دل تولیدکنندگان مبنی بر تحمل هزینه‌های سنگین و وجود فضای دلالی بر بازار را اضافه کرد.

یکی از بخشهایی که طی بیش از دو ماه اخیر از قطعی‌های مکرر برق صدمه دیده صنعت ساختمان است که در وضعیت مبهم ارزانی یا گرانی سیمان قرار گرفته و حتی بسیاری از پروژه‌های دولتی تحت عنوان اقدام ملی مسکن نیز به تعطیلی کشیده شده است. سیمان در ماههای اخیر از پاکتی ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان به پاکتی ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان و در برخی مناطق کشور ۱۲۰ هزار تومان رسید که وضعیت هرج و مرج قیمتی را نشان می‌دهد و فضا برای تعیین قیمتهای دلخواه فراهم شد.

امروز با توزیع کنندگان خرد سیمان در تهران تماس گرفتیم که قیمت هر پاکت سیمان تیپ ۲ را ۶۰ هزار تومان عنوان کرد و گفت: خوشبختانه قیمتها مقداری کاهش یافته اما نمی‌دانیم قرار است دوباره بالا برود یا پایین بیاید. وی ورود سیمان به بورس را نیز در گرانی این محصول موثر دانست و گفت: بعید می‌دانم علت اصلی افزایش یکباره قیمت سیمان، قطع برق کارخانجات باشد چون در مواقع قطعی نیز می‌توانستند با برق شبانه فعالیت کنند اما این کار را انجام نمی‌دادند.

روز گذشته نایب رییس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ساختمانی در گفت‌وگو با ایسنا مدعی شده بود: «معتقدم برخی شرکتهای سیمان با هم لابی و تعطیل می‌کنند تا قیمت‌ها را بالا بکشند و بازار را متشنج کنند». هادی ساداتی با بیان اینکه قطعی برق و ماینرها ربطی به افزایش قیمت سیمان و دیگر مصالح ساختمانی ندارد افزود: گرانی سیمان بسیاری از کارگران ساختمانی را بیکار و پروژه‌ها را متوقف کرد.

گیر و دار بر سر بورسی شدن سیمان

یکی از مشکلاتی که هم‌اکنون وجود دارد عرضه نصفه و نیمه سیمان در بازار سهام است. بدین صورت که مقداری سیمان وارد بورس و مقداری دیگر  مستقیما به فروش می‌رسد. این موضوع باعث می‌شود تا کف بازار از نرخهای بورس تاثیر بگیرد و اختلال قیمتی به وجود بیاید. سازمان بورس اعلام کرده که همه شرکتها موظف به عرضه همه محصولات خود در بورس هستند.

این در حالی است که وزارت راه و شهرسازی و سازمان استاندارد با بورسی شدن سیمان مخالفند. گفته می‌شود ورود سیمان به بورس بدون رعایت ضوابط و قوانین کشور اتخاذ و اجرایی شده است.

اما تا روز ۲۶ مردادماه ۵۶ شرکت از ۷۸ شرکت سیمان در بورس کالا پذیرش شده‌اند. بنا به گفته عباس یعقوبی ـ مدیر عملیات بازار بورس کالا ـ سایر شرکت‌ها نیز باید نسبت به پذیرش و ارائه مدارک اقدام کنند، چراکه زمانی که عرضه‌ها از یک کانال انجام می‌شود کنترل آن برای نهادهای نظارتی هم راحت‌تر است. این نکته که همه عرضه ها باید از طریق بورس کالا صورت بگیرد هم در کارگروه تنظیم بازار مطرح شده است، هم در مجلس.