تعاملی از جنس فولاد برای توسعه فـولادسـازی

در این جشنواره از چهره‌های تاثیرگذار زنجیره آهن و فولاد ایران تقدیر به عمل آمد. سید محمدرضا آیت‌اللهی، وزیر اسبق معادن و فلزات؛ داریوش شهیدی، مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن اصفهان در دوران جنگ تحمیلی؛ محمد جلال‌مآب، مدیرعامل اسبق شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر؛ احمد صادقی، مدیرعامل اسبق شرکت ذوب‌آهن اصفهان؛ فرهاد فرمانی، مدیرعامل اسبق ایریتک؛ محمدرضا طاهری شهرآئینی، مدیرعامل سابق MMTE و قائم‌مقام اسبق فولاد خوزستان و همچنین محمدوحید شیخ‌زاده، مدیرعامل شرکت مهندسی فکور صنعت موردتقدیر قرار گرفتند.

محدودیت گاز، مانع توسعه صنعت فولاد

بهرام سبحانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در ابتدای این جشنواره تاکید کرد: از ابتدای دهه ۶۰، کشور در تامین بسیاری از کالاهای اولیه با مشکلات جدی روبه‌رو بوده، اما امروزه نه‌تنها مشکلات یادشده مرتفع شده‌اند، بلکه شاهد توسعه صنعتی و اقتصادی در کشور بوده‌ایم. در حال‌ حاضر با تکیه ‌بر توان داخلی، ظرفیت تولید فولاد ایران به بیش از ۴۰ میلیون تن افزایش‌ یافته است. همزمان میزان تولید فولاد کشور نیز برابر ۳۰ میلیون تن برآورد می‌شود.

به‌گزارش صمت، وی افزود: بااین‌وجود در حوزه تامین برخی از مواد اولیه، مواد مصرفی، قطعات و تجهیزات صنعت فولاد خلأهایی داریم که برای رفع آن تلاش می‌شود. بسیاری از صنایع، فعالیت‌های مستقلی را برای بومی‌سازی و تامین نیاز با تکیه ‌بر ظرفیت‌های داخلی ترتیب داده بودند، بااین‌وجود شرکت‌ها از این توان یکدیگر بی‌خبر بودند. بر همین اساس، تلاش شد تا با برگزاری جشنواره و نمایشگاه ملی فولاد، تعاملی میان تامین‌کنندگان و مصرف‌کنندگان شکل بگیرد.

سبحانی بااشاره به دستاوردهای این جشنواره گفت: در ۳ دوره گذشته این جشنواره، ۴۰۰ قرارداد منعقد شده و صرفه‌جویی ارزی یک میلیارد دلاری را برای کشور به‌ارمغان آورده است.

این فعال صنعت فولاد افزود: یکی از رسالت‌های شرکت‌های بزرگ فولادی کشور، حمایت از بومی‌سازی و داخلی‌سازی است. این حمایت به‌منزله پذیرفتن ریسک از سوی صنایع است، اما مسیر توسعه را ممکن می‌کند.

وی گفت: در حال‌ حاضر بخش بزرگی از قطعات، تجهیزات و مواد مصرفی صنعت فولاد کشور، در داخل تولید می‌شود. عمده کمبودهای این حوزه به چند قطعه محدود می‌شود و همچنین الکترود گرافیتی بازمی‌گردد. در حال‌ حاضر میزان واردات الکترود گرافیتی به کشور سالانه برابر ۵۰ میلیون دلار برآورد می‌شود، بنابراین تامین این نیاز به‌منزله بی‌نیازی از خروج ارز قابل‌توجهی از کشور است.

سبحانی گفت: هم‌اکنون در حوزه تامین تجهیزات به‌قدری پیشرفت کرده‌ایم که اکنون می‌توان این محصولات را به بازارهای منطقه‌ای هم صادر کرد. وی افزود: باوجود پیشرفت‌های یادشده، فولادسازان کشور با کمبودهای جدی در حوزه انرژی روبه‌رو هستند که در عمل روند تولید آنها را تحت‌تاثیر منفی قرار می‌دهد. محدودیت در تامین برق در ماه‌های گرم سال و همچنین گاز در ماه‌های سرد سال، در عمل میزان تولید در این حوزه را به‌شدت محدود می‌کند. امسال برای نخستین‌بار، فولادسازان کشور در فصل زمستان با کمبود برق و گاز روبه‌رو بوده‌اند، همین موضوع نیز از میزان تولید صنایع به‌شدت می‌کاهد. سبحانی گفت: این محدودیت در شرایطی است که تولید با ظرفیت پایین به‌منزله تحمیل خسارتهای جدی به صنعتگران است. صنعتگران برای حل مشکلات و کمبودها به میدان آمده‌اند، اما تامین گاز، وظیفه‌ای زیرساختی و برعهده دولت است. صنعت فولاد در طول سال‌های گذشته به‌خوبی رشد کرده است و انتظار می‌رود با تامین نیازهای این صنعت، از تمامی ظرفیت‌های این بخش استفاده شود. اگر از تمام ظرفیت فولاد کشور استفاده شود، ایران در جایگاه ششمین تولیدکننده بزرگ فولاد دنیا قرار خواهد گرفت.

وی گفت: میزان مصرف گاز کشور، روزانه برابر ۸۲۰ میلیون مترمکعب برآورد می‌شود. میزان مصرف گاز زنجیره فولاد از معدن تا تولید محصول نهایی نیز برابر ۳۰ میلیون مترمکعب برآورد می‌شود، بنابراین سهم فولادسازان تنها ۴ درصد مصرف روزانه گاز کشور است.

این فعال صنعت فولاد گفت: صنعت فولاد تاثیر بسزایی بر تولید ناخالص داخلی، اشتغالزایی، ارزآوری و... دارد، بنابراین انتظار می‌رود با مدیریت مصرف، مانع قطع یا محدودیت در مصرف گاز شد. بااین‌وجود، در سایه بی‌تدبیری، عملکرد فولادسازان کشور در موقعیت کنونی متوقف یا به‌شدت محدود شده است.

تداوم چالش‌های فولادسازان در قالبی جدید

سید محمدرضا آیت‌اللهی، وزیر اسبق معادن و فلزات در این جشنواره اظهار کرد: روند توسعه صنعت فولاد از دهه ۶۰ آغاز شد، بااین‌وجود، باتوجه به شرایط جنگی، بسیاری از این موفقیت‌ها در عمل پنهان نگه ‌داشته می‌شد. وی افزود: شرکت فولاد اهواز تنها ۴ ماه پس از راه‌اندازی بمباران شد که به توقف فعالیت این واحد تا پایان جنگ منتهی شد. وزیر اسبق معادن و فلزات گفت: در دوران جنگ، بخشی از خطوط تولید فولاد مبارکه به مرحله بهره‌برداری و افتتاح رسید، بااین‌وجود، از این فعالیت‌ها رونمایی نشد. علاوه بر این در دوران جنگ، بخش بزرگی از مهندسان و متخصصان کشور و همزمان ماشین‌آلات معدنی نیز در جبهه بودند. باوجود تمام محدودیت‌های یادشده، همچنان فرآیند توسعه در کشور ادامه یافت. آیت‌اللهی گفت: خوشبختانه دوران جنگ به‌پایان رسید، اما مشکلات ادامه دارد یا به بیان دیگر، مشکلات در قالب‌های جدید، عملکرد فولادسازان را تحت‌تاثیر منفی قرار می‌دهند.

فولادسازان بزرگ، حامی واحدهای کوچک و متوسط

علی رسولیان، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس هیات‌مدیره و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران گفت: صنایع فولاد در تامین نیاز صنایع کوچک و متوسط نقش قابل‌قبولی ایفا کرده‌اند. در سال‌های اخیر، شاهد افزایش تعداد واحدهای کوچک و متوسط با کمک بنگاه‌های بزرگ بوده‌ایم. علاوه بر این، واحدهای راکد و تعطیل نیز کاهش ‌یافته‌اند.

رسولیان گفت: فعالیت و توسعه بنگاه‌های بزرگ نیازمند فناوری جدید و پیروی از دانش روز دنیا است. ما به‌عنوان سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی به‌دنبال برقراری تعامل میان صنایع کوچک و بزرگ هستیم. برهمین اساس نیز، ۶ شهرک فناوری را در شهرک‌های صنعتی ایجاد کرده‌ایم. علاوه بر این، مجوز ایجاد ۴۰ شهرک فناوری را دریافت کرده‌ایم. این شهرک‌ها موفق نخواهند شد، مگر با مشارکت شرکت‌های بزرگ و انتظار می‌رود شرکت‌های بزرگ واحدهای تحقیق و توسعه خود را در این شهرک‌ها احداث کنند. وی افزود: برای تامین نیازهای فناورانه بنگاه‌های بزرگ، فن‌بازارهایی را در سطح کشور تشکیل داده‌ایم. در حال‌ حاضر ۲۵ فن‌بازار در کشور تشکیل ‌شده است. این فن‌بازارها، نیازهای فناورانه شرکت‌های بزرگ را شناسایی و آن را به شرکت‌های دانش‌بنیان منتقل می‌کنند. تاکنون ۴۸۱ نیاز شناسایی و با کمک بنگاه‌های بزرگ داخلی‌سازی شده است.

رسولیان گفت: شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند پس از شناسایی نیازهای فناورانه یادشده، مسیر توسعه فناوری و حمایت از صنایع را در پیش بگیرند، بنابراین به‌دنبال ایجاد اتصال میان بنگاه‌های بزرگ و کوچک هستیم. وی تاکید کرد: صنایع فولادی ما نیازمند توسعه فناوری هستند. این مهم به‌ویژه باتوجه به کمبود انرژی در کشور و با هدف افزایش بهره‌وری مصرف انرژی، بیش‌ازپیش ضرورت دارد. امید می‌رود در سایه برقراری تعاملی سازنده میان صنایع بزرگ و شرکت‌های صنعتی، بخشی از چالش‌های حاکم بر صنعت مرتفع شوند.

تکیه ‌بر توان داخلی

در ادامه این جشنواره، تفاهمنامه‌هایی میان شرکت‌های فولادی و سایر صنایع منعقد شد. برخی از مهم‌ترین تفاهمنامه‌های منعقدشده در این بخش عبارتند از: اکتساب تکنولوژی، بومی‌سازی و تجاری‌سازی هشت گروه محصول با فناوری بالای موردنیاز صنایع فولادی و با هدف ایجاد نشان تجاری ایرانی، همکاری‌های فنی، پژوهشی و بومی‌سازی در صنعت فولاد، بومی‌سازی و تولید داخلی فروسیلیکو منگنز، بومی‌سازی و تولید داخلی ماسه منیزیتی، بومی‌سازی بازوهای مسی فازهای کوره قوس‌الکتریکی، بومی‌سازی سرو و فن گندله‌سازی، بومی‌سازی پمپ‌های خاص فرآیند احیا مستقیم، بومی‌سازی جک‌های خطوط تولید بخش فولادسازی، ساخت لنس باکس مسی اکسیژن و کک دیواره کوره قوس الکتریکی، تولید سوزن ریل و کسب دانش فنی.