تاب‌آوری فولاد ایران نیازمند بازنگری در تعاریف و سیاست هاست

طهمورث جوان‌بخت که به عنوان یکی از سخنرانان اصلی این همایش، در روز دوشنبه ۲۷ شهریورماه سخن می‌گفت، ضمن برشمردن چالش‌های صنعت فولاد ایران، شناخت فرصت های موجود برای این صنعت مادر را، لازمه عبور از بحران های کنونی و آینده فولادسازی در کشور عنوان کرد.

وی چالش تامین منابع مالی، کمبود سرمایه گذاری، تعارض سیاست‌ها، ناترازی انرژی و تامین مواد اولیه را مهم ترین چالش های کنونی این صنعت و دارای پیامدهای معطوف به آینده‌ فولاد ایران برشمرد و افزود: چالش های دیگری از جمله در حوزه حمل و نقل، منابع انسانی، محدودیت های ناشی از تحریم های ظالمانه از دیگر چالش های این صنعت است.

تهدیدها و چالش های کلیدی زنجیره فولاد

جوان بخت تشریح کرد: هزینه بالای تامین منابع مالی از نظام بانکی یا سایر روش ها نظیر اوراق قرضه، فولادسازان را با مشکل جدی در حوزه منابع مالی مورد نیاز خود و در نتیجه دشواری در تامین سرمایه در گردش و نیز اجرای طرح های توسعه مواجه ساخته است؛ این در شرایطی است که تامین مالی طرح های توسعه از طریق منابع صندوق توسعه ملی هم با محدودیت مواجه است. او همچنین عدم تمایل سهامداران عمده شرکت‌ها به سرمایه گذاری مجدد سود حاصل از فعالیت های شرکت را در طرح های توسعه و تمایل به دریافت سود نقدی، از چالش های تامین مالی برشمرد که از شرایط موجود اقتصادی ناشی می شود.

وی با بیان این که زنجیره فولاد، جدا از جنبه انتفاعی و تجاری آن برای شرکت ها، «موتور پیشران اقتصاد صنعتی کشور» است، از تعارض میان سیاست ها و عدم سازگاری برخی مقررات و بخش نامه های و وضع عوارض با سیاست های تشویقی ای مانند مشوق های صادراتی، به عنوان یکی از چالش های جدی در این حوزه نام برد و خواستار بازنگری در این موارد و رفع تعارض¬ها به سود تسهیل صادرات فولاد شد.

جوانبخت به مساله ناپایداری در تامین انرژی نیز اشاره کرد و افزود: تامین انرژی برای چشم انداز ۵۵ میلیونی تولید فولاد با ناترازی کنونی انرژی ممکن نیست و نیاز به بازنگری جدی در این زمینه داریم

وی توسعه زیرساخت های حمل و نقل را از بایسته های دیگر برای تاب آوری تولید فولاد با نگرش توسعه ای، برشمرد و عدم توسعه حمل و نقل ریلی را از مواردی دانست که هم در حوزه مواد اولیه و هم در بارگیری و انتقال محصول، قیمت تمام شده فولاد را بالابرده و رقابت پذیری فولاد ایران را تحت تاثیر قرار می دهد.

مدیرعامل بزرگترین فولادساز شرق کشور با بیان این که ایران جزو ۱۵ کشور برتر در زمینه ذخایر معدنی در دنیا است، افزود: در حال حاضر تنها ۱ درصد از استعداد معادن سنگ آهن ایران در حال بهره برداری است و این در حالی است که میانگین این رقم برای معادن دنیا ۵درصد است و در ازای تولید ۵۵میلیون تنی که در چشم انداز فولاد کشور تعیین شده، نیاز است که از ظرفیت حدود ۶۰ میلیون تن کنونی استخراج و فراوری سنگ آهن به حدود ۱۸۰ میلون تن برسیم.  

فرصت های فولاد ایران، از معدن تا بازار

مدیرعامل مجتمع فولاد خراسان بازار در دسترس را فرصتی برای صنعت فولاد کشور برشمرد و به پتانسیل هایی که در پی روند بازسازی در کشورهای همسایه نظیر عراق، سوریه و.... ایجاد شده اشاره کرد و افزود: علاوه بر این، نیاز فزاینده به تامین مسکن در داخل و ضرورت انبوه سازی در ایران، بازار بالقوه¬ی قابل توجهی را برای محصولات فولادی ایجاد کرده است.

طهمورث جوانبخت تاکید کرد: ذخایر ۱.۸ میلیارد تنی کشف شده و قابل استحصال کشورمان، می تواند فرصتی برای تاب آوری و تولید مقرون به صرفه فولاد در ایران باشد.  

وی انباشت تجربه در حوزه طراحی، مهندسی، ساخت و بهره برداری صنعت فولاد را از فرصت های مهم ایران در حوزه دانش فنی برشمرد.  

این مدیر صنعت فولاد از وجود سرمایه گذاران بالقوه حقیقی و حقوقی، امکان تامین مالی از طریق بازار سرمایه و وجود پروژه های در حال ساخت و نیمه تمام به ویژه در زمینه فعالیت های معدنی و تولید کنسانتره در کشور به عنوان فرصت های حوزه سرمایه گذاری فولاد یاد کرد.

مدیرعامل فولاد خراسان «راهکارها»ی افزایش تاب آوری صنعت فولاد را زیر ۶ عنوان کلی «صادرات محوری»، «قیمت سازی واقعی»، «بازتعریف نقش سازمان های مردم نهاد و انجمن ها»، «توسعه اکتشافات معدنی»، «ادغام و تشکیل شرکت های بزرگ مقیاس» و «بومی سازی شبکه ای تجهیزات و ماشین آلات» طبقه بندی کرد و آن ها را راهکارهایی دانست که از منظر او باید در پرتو فرصت های صنعت فولاد کشور برای افزایش تاب اوری و غلبه بر بحران های آتی این صنعت مورد توجه قرار گیرد.

جوانبخت بازنگری در نرخ ارز، تجدید نظر در سیاست های دستوری قیمت گذاری و رفع تعارض میان مشوق های سیاست گذاری با بخشنامه های محدودکننده صادرات با نگاه حمایت از صادرکنندگان و حل تعارض به سود صادرات را از اقدامات بایسته در محور اول دانست.

وی واگذاری معادن کوچک به شرکت های بزرگ تولیدکننده فولاد و تجمیع پروانه های بهره برداری ذیل برنامه های تولیدی را از راهکارهای حوزه اکتشافات معدنی ذکر کرد و افزود: تسهیل مقررات در این زمینه، نیازمند قانون¬گذاری مجلس و شکستن انحصار در حوزه مطالعات زمین شناسی و اکتشافات است.

جوان¬بخت از ادغام شرکت های کوچک مقیاس و تشکیل شرکت های بزرگ به عنوان راهکاری برای ارتقای تاب-آوری در زنجیره فولاد نام برد و نیز اضافه کرد: در کنار همه این ها، با نگاهی به تجارب انباشته و دانش فنی موجود در می یابیم که «بومی سازی» شبکه ای و تقویت توان «ساخت داخلی» تجهیزات و ماشین آلات در کشور، با بهره گیری از دانش فنی موجود در ایران ممکن است و تاسیس دپارتمان های تخصصی برای تامین این مقصود می تواند بسیار راهگشا باشد.

مدیرعامل شرکت مجتمع فولاد خراسان تاکید کرد: تعبیر مناسب برای گزاره¬ی «تاب آوری صنعت فولاد»، مسیر فائق آمدن بر بحران های این صنعت است و من معتقدم که با بهره گیری از «فرصت»ها می توان بر «چالش»های فولادسازی در کشور غالب شد.