فرصتی برای ارتباط بزرگان فولاد ایران / فولاد با استحکام بالا در صنعت خودرو

شرکت فولاد هرمزگان از سال ۱۳۹۸ تاکنون ۲ کنفرانس موفق بین‌المللی در حوزه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم برگزار کرده است. ۲ کنفرانس قبلی فولاد هرمزگان با هدف فراهم کردن فضای مناسبی برای دریافت و انتشار دستاوردهای نو، شناسایی راه‌حل‌هایی برای مسائل مشترک صنعت فولاد، تبادل اندیشه صاحبان‌نظر در این صنعت و تحت‌تاثیر قرار دادن صنعت فولاد برگزار شد. سومین کنفرانس بین‌المللی فولادسازی و ریخته‌گری مداوم از روز ۳ الی ۴ بهمن ۱۴۰۲ در حال برگزاری است. در ادامه نگاهی به ۲ دوره قبل این کنفرانس می‌اندازیم.

گذری بر نخستین کنفرانس ملی ریخته‌گری مداوم فولاد

نخستین کنفرانس ریخته‌گری مداوم فولاد هرمزگان، در تاریخ ۲۶ و ۲۷ آذر ۱۳۹۸ برگزار شد.در این رویداد بهزاد نیرومند، دبیر علمی وقت نخستین کنفرانس ریخته‌گری مداوم فولاد در ابتدای مراسم گفت: طبق پیش‌بینی‌ها آمار تولید فولاد تا پایان سال ۱۳۹۸ به ۲۷ میلیون تن خواهد رسید که هرچه بیشتر ما را به‌سمت افق ۱۴۰۴ و تولید ۵۵ میلیون تن فولاد هدایت می‌کند و پیشرفتی چشمگیر است.

وی بااشاره به اینکه برای توسعه پژوهش در صنعت ریخته‌گری نیاز به ۵۰ پژوهشگر تمام‌وقت برای تولید هر یک میلیون تن است که این نیاز در کشورهای پیشتاز در صنعت فولاد برآورد شده است، ادامه داد: برای این موضوع، نیازمند تربیت و تشویق پژوهشگران حرفه‌ای هستیم که باید توسط شرکت‌های فولادی، مراکز علمی و پژوهشی، پارک‌های علم و فناوری، شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز آموزش عالی انجام شود که تماما با حضور در چنین رویدادهایی می‌توانند مسائل روز را مطرح کنند و راهکارهایی برای آن بیندیشند. وی افزود: شرکت تاتااستیل هفته گذشته اعلام کرد به‌منظور رفع نیاز خود در این حوزه ۳۶۰ بورس تحصیلی برای پرورش متخصص در نظر گرفته است که این طرح می‌تواند الگویی برای مدیران فولادی ما باشد.

وی در پایان اهداف کنفرانس را توسعه پژوهش‌های کاربردی ـ تخصصی، ارائه دستاوردها، توانایی‌ها و چالش‌های صنعت ریخته‌گری مداوم فولاد، معرفی و بومی‌سازی فناوری‌های نوین، هم‌اندیشی و هم‌افزایی متخصصان صنایع ریخته‌گری و توسعه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای عنوان کرد.

فولاد با استحکام بالا در صنعت خودرو

در ادامه، علیرضا کاظمی، معاون تکنولوژی و توسعه فولاد هرمزگان در ادامه نخستین کنفرانس بیان کرد: صنعت فولاد آینده اقتصاد و صنعت دنیا را رقم می‌زند. وی بیشترین رشد تقاضا در مصرف فولاد را در 2 دهه آینده مربوط به کشتی‌سازی و ساختمانی عنوان کرد که تمرکز آن بر فولاد با استحکام بالا خواهد بود و افزود: ما نیز سعی کردیم در سطح کلان به ریخته‌گری توجه کنیم تا خود را با فولاد دنیا همراستا کنیم.

کاظمی صنعت فولاد را در 2 دهه آینده دارای چالش‌هایی دانست و گفت: یکی از این چالش‌ها کاهش شیب تقاضای فولاد است، به‌علاوه‌اینکه نیازها به‌سمت فولادهای پیشرفته‌تر و دوستدار محیط‌زیست می‌رود.

وی گفت: برای فولاد با مقاومت بالاتر و فولادهای دارای استحکام بالا نیاز به تکنولوژی روز دنیا است. باتوجه به اینکه نیازها ارتقا پیدا می‌کند، رقابت هم سخت‌تر می‌شود. دنیا در صنعت خودروسازی نیز به‌سمت استفاده از فولاد با استحکام بالا پیش می‌رود که با کاهش مصرف فولاد کم‌کربن و همین‌طور کاهش وزن خودروها همراه است.

جایگاه ویژه در صنعت فولاد

همچنین اصغر مدنی، معاون بهره‌برداری فولاد هرمزگان در نخستین کنفرانس ملی ریخته‌گری گفت: سال ۱۸۸۷ نخستین ماشین ریخته‌گری تولید شد که در انتخاب ماشین ریخته‌گری توجه به عوامل کاهش مصارف، بهره‌وری بالا، راندمان تولید بالا، کیفیت بالای محصول، تناسب با دیگر تجهیزات فولادی و تولید محصولات موردنیاز است. ماشین‌های ریخته‌گری مداوم فولاد یکی از پیچیده‌ترین ماشین‌آلات هستند و بیش از ۲۰ هزار قطعه در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند تا یک ماشین ریخته‌گری مداوم تولید شود. یکی از پیچیده‌ترین ماشین‌های ریخته‌گری مربوط به اسلب است. مدنی افزود: ریخته‌گری مداوم باتوجه به افزایش تولید فولاد در کشور، جایگاه ویژه‌ای دارد. اگر می‌خواهیم به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال برسیم، باید در انتخاب تکنولوژی تولید دقت بالایی داشته باشیم تا به بهره‌وری مطلوب برسیم. وی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های شرکت فولاد هرمزگان، کاهش مداوم عیوب تولیدات این مجموعه است که روند پیوسته دارد، همچنین تعمیرات ماشین‌های ریخته‌گری به‌اندازه تولید آن اهمیت دارد که برای حفظ کیفیت و میزان تولید ضروری است.

توسعه تکنولوژی حلقه مفقوده

در ادامه، فرزاد ارزانی، مدیرعامل پیشین شرکت فولاد هرمزگان در سخنرانی خود در افتتاحیه نخستین کنفرانس ریخته گری مداوم فولاد گفت: شرکت فولاد هرمزگان تلاش کرده است تا پژوهش‌محور در راستای بهبود محصولات و کاهش هزینه‌ها حرکت کند. وی اصل یادگیری را از طریق انجام دادن دانست که برای دستیابی به تکنولوژی، ابتدا باید صنعت ایجاد شود و سپس به دانش دست پیدا کنیم. وی افزود: کشورهایی مانند ژاپن و کره‌جنوبی از همین روش برای ارتقای چرخ تکنولوژی در صنعت فولاد استفاده کرده‌اند که در این امر موفق هم شده‌اند.

ارزانی در پاسخ به این سوال که آیا دستیابی به تکنولوژی فولاد برای ما ضروری است، ادامه داد: ما ۳۵ میلیون تن ظرفیت نصب‌شده و نیاز به ۲۰ میلیون تن دیگر برای دستیابی به چشم‌انداز ۱۴۰۴ و تولید ۵۵ میلیون تن داریم، بنابراین باید ده‌ها خط جدید ریخته‌گری خریداری شود تا خطوط موجود را ارتقا دهیم، به‌همین‌دلیل به تکنولوژی‌های جدید فولادی نیاز اساسی داریم.

ارزانی بیان کرد: در حال‌ حاضر ارتباط منسجم و موثری بین دانشگاه و شرکت‌های فولادی وجود ندارد و حلقه مفقوده توسعه تکنولوژی است.  با ایجاد نقشه‌راه و واگذاری مسئولیت دستیابی به دانش و تکنولوژی به شرکت‌های فنی مهندسی، تشکیل کارگروه‌های تخصصی، حضور افراد باتجربه در صنعت، شرکت‌های دانش‌بنیان و پژوهشکده‌ها، انعقاد قراردادهای مهندسی با شرکت‌های صاحب تکنولوژی می‌توانیم به این مهم دست یابیم. در پایان نخستین کنفرانس ملی ریخته‌گری فولاد از کتاب «تولید فولاد تمیز از آهن‌اسفنجی تا تختال» با حضور مسئولان و دست‌اندرکاران حوزه فولاد رونمایی شد.

برگزاری دومین کنفرانس با محوریت انقلاب چهارم صنعتی

دومین کنفرانس ریخته‌گری مداوم فولاد هرمزگان، در تاریخ ۳ و ۴ اسفند ۱۴۰۰ برگزار شد، این کنفرانس بستر مناسبی برای تبادل اطلاعات و افکار شرکت‌کنندگان ایجاد کرد و این امر به نقطه مثبتی در صنعت فولاد بدل شد. در این کنفرانس، عطاءالله معروفخانی، مدیرعامل فولاد هرمزگان گفت: دومین کنفرانس ریخته‌گری مداوم فولاد هرمزگان بستری برای تبادل اطلاعات در راستای روش‌ها و تکنولوژی‌های نوین در صنعت فولاد است. وی تاکید کرد: با برنامه‌ریزی‌های در دست اقدام شرکت، تولید برق و ایجاد نیروگاه فراهم خواهد شد، همچنین در زمینه گاز نیز برنامه‌هایی در دستور کار داریم که تا ۲ سال آینده به‌بهره‌برداری خواهند رسید.

معروفخانی ادامه داد: پس از ۱۳سال طرح احیای یک میلیون و ۷۲۰ هزار تنی با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۱۰هزار میلیارد تومان امسال کلید خورد که ظرف چند ماه آینده نیز واحد نورد گرم با ظرفیت ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن در این استان کلنگ‌زنی خواهد شد.

وی همچنین از حمایت از نخبگان استان برای ادامه تحصیل آنها و بهره‌مندی از علم و دانش آنها در آینده خبر داد و به ۴ طرح توسعه‌ای که در دهه فجر در این واحد معظم فولادی کلنگ‌زنی شد، پرداخت. وی تعالی و نوآوری پایدار در زمینه‌های کیفیت و کمیت محصولات، مشتری‌مداری و صادرات را از جمله اقدامات فولاد هرمزگان برای دستیابی به تندیس بلورین در نوزدهمین همایش تعالی سازمانی برشمرد.

معروفخانی همچنین از افزایش ظرفیت فولاد هرمزگان به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن خبر داد و گفت: با انجام طرح‌های توسعه‌ای در این شرکت تولید به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن خواهد رسید.

حرکت در راستای پیشرفت صنعت فولاد

در ادامه این همایش، دبیر دومین کنفرانس ریخته‌گری فولاد هرمزگان اظهار کرد: با شروع فراخوان کنفرانس، افراد مرتبط به دلایل و انگیزه‌های مختلف تلاش می‌کنند فعالیت‌ها و دانش خود یا دانش موجود در آن زمینه خاص در سطح ملی یا بین‌المللی را با ارائه مقالات یا سخنرانی ارائه کنند، در نتیجه حرکت موثری در راستای پیشرفت صنعت فولاد کشور خواهد بود.

وی تصریح کرد: این شرکت با هدف فراهم کردن محیطی برای انتشار دستاوردهای نو، شناسایی راه‌حل‌هایی برای مسائل مشترک صنعت فولاد، تبادل اندیشه صاحبان‌نظر در این صنعت، تحت‌تاثیر قرار دادن صنعت فولاد و در نهایت، ایجاد یک پایگاه تخصصی دانشی در حوزه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم، کنفرانس را برای دومین‌بار برگزار می‌کند.

معاون تکنولوژی و توسعه فولاد هرمزگان افزود: در کنفرانس پیش‌رو اهدافی از جمله فراهم ساختن محیطی برای انتشار دستاوردهای نو، شناسایی راه‌حل‌هایی برای مسائل مشترک صنعت فولاد، تبادل اندیشه صاحبان‌نظر در این صنعت و تحت‌تاثیر قرار دادن صنعت فولاد از محورهای همایش بوده و در نهایت، ایجاد یک پایگاه تخصصی دانشی در حوزه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم را در رابطه با محورهای کنفرانس دنبال خواهیم کرد و امیدواریم باتوجه به استقبال بسیار خوب صورت‌گرفته، قدم موثری در راستای ارتقای صنعت فولاد کشور برداریم.

فولاد هرمزگان در مسیر هوشمندسازی

در ادامه رئیس پارک علم و فناوری استان هرمزگان نیز در این مراسم اظهار کرد: فولادسازی‌ها در همه دنیا به‌سمت تکنولوژی‌های نوین حرکت موثری انجام ندادند، اما هدف‌گذاری فولاد هرمزگان به‌سمت تکنولوژی‌های نو رفته و در راستای انقلاب صنعتی نسل چهارم و هوشمندسازی گام برداشته که قابل‌تقدیر است. علی فتی تصریح کرد: خوشبختانه مدیریت و بدنه فولاد هرمزگان پذیرای روش‌های نوین پژوهشی است و در حال کار روی روش‌های نوین در حوزه ریخته‌گری و بومی‌سازی این روش‌ها است و از همین تریبون اعلام می‌کنم پارک علم و فناوری نیز آمادگی تجاری‌سازی ایده‌های موفق در این حوزه را دارد. وی افزود: فولاد هرمزگان سرآمد ارتباط بین علم و دانش و دانشگاه است و ارتباط خوب و موثری با دانشگاه هرمزگان دارد.

بستری برای تبادل اطلاعات

اصغر مدنی، معاون بهره‌برداری شرکت فولاد هرمزگان نیز در این کنفرانس بااشاره به اقدامات انجام‌گرفته در این شرکت گفت: باتوجه به قطعی‌های مکرر برق و گاز در امسال به مشکلات زیادی برخورد کردیم، اما با این حال موفق به ثبت ۴ رکورد ماهانه شدیم. وی تصریح کرد: این رکوردها در حالی ثبت شد که ظرفیت اسمی فولاد هرمزگان ماهانه ۱۲۵هزار تن است، اما موفق به کسب رکوردهایی بالاتر از ظرفیت اسمی شدیم.

وی افزود: همچنین در امسال موفق به تولید 4 گرید ویژه شدیم و رکوردهای خوبی نیز در کاهش مصرف نسوزها کسب کردیم که واقعا باتوجه به قطعی‌های برق کسب این رکوردها، کار بسیار سختی بود.

وی همچنین از رشد قابل‌ملاحظه در پیشرفت بومی‌سازی فولاد هرمزگان خبر داد و افزود: باتوجه به تاکید مدیریت فولاد هرمزگان بر بومی‌سازی آن هم با روش‌های اقتصادی، اقدامات قابل‌توجهی در فولاد هرمزگان انجام گرفته است و میزان رشد ۳۰۰ درصدی در این حوزه را کسب کردیم. مدنی بااشاره به تولید پودر قالب ریخته‌گری از سوی متخصصان داخلی تصریح کرد: با حمایت شرکت فولاد هرمزگان پودر قالب ریخته‌گری در داخل تولید و از سوی سایر تولیدکنندگان اسلب نیز در حال استفاده است.

کنفرانس فولادسازی و ریخته‌گری مداوم در ایستگاه سوم

امسال نیز شاهد برگزاری سومین کنفرانس ریخته‌گری از سوی فولاد هرمزگان در ۳ و ۴ بهمن ۱۴۰۲ هستیم.

به‌گفته مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه: رویکرد برگزاری سومین کنفرانس فولادسازی و ریخته‌گری مداوم فولاد هرمزگان باتوجه به جایگاه صنعت فولاد کشور باید حرکت بر لبه تکنولوژی و دانش و استفاده از ابتکارات و نوآوری‌ها در این صنعت باشد.

محمدیاسر طیب‌نیا بااشاره به توسعه صنعت فولاد کشور طی 2 دهه گذشته، بیان کرد: گروه فولاد مبارکه طی سال‌های اخیر پیشتاز توسعه در صنعت فولاد کشور بوده و برنامه‌های جدی را برای این حوزه تعریف کرده است. شرکت‌های زیرمجموعه گروه فولاد مبارکه در شرایط کنونی باوجود همه محدودیت‌ها با ۱۰۰ درصد ظرفیت خود فعالیت می‌کنند.

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه بااشاره به برگزاری سومین کنفرانس فولادسازی و ریخته‌گری مداوم شرکت فولاد هرمزگان، خاطرنشان کرد: فولاد هرمزگان که در حوزه ریخته‌گری فولاد فعالیت می‌کند، ابتکار خوبی صورت داده و ۲ دوره کنفرانس تخصصی فولادسازی را برگزار کرده است. این اقدام در حوزه صنعت فولاد یکی از فعالیت‌های بنیادین به‌شمار می‌رود.

طیب‌نیا ادامه داد: امروزه تولیدکنندگان فولاد علاوه بر فعالیت در حوزه ریخته‌گری و متالورژی، باید به حوزه‌هایی همچون صنعت سبز، هوش‌مصنوعی و نوآوری وارد شوند که جزو مباحث روز دنیا به‌شمار می‌روند. در صورتی که نتوانیم در این حوزه‌ها اقدامات متناسب را تعریف کنیم و ساختار نیروی انسانی را متناسب سازیم، از میدان رقابت عقب خواهیم ماند.

وی تصریح کرد: کنفرانس فولادسازی و ریخته‌گری فولاد هرمزگان اتفاق خوبی برای این صنعت است، اما باید در راستای عمق بخشیدن به این موضوعات کنفرانس حرکت کرد. همچنین به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که کنفرانس حرفی برای گفتن در صنعت فولاد کشور داشته باشد.

طیب‌نیا عنوان کرد: انتظار داریم برگزاری سومین کنفرانس فولادسازی و ریخته‌گری فولاد هرمزگان یک گام جدی در توسعه دانش و تکنولوژی صنعت فولاد باشد؛ به‌گونه‌ای‌که شاهد ارائه ابتکارات و نوآوری‌های صنعت فولاد در این کنفرانس باشیم و حتی از گردآوری دانش روز دنیا یک گام فراتر رویم. این رویکرد باعث می‌شود صنعت فولاد کشور به‌تدریج یک مرجع جدید در دنیا در حوزه تکنولوژی و نوآوری باشد.

استقبال نخبگان و صنعتگران از کنفرانس سوم

همچنین به‌گفته عطاالله معروفخانی، مدیرعامل فولاد هرمزگان، بزرگ‌ترین هدف برگزاری سومین همایش فولادسازی و ریخته‌گری مداوم شرکت فولاد هرمزگان، مدیریت و حتی بومی‌سازی تکنولوژی‌های نوین فولادسازی در همه ابعاد و هدفی سخت است، اما با همگرایی و هم‌اندیشی صنعتگران، دور از دسترس نخواهد بود.

معروفخانی با بیان اینکه برگزاری همایش‌های تخصصی، به‌ویژه در حوزه تکنولوژی و فولاد سبز، می‌تواند صنعت فولاد را یک گام بلند به جلو ببرد، تاکید کرد: فولاد هرمزگان نخستین شرکت فولادی در ایران است که کنفرانس علمی فولادسازی و ریخته‌گری مداوم را به‌صورت تخصصی برگزار کرده است. امسال نیز اوایل بهمن‌، سومین کنفرانس بین‌المللی فولادسازی و ریخته‌گری مداوم را در استان هرمزگان برگزار خواهیم کرد. گفتنی است طی ۲ دوره برگزاری کنفرانس فولادسازی، شاهد استقبال بسیار خوبی از این کنفرانس در میان نخبگان، دانشگاهیان و صنعتگران کشور بودیم.

مدیرعامل فولاد هرمزگان درباره دستاوردهای این شرکت از ۲ دوره برگزاری کنفرانس فولادسازی، گفت: برگزاری این ۲ کنفرانس نه‌تنها برای فولاد هرمزگان، بلکه برای کل صنعت فولاد کشور دستاوردهای خوبی به‌همراه داشت؛ زیرا این کنفرانس به‌صورت کاملا علمی برگزار می‌شود و تمام مقالات به‌صورت‌دقیق با هیات‌علمی مورد بررسی قرار می‌گیرد و در صورت دارا بودن صلاحیت، برای ارائه به کنفرانس معرفی می‌شود، بنابراین تنها مقالاتی پذیرش می‌شوند که هم از نظر علمی و هم عملی، قابلیت اجرایی داشته باشند.

وی با بیان اینکه برخی مباحث مطرح‌شده در کنفرانس‌های قبلی از ایده به عمل تبدیل شدند، خاطرنشان کرد: بسیاری از رکوردهای ثبت‌شده در فولاد هرمزگان، طی یکی‌،دو سال اخیر به‌دلیل استفاده از نوآوری‌ها و ابتکارات بود، همچنین برخی طرح‌های ارائه‌شده توسط نخبگان صنعت، بومی‌سازی شد. در همین حال، طرح‌هایی را نیز مهندسی معکوس کردیم. ماحصل این موارد موجب شد که فولاد هرمزگان نه‌تنها از ظرفیت اسمی خود عبور کند، بلکه ۴۴ رکورد کمی و کیفی در حوزه بهره‌برداری و تولیدی از خود برجای بگذارد که به‌نوعی در صنعت فولاد کشور بی‌نظیر است و دستاورد قابل‌توجهی باتوجه به محدودیت‌های انرژی در کشور به‌شمار می‌رود.