موسس نخستین مدرسه کارآفرینی در ایران در گفتوگو با گسترشنیوز ؛
مدارس کارآفرینی، بهترین راه برونرفت از مشکلات است
کارآفرین، فردی است که مشکلی را حل میکند و هرچه مشکلات بیشتری را حل و گرهگشایی کنیم به آن معنا است که بیشتر کارآفرین بودهایم.
گسترشنیوز: یکی از عوامل بیکاری بهویژه در بین دانشآموختگان، مطابقت نداشتن مدارک تحصیلی و علایق فارغالتحصیلان با اشتغال موجود در جامعه است. بررسی نظام آموزشی و کسب تجربههای موفق از کشورهای کره جنوبی، ژاپن، ترکیه، مالزی، فنلاند، آلمان و فرانسه نشان میدهد که ۳۰ دانشگاه موفق جهان در کنار خود مدرسه کارآفرینی یا «بیزنس اسکول» دارند، درحالیکه در کشور ما این موضوع تازگی دارد. ایجاد تفکر کارآفرینی در ذهن کودکان ازجمله رسالتهای اصلی وزارت آموزشوپرورش است و باید در این زمینه اقدامهای مهمی انجام شود. نخستین مدرسه کارآفرینی در اصفهان ایجاد شد. در ارتباط با این مدارس با مجتبی ملا احمدی موسس مدارس کارآفرین نائب رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی استان اصفهان را نیز بر عهده دارد، گفتوگویی ترتیب دادهایم که در ادامه میخوانیم:
- نخستین مدرسه کارآفرینی کشور در چه سالی و با چه هدفی ایجاد شد؟
نخستین مدرسه کارآفرینی کشور با رویکرد تربیت نیروی انسانی کارآمد و فعال در سال ۱۳۹۷ راهاندازی شد. این مدرسه ویژه پسران است و با ظرفیت پذیرش حدود ۱۰۰ دانشآموز در پایه ابتدایی فعالیت خود را در ناحیه ۵ آموزشوپرورش اصفهان آغاز کرد.
هدف ما در ایجاد مدارس کارآفرین، مدرسهای کارآمد با برنامه جامع کسبوکار برای تمام دورههای تحصیلی بهمنظور تربیت نیروهای خلاق، کارآفرین، ماهر، متعهد، مسئولیتپذیر، آیندهنگر و آماده ورود به زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی براساس معیارهای اسلامی است. اساسیترین برنامه در مدارس کارآفرین این است که بچهها خلاق و نوآور باشند. کارآفرین، فردی است که مشکلی را حل میکند و هرچه مشکلات بیشتری را حل و گرهگشایی کنیم، به آن معنا است که بیشتر کارآفرین بودهایم.
- ایده ایجاد مدرسه کارآفرین چگونه در ذهن شما شکل گرفت؟
یکی از عوامل بیکاری بهویژه در بین دانشآموختگان، مطابقت نداشتن مدارک تحصیلی و علایق فارغالتحصیلان با اشتغال موجود در جامعه است. پرورش و آموزش نیروی کار با توجه به نیاز جامعه بهعنوان یک ضرورت باید مدنظر قرار گیرد. اینگونه مشکلات موجب شد ما برای نخستین بار در کشور، مدرسه کارآفرین را در اصفهان ایجاد کنیم. چشمانداز مدرسه کارآفرین مدرسهای کارآمد با یک برنامه جامع کسبوکار و نوآور برای تمام دورههای تحصیلی برای تربیت نیروهایی خلاق، کارآفرین، مقتصد، ماهر، مسئولیتپذیر و آماده ورود به یک زندگی شایسته فردی، خانوادگی، اجتماعی بر اساس معیارهای نظام اسلامی است.
- مدارس کارآفرینی متعلق به کدام بخش است و شهریه آن بر چه اساسی تعیین میشود؟
مدرسههای کارآفرینی غیرانتفاعی هستند و شهریه آنها براساس نرخ مصوب آموزشوپرورش تعیین میشود. دانشآموزان در این مدارس تفکیک نمیشوند و شرط معدل نیز برای ورود به این مدرسهها وجود ندارد. ایجاد مدارس کارآفرینی برای دختران در سال ۹۸ یکی از مهمترین برنامههای ماست.
- تفاوت مدرسه کارآفرین با مدرسههای دیگر در حوزه آموزشوپرورش چیست؟
وظیفه آموزشوپرورش ما امروز تنها آموزش محفوظات صرف به بچهها است که بعد از گرفتن دیپلم و پایان دوره پیشدانشگاهی پشت دیوار کنکور و دانشگاهها میمانند. خروجی مدارس نظام آموزشی کشور ما به درد بازار کار نمیخورد. تفاوت مدرسههای کارآفرین با مدرسههای دیگر در حوزه آموزشوپرورش این است که ما علاوه بر آموزش کلاسیکی که در تمام مدارس به دانشآموزان داده میشود. یک سری برنامهریزیهای خاص برای آموزش مسئولیتپذیری و موضوعات اینچنینی برای دانشآموزان در نظر گرفته میشود همچنین در رویههای آموزش این مدارس به پرورش انسانهای مولد (بهجای تربیت نیروی انسانی) و تمرکز بیشتر بر آموزش مفاهیم عملی (بهجای تمرکز بر محفوظات و مباحث تئوریک) در دستور کار قرار دارد.
- آیا بر اساس نیاز جامعه و نیازسنجی بازار کار به دانشآموزان، مهارت آموخته میشود؟
تقویت روحیه خودباوری و اعتمادبهنفس در دانش آموزان، جزء مهمترین سرفصلهای آموزشی در مدارس کارآفرینی است. همچنین کاهش نظارتهای کنترلی و بهجای آن افزایش نظارتهای مشاورهای را در دستور کار قرار دادیم. موضوع تفویض اختیار و مسئولیت دادن به دانشآموزان در جهت بالا بردن روحیه مسئولیتپذیری انجام میشود. آمایش سرزمین را در دستور کار این مدارس داریم تا بر اساس نیاز جامعه و نیازسنجی بازار کار به دانشآموزان، مهارت آموزش میدهیم. با توجه به اینکه نیاز به یک تیم قوی مشاوره وجود دارد یکی از مهمترین چشماندازها و اهدافی که این مدرسه برای خود تعریف کرده است، ارائه مشاوره به دانشآموزان و خانوادهها و بازار کار کشور است.
- در ارتباط با محیط آموزشی این مدارس توضیح دهید.
محیط آموزشی ما محدود به کلاس نیست. تمام بخشها و مکانهایی که دانشآموزان در طول شبانهروز در آنها حضور مییابند میتواند بهعنوان یک محیط آموزشی استفاده شود. در این مدارس، خانوادهها در کنار دانشآموزان، آموزش میبینند. حتی برای رانندگان سرویس این دانشآموزان نیز آموزشهای لازم را در نظر میگیریم.
یکی از موضوعات موردتوجه در این مدارس، توجه به اردوهای دانشآموزی است. روش کار به این صورت است که پیش از اردو، تیم مشاوره به محل بازدید اعزام میشود و طی جلسهای با مسئولان محل موردنظر، اهداف و هر آنچه قرار است دانشآموزان در بازدید یا اردو بیاموزند مشخص میشود.
- مهمترین مشکلات دانشآموزان دهه ۸۰ و ۹۰ چیست و آیا این مدارس راهحلی برای آن دارند؟
یکی از مشکلاتی که دانشآموزان با آن روبهرو هستند نداشتن مهارتهای کار گروهی است. ما هنوز نتوانستهایم کار گروهی را به بچهها آموزش دهیم و این موضوع یکی از مهمترین برنامههایی است که باید بهعنوان یک برنامه در دستور کار داشته باشیم. افزایش مهارتهای اجتماعی بهعنوان یک اولویت در این مدرسه موردتوجه قرار گرفته و برای آن برنامهریزیشده است. مهارتهای اجتماعی، اخلاق کارآفرینانه، تعهد و ترویج فرهنگ برنامهریزی دانشآموزان جزء برنامههای ماست. افزایش شغل، انگیزه و امید در بین دانشآموزان و خانوادهها یکی از نکاتی است که باید به آن توجه شود.
- مهمترین معضل نظام آموزشوپرورش ایران را چه میدانید و چه راهکاری برای حل آن ارائه میدهید؟
یکی از مهمترین معضلاتی که در نظام آموزشوپرورش ما وجود دارد همسو نبودن خانوادهها با مدرسه و عدم تمرکز خانوادهها بر روی اهداف مهم دانشآموز است. امروز این موضوع را در دستور کار داریم. باید نگرش خانوادهها با مدرسه، معلم و دانشآموز همسو شود. ما تکالیف دانشآموزان خود را از تکالیف کتبی صرف، به تکالیف پروژهمحور سوق دادهایم؛ به شکلی که تکالیف، پروژه محور شده است. ارزشیابی از دانشآموزان، ارزشیابی مهارتمحور است. روش تدریسهای خلاقانه، اجرا میشود و فعالیتهای آموزشی به شکل انگیزشی و ترغیبکننده و با تاکید بر نگرش کارآفرینی است.
- محتوای مدرسه به چه شکل تعریف میشود؟
قرار نیست در این مدارس مهارتآموزی کنیم و شغل ایجاد کنیم. قرار است در این مدارس شیوه تفکر و نگرش کارآفرینی برای عبور از بحرانها را آموزش دهیم. دنبال محتوای درسی جدیدی هستیم که در کنار محتوای درسی، اهداف و چشمانداز خود را در آن ترسیم کنیم. تالیف و توسعه مولفههای کارآفرینی خلاقیت و نوآوری، فرصتآفرینی تجاریسازی ایدهها و از همه مهمتر تعریفی است که برای کارآفرینی داریم. ثروتآفرینی به دنبال ارزشآفرینی ایجاد میشود.
آموزشهای مهارتهای زندگی خوب در جامعه مانند تصمیمگیری، حل مسئله، تفکر خلاقانه، تفکر نقادانه، خودآگاهی و همدلی، مدیرت احساسات و مدیریت استرس ازجمله نکاتی است که دانشآموزان در این مدارس یاد میگیرند و این تفاوت دانشآموزان ما با سایر دانشآموزان است.
- تاثیر این مدارس بر آینده کشور چیست؟
تاثیر این مدارس بر آینده کشور قطعا زیاد است. با این سیستم آموزشی، در آینده میتوانیم بچههایی را تربیت کنیم و پرورش دهیم که بتوانند با کمک نگرش کارآفرینی و تفکری که توسط این مدرسه ایجاد شده است خودشان کارآفرین موفق شوند.
- آیا از ظرفیت کارآفرینان موفق نیز برای مشاوره استفاده میشود؟
در حوزه مدارس کارآفرین وجود کارآفرینان موفق در کنار مجموعهها بهعنوان مشاورین امین راهگشا و راهنما برای خود مجموعهها و دانشآموزان میتواند نکته بسیار مهمی باشد که امروز ما از این ظرفیت استفاده میکنیم.
چشمانداز ما برای آینده، ایجاد مدرسهای کارآمد با برنامهای جامع کسبوکار برای همه دورههای تحصیلی است. هدف ما، تربیت دانشآموزان خلاق و کارآفرینی است که مقتصد، ماهر، متعهد، مسئولیتپذیر و آیندهنگر باشند و آمادگی ورود به زندگی شایسته فردی و خانوادگی را دارند.
- آیا برگزاری نمایشگاه در حوزه مدارس میتواند بر روی بهبود شرایط آموزشی تاثیر داشته باشد؟
برگزاری نمایشگاهها میتواند کمک کند به اینکه ما ایده و نگرش کارآفرینی را توسعه دهیم. هیچ راهی وجود ندارد جز اینکه به این سمت حرکت کنیم. در تمام دنیا در کنار تمام دانشگاههای بزرگ و مطرح دنیا، بیزینس اسکولها در حال فعالیت هستند. قطعا هدف از ایجاد این مدارس در کنار دانشگاههای برتر دنیا همین موضوع است که آنها به آینده نگاه میکنند و برای آینده بچهها و آینده کشور برنامهریزی میکنند و از همان پیشدبستان و حتی قبل از آن در مهدکودکها و آمادگیها، این برنامهها را در دستور کار خود دارند.
- بزرگترین مشوق شما در ایجاد مدارس کارآفرین چه کسانی بودند؟
یکی از بزرگترین مشوقهای ما در ایجاد مدارس کارآفرین، هیاترئیسه اتاق بازرگانی و بهخصوص جناب آقای سهلآبادی، ریاست اتاق بازرگانی و رئیس اتاق صنعت و معدن ایران بود. جناب آقای سهلآبادی از پیشگامان و موثرترین افرادی است که در این حوزه، نگاه ویژهای به اقتصاد دانشبنیان دارند و معتقدند هیچ راهی جز اینکه مدارس کارآفرین را در کشور توسعه دهیم وجود ندارد.
سخن آخر
امیدواریم تمام ارکان مدیریتی و دولتی دست خود را در دست بخش خصوصی بگذارند و این حرکت را به منصه ظهور برسانند.
ارسال نظر