همه چیز درباره ابهامات پیام‌رسان «شاد»

ناگهان آموزش و پرورش مداخله و آنها را ملزم به حضور در پیام‌رسان‌های بومی کرد که این نقطه آغاز اشتباه بود؛ اگر هدف هم نظارت است می‌توانستند از طریق مدیران مدارس کار را رصد کنند یا اینکه سامانه آموزش آنلاین ایجاد کنند.

گسترش‌نیوز: تعطیلات کرونایی مدارس، آموزش و پرورش را به ناچار وارد میدان آموزش‌های مجازی کرد، عرصه‌ای که پیش از این تجربه‌ای در این مقیاس از آن نداشتند و شاید به همین دلیل است که در تعطیلات اخیر شاهد تصمیمات پراکنده‌ای بودیم که در ابتدا سخن از آموزش‌های تلویزیونی بود و کار آن هم شروع شد و پس از آن فضای آموزش مجازی مطرح شد که در پیام‌رسان‌های مختلف کار آموزش دانش‌آموزان رقم خورد و حالا هم صحبت از شبکه دانش‌آموزی شاد است.

در بحث راه‌اندازی شبکه دانش‌آموزی شاد نیز اما و اگرهای بسیاری مطرح است و این سؤال را پیش کشیده، فضای آموزش مجازی دانش‌آموزان چگونه به این سمت رفت که وزارت آموزش و پرورش صاحب یک پیام‌رسان اختصاصی شود و اساساً تصدی‌گری آموزش وپرورش در این حوزه می‌تواند تصمیم درستی باشد، بستر پیام‌رسان گزینه مناسبی برای پیشبرد آموزش‌های مجازی خواهد بود؟ و آیا آموزش و پرورش در سطح کلان می‌داند با چه طیفی از مخاطب مواجه است مثلاً جامعه کارگری که در تعطیلات تحمیلی کرونا درگیر مسائل مالی می‌شود تا چه اندازه توانایی دسترسی به اینترنت دارد یا مردم سیل‌زده در جنوب کرمان از چه وضعیتی برای دسترسی به فضای مجازی و شبکه شاد برخوردارند؟ در مرحله نخست آموزش و پرورش باید دقیق بداند که چه مخاطبانی دارد و بر اساس آن برنامه‌ریزی کند.

اگر شکل‌گیری شبکه شاد برای ایجاد نشدن وقفه در جریان آموزش دانش‌آموزان در کنار برنامه‌های آموزش تلویزیونی را قابل پذیرش بدانیم اما موفقیت این کار به پوشش حداکثری آن است، در این شرایط هم آموزش و پرورش به همراهی سایر بخش‌ها به ویژه وزارت ارتباطات و سازمان‌ها و نهادهای اقتصادی نیاز دارد تا علاوه بر تأمین زیرساخت اینترنت، ابزار مورد نیاز از جمله تبلت دانش‌آموزی تأمین شود.

پیام‌رسان ایده مناسبی نیست!

در همین رابطه، عادل برکم از معلمانی که در حوزه فناوری اطلاعات نیز فعالیت می‌کند، مدعی است بعد از اطلاعیه آموزش و پرورش و تکذیب ماجرای انحصار در اپلیکیشن شاد، آن را به لحاظ امنیتی آنالیز و بررسی و به این نتیجه رسیده است که شاد در بستر یک پیام رسان خاص توسعه یافته است همچنین اپلیکیشن شاد محدودیت‌هایی دارد و آپلود تا ۱۰۰ مگابایت امکان‌پذیر است و شاید معلم نیاز بیشتری داشته باشد.

او گفت: نحوه کار با پیام‌رسان مشخص است و مناسب برای آموزش مجازی و سناریوی آموزش الکترونیک نیست سرعت پایین، پهنای باند پایین و سرعت پایین برای آپلود و بارگذاری مطالب از سایر محدودیت‌ها است.

پیام‌رسان اختصاصی برای آموزش وپرورش با چه توجیهی

برکم معتقد است حتی اگر بپذیریم پیام‌رسان، محیط مناسبی است و کار را از آن شروع کرده و به‌تدریج توسعه می‌دهند بازهم منطقی نیست اما اگر بگوییم در شرایط خاص و اضطرار پیام‌رسان ایده خوبی است که خانواده و معلم با آن آشنا است شاید ماجرا قابل پذیرش شود اما چرا آموزش و پرورش باید پیام رسان اختصاصی ایجاد کند و آن را توسعه دهد؟ آیا بهتر نبود آموزش وپرورش تصمیم قبل خود را ادامه می‌داد؛ متاسفانه آموزش و پرورش هر تصمیمی که گرفت بدتر از قبل بود، ابتدا با پنج پیام‌رسان کار را شروع کردند اما در ادامه کار، تصمیم به حذف آنها و ایجاد پیام‌رسان اختصاصی گرفتند در حالیکه رقابت باعث می‌شد پیام رسانها کیفیت خدمات‌رسانی، امکانات و افزایش پهنای باند را داشته باشند.

این معلم و کارشناس آموزشی تأکید می‌کند که نیازی نیست آموزش و پرورش هزینه کرده و تصدی‌گری در امر نرم‌افزار و توسعه آن داشته باشد اگر قرار است فعالیت پیام‌رسان شاد ادامه داشته باشد و در آینده هم استفاده شود قطعاً باید بابت آن هزینه‌های مالی و انسانی داشته باشند و بار جدید بر دوش آموزش و پرورش اضافه می‌شود که اصلاً نیازی نبود اگر هدف این است که شبکه دانش‌آموزی برای آموزش مجازی داشته باشند بهتر بود آموزش و پرورش متحمل هزینه نمی‌شد و پیام‌رسان اختصاصی ایجاد نمی‌کرد در چنین فضایی انحصار حذف و رقابت به وجود می‌آمد که باعث می‌شد کیفیت خدمات افزایش یابد.

کار باید به معلمان واگذار می‌شد

او درباره اینکه همان موقع که پیام رسان‌ها وارد کار شدند، بسیاری از معلمان اعتراض کردند و تمایلی به نصب آنها نداشتند، گفت: به نظرم حتی نیازی به ورود پیام‌رسان‌ها هم نبود، نخستین مشکل نداشتن سامانه آموزش الکترونیک بود از سوی دیگر معلمان به‌صورت خودجوش وارد عرصه شده و آموزش مجازی دانش آموزان را در بسترهای مختلف پیگیری می‌کردند که ناگهان آموزش و پرورش مداخله و آنها را ملزم به حضور در پیام‌رسان‌های بومی کرد که این نقطه آغاز اشتباه بود؛ اگر هدف هم نظارت است می‌توانستند از طریق مدیران مدارس کار را رصد کنند یا اینکه سامانه آموزش آنلاین ایجاد کنند که ایرادات پیام‌رسان‌ها را هم ندارد؛ چند هفته دیگر امتحانات دانش‌آموزان آغاز می‌شود، در فضای پیام‌رسان امکان برگزاری امتحان آنلاین وجود ندارد اگر هزینه شاد را صرف سامانه LMS کرده بودند می‌توانستند امتحانات را هم بدون دغدغه به صورت آنلاین برگزار کنند، باید بگویم از اساس پایه‌گذاری کار در آموزش و پرورش اشتباه بود.

برکم به این موضوع اشاره کرد که ممکن است گفته شود ظرفیت کشور در حدی نبود که به سمت آموزش مجازی دانش‌آموزان برویم البته اگر آموزش وپرورش آمار دقیق داشت چند درصد دانش آموزان به زیرساختها دسترسی دارند و اگر مبنا آموزش مجازی است آیا همه می‌توانند از آن بهره‌مند شوند، کار بهتر پیش می‌رفت؛ ایده‌آل کار و آموزش مجازی دانش‌آموزان خوب است اما آموزش و پرورش از قبل آمار یا اطلاعاتی از وضعیت شکاف دیجیتال در امر آموزش نداشت.

آموزش وپرورش به آموزش‌های تلویزیونی و رادیویی متمرکز می‌شد

او گفت: اگر‌من تصمیم‌گیر بودم به جای هزینه بر آموزش مجازی و داشتن شبکه شاد، کار را به مدارس و معلمان واگذار می‌کردم و نظارت داشتم که آموزش‌ها انجام شود و آنها خودشان انتخاب کنند از طریق کدام بستر سایت، پیام‌رسان یا وبینارها، می‌خواهند کار را پیش ببرند و و آموزش وپرورش نیز تمرکز اصلی را بر روی آموزش تلویزیونی می‌گذاشت؛ هم‌اکنون آموزش و پرورش برای فردی هزینه می‌کند که اینترنت و امکانات را در اختیار دارد و آموزش آنها به‌صورت مجازی توسط مدارس پیگیری می‌شد هدف آموزش و پرورش باید بخش آسیب‌پذیر باشد که به اینترنت و ابزار هوشمند دسترسی ندارند.

این کارشناس فناوری اطلاعات بیان کرد: آموزش وپرورش به جای تمرکز بر دانش‌آموزانی که از آموزش محروم هستند آنهایی را که از آموزش مجازی بهره‌مند بودند را به بهانه‌های مختلف درگیر چالش‌هایی کرده و آنها هم دچار مشکل شدند، دانش‌آموزان تا مدتی قبل در یک پیام‌رسان بودند و از الان باید به سمت شاد بیایند و دبیر نمی‌داند کار خود را در کدام فضا پیش ببرد! آموزش و پرورش باید بر توسعه آموزشهای تلویزیونی و رادیویی تمرکز می‌کرد اما اولویت خود را به درستی نشناسد و با ایده ناپخته پیام‌رسان بومی، اختصاصی و شبکه شاد دانش‌آموزانی را که از آموزش‌های مجازی استفاده می‌کردند با مشکل مواجه کرد از سوی دیگر با اجبار نمی‌توان افراد را به نصب اپلیکیشن خاص ملزم کرد.

برکم با اشاره به موضوع انحصار گفت: آموزش و پرورش نباید کار را انحصاری انجام می‌داد، ایجاد پیام‌رسان اختصاصی هزینه را زیاد می‌کند از سوی دیگر چرا انحصار در توسعه نرم‌افزار ایجاد شده است و ۵ پیام‌رسان کنار گذاشته شده‌اند، آموزش و پرورش چرا انحصاری بودن را رد می‌کند حتی اگر مجبور بود اپلیکشین اختصاصی داشته باشد باید مناقصه برگزار می‌کرد و این خواسته نا‌بجایی برای یک پروژه نیست.

وی یادآور شد: می‌گویند "شاد هبه بود" اگر این طور است، چرا اسناد مالی آن را منتشر نمی‌کنند؟! همچنین رایگان بودن دلیلی بر عدم برگزاری مناقصه نیست اگر مناقصه برگزار می‌شد، شاید شرکت‌های دیگر هم بودند که تمایل داشتند رایگان و با خدمات بهتری کار را انجام دهند.

منبع: تسنیم