چگونه استرس کودکان از آموزش آنلاین را کاهش دهیم؟

از اواخر اسفند ماه شیوع کرونا تعطیلات اجباری مدارس را رقم زد و این مهمان ناخوانده باعث شد تا دانش‌آموزان از طریق فضای مجازی سال تحصیلی را به پایان برسانند اما این روش باعث اخلال در آموزش و افت تحصیلی بیش از ۸۰ درصد دانش آموزان در سراسر جهان شده است. به ‌گزارش یونیسیف، رابرت جنکیز رئیس بخش آموزش یونیسیف در دفتر مرکزی می‌گوید: «تعطیلی مدارس در سراسر جهان یک واقعه بی‌سابقه است و اگر ما هم‌اکنون نتوانیم برای حمایت از آموزش کودکان اقدام کنیم، جوامع و اقتصادها پس از شکست کرونا، شاهد تبعات طولانی مدت این تعطیلی خواهند بود و همچنین تأثیر تعطیلی مدارس در جوامع آسیب‌پذیرتر تا نسل‌ها ادامه خواهد یافت.»

بازگشایی مدارس در ۱۵ شهریور‌ماه باعث نگرانی والدین شد و واکنش‌های زیادی را درپی ‌داشت؛ این درحالی است که اگرچه آموزش‌ و ‌پرورش تهران اصل را بر آموزش حضوری گذاشته است اما شورای مدارس (شامل نماینده معلمان، نماینده اولیا و شخص مدیر ) این اختیار را دارند که نحوه حضور دانش‌آموزان را مدیریت کنند که البته قطعاً بخشی از آموزش به صورت مجازی خواهد بود اما مسئله مهمی که ممکن است در سال تحصیلی جدید والدین با آن مواجه شوند، استرس برخی کودکان از نحوه حضور در مدارس با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و آموزش برخی دروس از طریق فضای مجازی است.

این استرس تا حدی طبیعی است زیرا کودکان به این روش جدید یادگیری عادت ندارند و همچنین نگرانی والدین می‌تواند در کودکان تأثیرگذار باشد.

به دلیل استرس، والدین ممکن است تغییرات رفتاری مانند مشاجرات بیش از حد، مخالفت یا سرپیچی را در فرزند خود مشاهده کنند و عقب افتادن بعضی کودکان از یادگیری دروس امری غیرطبیعی نیست. در این مرحله، حمایت و راهنمایی والدین بسیار مهم و حیاتی بوده و والدین می‌توانند با بهره‌گیری از نکات زیر به کودکشان کمک کنند تا با استرس‌های سال تحصیلی جدید کنار بیایند:

با فرزند خود مهربان باشید

والدین باید با کودک مهربان بوده و آنها را درک کنند تا با این روش آموزش جدید سازگار شوند. نکته دیگری که به والدین توصیه می‌کنیم در شرایط آموزش فعلی رعایت کنند این است که به هیچ عنوان کودکتان را بخاطر عدم‌ یادگیری سرزنش نکنید بلکه با روش‌های دیگر مثل گرفتن معلم خصوصی مشکل عدم ‌یادگیری او را برطرف کرده و یا اگر کودکتان در مسئله خاصی مشکل دارد می‌توانید آن را یادداشت کرده و شخصا از معلم کودکتان بپرسید تا دوباره برای فرزندتان توضیح دهد.

به کودک استراحت دهید

شروع سال تحصیلی به معنای تعطیل شدن بازی و تفریح کودک نیست. بچه‌ها در کنار درس خواندن، نیاز به استراحت دارند و والدین باید در‌عین‌حال که شرایط را برای آموزش مجازی فراهم می‌کنند، به همان ترتیب به نیازها و خواسته‌های کودک توجه کرده و به آنها گوش فرادهند. اگر کودکان مانند زمانی‌که به مدرسه می‌رفتند نظم و ترتیب‌شان حفظ شود، بهترین عملکرد را خواهند داشت. بنابراین، کلاس مجازی را درست مثل یک کلاس واقعی در نظر بگیرید و در زمان استراحت اجازه دهید کودک خوراکی بخورد و بازی کند تا برای شروع ساعت دوم کلاس و یا انجام تکالیف آماده شود.

گفت‌وگوی آزاد داشته باشید

فرزند خود را تشویق کنید تا احساسات خود را ابراز کند. صبور باشید و او را درک کنید زیرا کودکتان ممکن است

 واکنش‌های مختلفی نسبت به استرس داشته باشد. او را تشویق کنید تا در مورد موضوعی که باعث استرس‌اش شده صحبت کند و سعی کنید بدون واکنش منفی، با دلگرمی دادن به او نگرانی‌هایش را رفع کنید؛ مثلا اگر کودکتان می‌گوید: «می‌ترسم نمره‌ام پایین شود»، در جواب به او بگویید: «من می‌دانم که تو درس‌هایت را خوب متوجه می‌شوی حتی اگر نمره‌ات پایین شود.» یا اگر کودک‌تان استرس نحوه یادگیری در فضای مجازی را دارد، به جای دعوا، تحقیر وسرزنش کردن، او را راهنمایی کنید که کلاس مجازی را درست مثل کلاس حضوری در نظر بگیرد، خوب به صحبت‌های معلم گوش کند و اگر جایی عقب افتاد یا چیزی را متوجه نشد، بدون خجالت سوال کند.

به کودکتان اجازه دهید از طریق تماس تصویری با دوستانش ارتباط برقرار کند

یکی دیگر از عوامل استرس، دور شدن کودک از همکلاسی‌ها است. کودک در این فضای آموزشی احساس می‌کند از تفریح و ارتباط با دوستانش محروم شده است. اگرچه ممکن است دیدن حضوری کودک با دوستانش خطرناک باشد اما می‌توانید به کودک اجازه دهید تا به صورت آنلاین با آنها تعامل کند. تماس تصویری غالبا بهترین وسیله برای برقراری ارتباط و راهی عالی برای گذراندن اوقات اجتماعی، بدون خطر انداختن خود و دیگران است.

از مزایای آموزش آنلاین برای فرزندتان بگویید

بازگو کردن مزایای این روش آموزشی می‌تواند به کودکان کمک کند تا با استرس ناشی از آموزش آنلاین کنار بیایند. برای کاهش استرس کودک می‌توانید به او بگویید که: «در آموزش آنلاین برخلاف آموزش حضوری امکان ضبط تدریس معلم وجود دارد؛ بنابراین اگر جایی از درس را متوجه نشدی می‌توانیم بعد از کلاس، مجدد ویدیو را با هم ببینیم و رفع اشکال کنیم. همچنین در این روش تو می‌توانی اشکالات و سؤالاتت را بنویسی و برای معلمت ارسال کنی تا به سؤالت پاسخ دهد.»

همچنین مدت زمان کوتاه، آزادی، انعطاف‌پذیری و عدم رفت‌وآمد به مدرسه در سرما و گرما و ترافیک از دیگر مزایای کلاس آنلاین است که می‌توانید برای فرزندتان توضیح دهید.

عوامل حواس پرتی را از کودک دور کنید

هر چیزی که باعث حواس‌پرتی کودک می‌شود را رفع کنید؛ از باز بودن پنجره و گرم بودن بیش از حد اتاق گرفته تا هر چیز دیگری که می‌تواند تمرکز او را بهم بریزد. بهتر است از فرزندتان سؤال کنید و ببینید دوست دارد در کدام محل آموزش آنلاین را شروع کند؛ اتاق خواب یا پذیرایی، پشت میز یا روی زمین و...؛ حتی گاهی حضور والدین در کنار کودک می‌تواند باعث استرس و عدم‌یادگیری او شود؛ در چنین شرایطی توصیه می‌کنیم والدین تا حدامکان از دور به کودک نظارت داشته و هنگام تدریس کنار او ننشینند تا حس ترس و خجالت بر او غالب نشود.

ترس و نگرانی خود را به فرزندتان انتقال ندهید

در بیشتر موارد کودک هیچگونه ترس و نگرانی از رفتن به مدرسه با رعایت پروتکل بهداشتی و آموزش مجازی را ندارد اما ترس و اضطراب والدین باعث می‌شود کودک تصور کند سال تحصیلی سختی را در پیش دارد. یکی از نکات مهمی که والدین باید به آن توجه داشته باشند این است که در حضور کودک، چیزی از سختی‌ها و مشکلات درس خواندن از طریق فضای مجازی نگویند و با استفاده از روش‌های فوق، کودک را برای مواجه با شرایط جدید آماده کرده و با حمایت و راهنمایی‌هایشان او را تشویق به درس خواندن در چنین شرایطی کنند.