ساخت آهنگ چند میلیون تومان آب میخورد؟

این روزها بازار خوانندگی بسیار داغ است، آن‌قدر که هرکس سودای این کار را در سرخود می‌پروراند، اخیراً برنامه‌های صداوسیما نیز به این علاقه دامن زده است، از «عصرجدید» بگیرید تا «صداتو» و دیگر برنامه‌ها.

این روزها شما در فضای مجازی و شبکه‌های  مختلف کلی خواننده‌ای می‌بینید که حتی آن‌ها را نمی‌شناسید و صدایشان هم تابه‌حال به گوشتان نخورده است. اما این خواننده‌ها از کجا می‌آیند؟ اکنون شاید بالای ۲۰۰۰ خواننده داریم که خیلی از آن‌ها را نمی‌شناسیم.

داستان آنجایی جالب می‌شود که در خیابان گاها با بیلبوردهایی برمی‌خوریم که تبلیغ کنسرت برای خوانندگانی است که ناشناس هستند، آن‌ها کی به شهرت رسیدند؟ کی آهنگ‌های خود را منتشر کردند؟ کی آلبوم خود را بیرون دادند؟ و کی کنسرت برگزار کردند؟

چند دهه پیش در نبود فضای مجازی شرایط برای علاقه‌مندان موسیقی طوری دیگر بود، روندی که یک خواننده باید طی می‌کرد تا شنیده بشود بسیار  سخت و طولانی بود، آن زمان باید بخت با خواننده یار می‌بود که آهنگی را بیرون دهد و مورد استقبال قرار بگیرد، و بعد از آن هم باید فضای شهرت را با چنگ و دندان حفظ می‌کرد و همیشه طرفداران خود را راضی نگه می‌داشت.

اما امروزه به‌هیچ‌عنوان این‌طور نیست و یک نفر هم می‌تواند به کمک فضای مجازی بالا بیاید و از طرفی هم آن‌قدر برنامه‌ها و راهای مختلف برای این کار وجود دارد که حسابی دستشان برای انتخاب باز است.

مسئله‌ای که ما قصد پرداخت به آن را در این گزارش داریم این است که خیلی از این خواننده‌ها فقط بلدند که صدا را از دیافراگم خود بیرون بدهند و غیر از آن چیز دیگری نمی‌دانند، بلد نیستند که با دستگاه‌های آهنگسازی کار کنند و همین‌طور بعضی از آن‌ها به هیچ عنوان صدای خوبی ندارند و باید کمی صدایشان را قابل‌شنیدن کنند،اینجاست که به سمت سفارش آهنگ می‌روند، کسانی که پول‌دارند این مسیر را به‌ خوبی می‌گذرانند و طی می‌کنند، در فاصله خیلی کم هم باید بلیت کنسرت آن‌ها را بخریم!

به نظر میرسد که هزینه‌های آهنگ و آلبوم بسیار بالاست، اگر خاطرتان باشد شرکت‌کننده‌ای در برنامه «عصر جدید» می‌گفت که پراید خود را فروخته تا آلبوم بیرون بدهد، اما الان این آدم کجاست؟ آیا کسی از آن خبر دارد؟

چرا باید کسی باشد که به زندگی و دارایی خود لطمه بزند تا خواننده شود؟ چرا مسیر طبیعی و عادی برای این افراد در ایران وجود ندارد؟ باید بگوییم که بازار سیاه مانع از وجود چنین مسیری می‌شود!

قیمت ساخت آهنگ‌ چگونه تعیین می‌شود؟

این تعرفه را خیلی از مسائل گوناگون تعیین می‌کنند که به‌صورت خلاصه به آن اشاره می‌کنیم.

اولین مورد ژانر آهنگ است، شاید به نظرتان مسخره بیاید ولی ژانر آهنگ بسیار تأثیرگذار است، این تفاوت قیمت در ژانرهای مختلف، به علت ابزارهایی است که برای تنظیم استفاده می‌شود، طبیعتاً تنظیم سبک راک با پاپ بسیار متفاوت است، پس مزنه آن نیز به همین واسطه متفاوت می‌شود.

البته یک نکته دیگر نیز اینجا اهمیت دارد، آهنگ پاپ ممکن است که ابزارهای کمتری برای تنظیمش استفاده شود اما چون تعداد زیادی از افراد طرفدار این سبک هستند و طبیعتاً بیشتر شنیده می‌شود، پس قیمت بیشتری نیز دارد. البته این موضوع که تعداد خیلی زیادی هم به سمت این ژانر می‌روند بی‌تأثیر نیست، به‌هرحال باید اذعان کرد که بازار این ژانر داغ‌تر است.

مارکتی بودن یا غیر مارکتی بودن: اول‌ازهمه باید گفت که چه اثری مارکتی است و چه اثری مارکتی نیست؟ ورود یک آهنگ به مارکت بستگی به سلیقه آن جامعه دارد. ممکن است که یک آهنگ صرفاً ریتم خوب و قوی‌ای داشته باشد و فاقد متن معنادار باشد و وارد مارکت شود، بازدیدهای میلیونی بگیرد و سود هنگفتی را به جیب تهیه‌کنندگان روانه کند. پس باید گفت که زیاد نمی‌شود این روزها به فکر موسیقی فاخر بود، البته حساب خوانندگان شناخته‌شده حرفه‌ای قطعاً از این داستان جداست.

نوع آهنگ هم در قیمت تأثیر می‌گذارد، افرادی که تازه‌ وارد این صنعت می‌شوند ممکن است در ابتدا آهنگ‌های قدیمی و معروف را کاور کنند و بعد به سراغ ضبط آهنگ‌های خود بروند، پس کاور آهنگ‌های قدیمی آن‌قدر هم هزینه روی دست شما نمی‌گذارند و کمی سعی کنید حتی می‌بینید که نیازی به پرداخت هزینه ندارید و خودتان می‌توانید انجامش دهید.

این مسائل مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بود، عوامل تأثیرگذار دیگری مانند شعر و ترانه، تجهیزات، میکس‌ومستر، زمان، سازنده، استودیو و ... نیز هستند که به آن‌ها نمی‌پردازیم.

تعدادی از سایت‌ها هستند که قیمت‌های عجیب و بسیار پایینی را پیشنهاد داده‌اند تا سریعاً برای ساخت آهنگ با آن‌ها‌ تماس بگیرند، اما موقعی که با آنان ارتباط می‌گیرید متوجه می‌شوید که داستان چیز دیگری است و قیمت‌ها ده برابر آن چیزی است که در سایت نوشته‌شده و یا آن‌قدر برای شما خرده خرج می‌تراشند که ممکن است وسط کار از راه‌رفته پشیمان شوید.

 ما به این منظور با آهنگسازی در این زمینه گفت‌وگویی کردیم، او معتقد بود که ساخت آهنگ فقط و فقط و به شهرت فرد بستگی دارد، اگر آهنگساز معروفی باشی و استودیو داشته باشی و ... قیمت ساخت آهنگ از ۱۰۰ میلیون تومان شروع می‌شود و به سمت رقم‌های نجومی‌تر می‌رود،  ولی کسانی که در این حرفه شهرت ندارند و هزینه استودیو هم ندارند که پرداخت کنند، باقیمتی بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون و حتی کمی پایین‌تر نیز این کار را انجام می‌دهند.

سخن پایانی

هیچ صنفی پشت اهالی آهنگساز نیست و از طرف کسی هم حمایت نمی‌شوند، این حمایت نشدن و دائماً با استرس و تنش کار کردن باعث می‌شود که قیمت‌های نجومی از جانب برخی پیشنهاد شود.  از طرف دیگری عده‌ای آهنگساز در این بازار دست به قیمت‌شکنی‌هایی می‌زنند که نتیجه آن می‌شود ظهور خواننده‌هایی بی‌استعداد که صنعت موسیقی کشور را روزبه‌روز به افول می‌کشاند! باید هر چه سری تر فکری به حال این اوضاع کرد.