هزینه راه‌اندازی دیتا سنتر در ایران چقدر است؟ / امنیت و فناوری در کنار هم + تصاویر

به موازات پیشرفت فناوری و افزایش وابستگی مردم به آن به ویژه در عرصه اینترنت، رقابت تنگاتنگی میان شرکت‌های فعال این حوزه شکل گرفته است و هرکدام از آنها با ارائه خدمات بیشتر و بهینه‌ و صدالبته به روز رسانی محصولات خود سعی در جلب رضایت مشتریان دارند. راز موفقیت ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی چیست؟

برای یافتن پاسخ سوالاتمان به سراغ افرانت، یکی از شرکت‌های معتبر در حوزه کسب و کارهای فناورانه رفتیم و ضمن بازدیدهای تخصصی، گزارشی از این مرکز داده موفق گرفتیم که در ادامه می خوانید. با گسترش‌نیوز همراه باشید.

افرانت را عامه مردم به عنوان یک مجموعه فعال در حوزه اشتراک اینترنت سازمانی می‌شناسند اما گستره خدمات این مجموعه بسیار وسیع تر است.  در نگاه اول و با ورود به شرکت اولین چیزی که توجه شما را جلب خواهد کرد، نظم است. تمامی کارکنان شرکت لباس فرم بر تن داشته و از روابط عمومی بالایی برخواردارند. همچنین تمامی پروتکل های بهداشتی (با توجه به شیوع ویروس کرونا) رعایت می‌شود.

در همین ابتد باید بدانیم؛ ساختمان‌های مرتبط با مرکز داده از نظر امنیتی باید در بهترین شرایط ممکن باشند، بنابراین بخش حراست و پشتیبانی امنیت بسیار جدی گرفته می‌شود. ما برای تهیه گزارش به ساختمانی رفتیم که وجب به وجب با دوربین‌های نظارتی، نیروهای حفاظتی و درب های رمز دار کنترل می‌شد.

ورود به هر بخش خصوصا در طبقاتی که از شبکه داده یا شبکه های برق تشکیل شدند، نیز صرفا با حضور یکی از مدیران عالی رتبه شرکت ممکن است. پس از تایید هویت تیم گسترش نیوز در بخش حراست،  به طبقه هفتم و اتاق مدیرعامل شرکت می‌رسیم.

فریبرز باذرجانی، مدیرعامل شرکت افرانت در معرفی این شرکت اظهار داشت: افرانت در سال ۱۳۷۶ فعالیت خود را آغاز کرد. در آن سال‌ها بحث اینترنت به شکل امروزی، گسترده نبود و از مودم های دیال آپ استفاده می‌شد. از سال ۸۸ به این فکر افتادیم که بحث‌هایی مثل دیتاسنتر و مراکز داده را راه‌اندازی کنیم. راه اندازی این مراکز به استانداردها و محیط خاص خودش نیاز دارد. توانستیم این مراکز داده را در ۴ مرکز راه‌اندازی کنیم. البته قصد داریم این مراکز را در شهرستان‌ها هم گسترش دهیم.

وی ادامه داد: افرانت در سال ۹۴ موفق به دریافت مجوز FCP از سازمان تنظیم مقررات و رگولاتوری درخصوص سرویس‌های پهنای باند و اینترنت شد که براساس آن فقط شرکت‌هایی می توانند در زمینه پهنای باند و اینترنت شد  فعالیت داشته باشند که از این سازمان مجوز گرفته باشند.

باذرجانی درباره نحوه فعالیت و سرویس‌های شرکت افرانت گفت: شرکت افرانت در فضای ارائه سرویس به «کسب و کارها» فعالیت می کند به این معنی که سرویس ها و خدمات خود را به سازمان ها و ارگان های مختلف ارائه می‌کند. روش کار به این صورت است که ما کانکتیویتی، پاور و فضا را در اختیار شخص اجاره کننده قرار می دهیم و آن سازمان، سرویس ها و تجهیزات خود را در این فضا قرار داده و اپلیکیشن خود را راه‌اندازی می کند.

وی افزود: سرویس دیگر سرور اختصاصی است. سرویس‌دهنده اپلیکیشن خود را در این سرویس اختصاصی راه اندازی می کند. یکی دیگر از سرویس ها افرانت، سرویس ابری است که به سه دسته (Laas,Saas.Paas) تقسیم می شود. سرویس Lass به این صورت است که شخص درخواست کننده یک فضای پردازشی را در فضای ابری انتخاب می کند و سرور خود را راه‌اندازی می کند.

مدیرعامل شرکت افرانت اظهار کرد: یکی از سرویس‌های بسیار مهم سرویس CDN است که در چهار سوپرکور کشور یا درواقع در چهار شهر شیراز، تبریز، مشهد و تهران مستقر شده‌اند. این سرویس ها در حال حاضر رایگان هستند. مزیت این سرویس آن است که محتوا از همان منطقه برای کاربران توزیع می شود تا سرعت و کیفیت اینترنت بالا رود.

قلب تپنده شبکه ملی اطلاعات

وی درباره ساختار شبکه ملی اطلاعات و لایه های تشکیل دهنده آن توضیح داد: شبکه ملی اطلاعات به سه لایه زیرساخت، محتوا و اپلیکیشن تقسیم می شود، لایه محتوا برای آن دسته از سازمان هایی که برای کاربر تولید محتوا می کند مانند فیلم ، آموزش و موسیقی و... همچنین بحث اپلیکیشن های کاربردی درمیان است. در تمام این لایه ها اگر زیرساخت فراهم نباشد هیچ سرویسی را نمی توانند ارائه دهند پس نتیجه می گیریم که بحث زیرساخت مهمترین لایه در شبکه ملی اطلاعات است که امیدوارم با حمایت ها و کمک دولت بتوانیم بحث زیرساختی را توسعه دهیم.

فریبرز باذرجانی درباره شیوع کرونا و تاثیر آن بر نحوه فعالیت فضای دیجیتال و اپلیکیشن ها گفت: شیوع کرونا مشکلاتی زیادی در بحث خرید کالا به صورت حضوری ایجاد کرد. در این شرایط فضای دیجیتال و اپلیکیشن های مختلفی که برای خرید کالا طراحی شده توانست کمک بسزایی کند و مردم توانستند به راحتی خریدهای خود را انجام دهند. همین مسئله  باعث شد که سرویس های دیجیتالی هم گسترش یابد.

وی درباره میانگین درآمد فعالان حوزه آی تی گفت: در حوزه آی تی میانگین درآمد از ۱۵ میلیون تومان تا ۳۰ میلیون تومان نوسان دارد و به همین علت بسیاری از نیروهای متخصص در کشورهای دیگر فعالیت می کنند. به عنوان مثال در کشورهای اروپایی برای کار آی تی ۵ هزار دلار حقوق پرداخت می کنند وقتی این مبلغ به ریال تبدیل شود مبلغ زیادی می شود پس برای آن شخص، کار کردن در خارج از کشور به صرفه تر است. همین مسئله باعث فرار مغزها می شود. امیدواریم زمینه و شرایطی فراهم شود که بتوانیم از این نیروهای متخصص در داخل کشور استفاده کنیم.

هزینه راه‌اندازی مرکز داده

مدیرعامل شرکت افرانت درباره هزینه ساخت و راه اندازی مرکز داده خاطرنشان کرد: در اینجا بحث های زیرساختی هزینه بر و زمان بر مطرح است. به عنوان مثال فونداسیون ساختمان را نمی توان یک روزه ساخت و نیاز به زمان دارد. ما برای برآورد هزینه ساخت مرکز داده واحدی به نام رک داریم، یعنی برای نصب رک در یک اتاق نیاز فونداسیون، میلگرد، ستون، لوله کشی تاسیسات و... داریم، پس ما هزینه را بر حسب رک حساب می کنیم یعنی «هزینه ساخت اتاق برای نصب یک رک».

وی ادامه داد: برای ساخت «رک» مبلغی بالغ بر یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان نیاز است. البته این مبلغ تا ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان هم می تواند افزایش پیدا کند. پس اگر بخواهید مرکز داده ای با ۲۰ رک راه اندازی کنید باید مبلغی بالغ بر ۳۴ میلیارد تومان سرمایه گذاری کنید. ما در افرانت قصد داریم تعداد رک ها را به ۵ هزار رک برسانیم که این مبلغ بسیار زیادی است و نیاز به حمایت دولت دارد امیدواریم با دیدگاه های مثبتی که وجود دارد بتوانیم زیرساخت ها را توسعه دهیم.

وی در پایان درباره ارزش برند افرانت گفت: برای محاسبه ارزش برند محاسباتی گوناگونی نیاز است اما بهترین شاخص ارزش سهام افرانت است، زیرا افرانت یک شرکت بورسی است و میزان سهام و ارزشی آن می تواند بهترین معیار باشد.

مرکز داده یک دنیای فوق دیجیتال

ابهامات بسیاری در ذهن ما روشن شد و حالا آماده بازدید از  از مرکز پشتیبانی فنی و دیتاسنتر افرانت هستیم. از مسیر جداگانه ای که کاملا حفاظت شده و از امنیت بالایی برخوردار است به طبقات پایین می‌رسیم. همانطور که گفتیم، امنیت بالای اتاق های پشتیبانی یکی از جذابیت های فناورانه است که برای هر کسی در اولین بازدید جذاب است. درب های بزرگ و آهنی روبروی ما باز نمی شود مگر با صدا و اثر انگشت مسئول پیشتیبانی بخش!

بعد از ورود به اتاق پشتیبانی و دیدن فضای اتاق به یاد پلیس راهور و مرکز کنترل ترافیکی افتادم. روبروی ما چند مانیتور بزرگ بهم چسبیده قرار داشت که به صورت لحظه ای اتفاقات و مشکلات مشتریان شرکت رصد می شد. در سمت دیگر کارکنان در پشت میزهای بهم چسبیده که به صورت خطی و پشت سر هم چیده شده بود نشسته و مشغول کنترل و پاسخگویی به تیکت ها و مشکلات مشتریان هستند.

در ادامه با مهندس حسن جباری مسئول بخش پشتیبانی فنی آشنا شدیم و با وی درباره نحوه فعالیت این مرکز به گفتگو پرداختیم که در ادامه می خوانید:

مهندس حسن جباری درباره نحوه فعالیت مرکز پشتیبانی فنی افرانت گفت: مرکز پشتیبانی فنی وظیفه نگهداری، تامین پایداری و دسترس پذیری و همچنین پاسخ به درخواست های فنی و اجرای فرامین مدیریت رخداد برای اجرای تمامی خواسته های مشتریان را برعهده دارد.

وی افزود: با توجه به ماهیت این سرویس ها خدمات این مرکز به صورت ۷×۲۴ ارائه می شود. در طراحی و ساخت این واحد ما علاوه بر اینکه نگاهی به استاندارها و روش های توصیه شده در این حوزه داشته ایم بعضا روند پشتیبانی فنی را با توجه به نیاز مشتریان سفارشی سازی می کنیم.

جباری ادامه داد: ما سامانه ای به نام تیکتینگ راه اندازی کرده ایم. تمامی مشتریان ما به این سامانه دسترسی دارند و درخواست های فنی خود را در این سامانه ثبت می کنند. کارشناسان ما موظف هستند براساس تعهدی که دارند به این تیکت ها در زمان محدود پاسخ دهند. روند پشتیبانی در این سامانه مرحله به مرحله برای مشتریان نمایش داده می شود.

رییس مرکز پشتیبانی فنی افرانت گفت: در راستای چابکی بیشتر، این واحد در دو لایه از سرویس های مشتریان مراقبت می کند. البته لایه سومی هم وجود دارد مانند تیم های طراحی که در معاونت ها و قسمت های دیگر مستقر هستند. بالغ بر ۹۵ درصد از تیک ها در واحد پشتیبانی مرتفع می شوند و تنها ۵ درصد از آنها توسط لایه های بالاتر بررسی می شود که از این ۹۵ درصد ۷۰ درصد از تیک ها در لایه اول که FO نام دارد و ۲۵ درصد از تیک ها در لایه دوم که BO نام دارد، مرتفع می شود.

وی افزود: ۵ درصد باقیمانده تیک ها که معمولا نیازمند Planning یا تغییرات عمده در سطح شبکه هستند توسط تیم طراحی در مدت محدود انجام می شود. بعد از اینکه تیکت ها مرتفع می شود از مشتریان نظرسنجی می شود و نتایح نظرسنجی تحلیل می شود. اگر نتایج با شاخص های ما مغایر بود عارضه‌یابی اتفاق می افتد و اقدامات اصلاحی انجام می شود.

جباری در پایان گفت: در پایان مرکز پشتیبانی فنی علاوه بر اهداف اصلی که نگهداری و پایداری دسترس پذیری برای سرویس های مشتریان است در تلاش است که حس خوبی را به مشتریان منتقل کند.

بعد از بازدید از مرکز پشتیبانی به اصلی ترین بخش شرکت یعنی دیتاسنتر و تجهیزات و سیستم برق رسانی شرکت که در واقع قلب تپنده شرکت به حساب می آید بازدید کردیم که در ادامه می خوانید:

به محض ورود به این بخش بازهم اولین چیزی که توجهم را جلب کرد مرتب و منظم بودن اتاق و روش کابل کشی سیم های برق بود. همه چیز در جای خودش قرار داشت. کابل هایی که به دستگاه ها وصل شده بودند کاملا مرتب و کنار هم از سقف کشیده شده بود و حتی یک کابل اضافه وجود نداشت.

سیستم برق رسانی شرکت در حد استانداردهای بین المللی بود، از هر دستگاه و ژنراتور یک یا دو عدد زاپاس برای مواقع قطعی برق وجود داشت که باعث می شد هیچ گاه برق شرکت قطع نشود چون اگر این اتفاق بیوفتد تمامی برنامه ها و سایت هایی که با شرکت افرانت همکاری دارند از کار می افتد. همچنین با قطعی برق و از کار افتادن سیستم های خنک کننده که مهمترین بخش نگهداری دیتا سنتر است امکان آسیب رسیدن به رک ها وجود دارد که اگر آسیبی به این رک ها وارد شود ضرر هنگفتی به شرکت خواهد زد.

در ادامه از اتاق سرور و دیتا سنتر بازدید کردیم، در ابتدا برای ورود به اتاق دستگاه وکیومی در جلوی در قرار داشت که با قرار دادن پا در داخل آن پلاستیکی به دور کفش کشیده می شد که این اقدامات برای جلوگیری از ورود آلودگی به اتاق کاملا ایزوله بود. پس از ورود اتاق های شیشه ای با تعداد زیادی رک که داخل محفظه هایی به شکل کمد قرار داشت مشاهده می شد که به دلیل امنیتی بودن این سرورها اجازه عکاسی از داخل این اتاقک ها را نداشتیم و فقط از بیرون عکس انداختیم.

در ادامه به سراغ مدیر زیرساخت دیتاسنتر و تاسیسات، مهندس محمد شیرزادی رفتیم و درباره سیستم برق رسانی و روش های نگهداری از دیتاسنتر افرانت به گفتگو نشستیم.

وی درباره دیتاسنتر و روش های نگهداری از آن گفت: دیتاسنتر شرکت افرانت مطابق استانداردهای بین‌المللی و ملی توسط کارشناسان و ظرفیت پیمانکاری داخلی ساخته شده است، در شرکت افرانت جهت پایداری سرویس از برق اضطراری و برق بدون وقفه که مطابق رده ۳ استاندارد دارای تجهیزات رزرو است استفاده می‌کنند. شرکت افرانت در سیستم الکتریکال از دو مسیر کاملا مجزا به رک‌های دیتاسنتر برق‌رسانی می‌کند.

وی افزود: سیستم های خنک‌کننده با تکنولوژی بالا و استاندارد می‌باشد و در آن از تجهیزات خنک کننده رزرو استفاده شده است. جهت کاهش pue با متدهای روز جهانی طراحی و نگهداری انجام می شود. سیستم های هشدار و خاموش کننده آتش  خودکار هستند و مطابق استانداردهای روز جهانی بوده و مورد تایید آتش‌نشانی ایران است.

شیرزادی ادامه داد: جهت افزایش امنیت دیتاسنتر از دوربین های نظارتی و اکسس‌های کنترلی در تمامی نقاط دیتاسنتر و پیرامونی دیتاسنتر استفاده شده است.

وی در پایان گفت: با توجه به اهمیت بارگذاری در سالن مراکز داده، شرکت افرانت محاسبات بارگذاری و محاسبات زلزله را مطابق آئین نامه نظام مهندسی ساختمان استان تهران انجام داده است، شرکت افرانت تیم نگهداری ۷×۲۴ فنی دارد که تلاش می کند در کوتاه ترین زمان به مشتریان سرویس بدهد.