تاثیر نگاه سیستمی به مقوله HSEE

در روزهای پایانی دی‌ماه ۲۰ واحد برتر در چهارمین دوره ممیزی HSEE ایمیدرو معرفی شدند که در این دوره شرکت‌های گل‌گهر و آلومینای ایران موفق‌ شدند بیشترین امتیاز را کسب کنند. در همین ارتباط گفت‌وگویی با امیر ولدخانی مدیر دفتر بهداشت، ‌ایمنی، محیط‌زیست و انرژی ایمیدرو ترتیب داده‌ایم که در ادامه خواهید خواند با ما همراه شوید.

برگزاری چهارمین دوره ممیزی به صورت مجازی

امیر ولدخانی در ارتباط با تفاوت چهارمین دوره ممیزی HSEE ایمیدرو با دوره قبل گفت: در این دوره ما با پدیده همه‌گیری کرونا روبه‌رو بودیم و از این جهت امکان اعزام کارشناسان ایمیدرو به واحدها برای انجام ممیزی وجود نداشت. لذا با همکاری مدیریت منابع انسانی ایمیدرو بستر مجازی ایجاد و در مدت یک ماه فرم‌های خوداظهاری به شرکت‌های تابعه ارسال شد. پس از دریافت خوداظهاری اقدامات HSEE از سوی شرکت‌ها، این سازمان از چهارم مرداد تا ۲۰ مهرماه نسبت به انجام بررسی دقیق فعالیت‌های حوزه HSEE اقدام کرد کرد و تا ۵ آذرماه نیز گزارشات جمع‌بندی خود را به کلیه واحدهای ممیز شده ارسال کرد و در نهایت در روزهای پایانی دی‌ماه شرکت‌های برتر معرفی شدند.

وی ادامه داد: برگزاری مجازی ممیزی ایمیدرو، تجربه منحصربه‌فردی برای این سازمان به شمار می‌‌رود هرچند که این اقدام با نقاط قوت و ضعف نیز همراه بود. یکی از نقاط ضعف در این دوره عدم اعزام کارشناسان ایمیدرو به شرکت‌ها بود و همین امر سبب شد تا در زمینه ممیزی ما شاهد ارتقای دانش و تجربه کارشناسان نباشیم. اما از نقاط قوت آن می‌توان به استفاده از تعداد کم کارشناسان دفتر و کاهش اختلاف و اعمال سلیقه اشاره کرد. خودارزیابی همچنین این امکان را به وجود آورد تا اشراف کاملی بر عملکرد مجموعه‌ها به وجود آمده و کارکنان بخش‌های HSEE به عملکرد خود امتیاز دهند و بر اساس آن، نقاط قوت و ضعف خود را پیداکرده و در جهت بهبودی آن برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهند.

نگاه سیستمی به ممیزی و افزایش بهره‌وری

مدیر دفتر بهداشت، ‌ایمنی، محیط‌زیست و انرژی ایمیدرو به مقوله داشتن نگاه سیستمی در فرآیند HSEE اشاره کرد و افزود: سیستم مدیریت HSEE بخشی از یک مجموعه در هر سازمان است که وظیفه آن حفظ سرمایه‌های آن سازمان اعم از نیروی انسانی، تجهیزات و منابع مالی است که در صورتی که به خوبی اجرایی شود آن سازمان می‌تواند شاهد افزایش بهره‌وری خود باشد.

ولدخانی گفت: دفتر حوزه مدیریت HSEE تنها نقش مشورتی و نظارتی را بر عهده داشته و با شناسایی مشکلات، راهکارهای حل آن را به مدیران عامل و مدیران میانی ارائه و پگیری می‌کند تا آن واحد بتواند مسائلی از قبیل بروز حوادث، بیماری کارکنان و یا مشکلات زیست‌محیطی را تا حد قابل‌توجهی کاهش دهد. اما در این فرآیند داشتن نگاه سیستمی نیز از اهمیت قابل ملاحظه‌ای برخوردار است چرا که این امکان را به وجود خواهد آورد تا به تمامی عناصر سیستم شامل ایجاد تعهد، استراتژی، اهداف، برنامه ها، ساختار نیروی انسانی، زیرساخت‌ها، اقدامات، نظارت و پایش توجه شود. ضمن اینکه انجام فعالیت در چرخه سیستمی می‌تواند به حفظ منافع سازمان و بهبود مستمر منجر شود.

وی ادامه داد: به منظور اثر بخشی بیشتر باید انجام امور HSEE وظیفه همگانی تلقی شود بنابر‌این وظایف HSEE به عهده مدیران و کارکنان واحدهای گذاشته شده و کارکنان حوزه مدیریت HSEE در نقش بازوی مشورتی و نظارتی برای مدیران ارشد وارد عمل می‌شوند که نتیجه آن حفظ سلامتی کارکنان، کاهش حوادث ناشی از کار، مدیریت منابع به شکل صحیح و کاهش آسیب‌‌های وارد شده به محیط‌زیست است. برای رسیدن به چنین شرایطی در تلاش هستیم تا بر اساس نتایج ممیزی، برنامه‌های بهبود را از واحدها اخذ و اجرایی کنیم ضمن اینکه همچنان فرصت‌های بهبودی نیز وجود دارد که باید روی آنها کار شود.

کاهش زمان گزارش ممیزی با بهره‌گیری از نرم‌افزار

ولدخانی در ارتباط با بهره‌گیری از نرم‌افزار در انجام اقدامات ممیزی گفت: استفاده از نرم‌افزار در دو بخش دنبال می‌شود. درحال‌حاضر نرم‌افزاری تحت عنوان ممیز عملکرد در دست اقدام داریم که چک لیست اقدامات ممیزی به شمار می‌رود چرا که در دوره‌هایی که ممیزی صورت می‌گرفت ثبت، بررسی و گزارش گیری اقدامات به صورت سنتی سبب می‌شد تا کار جمع‌آوری گزارش از واحد‌ها طولانی و زمان‌بر باشد از این رو و با بهره‌گیری از این امکان، کارهای مطالعاتی آماری و دیتا ماینینگ در سیستم به ثبت می‌رسد و این امکان وجود خواهد داشت تا در کمترین زمان ممکن ( یک یا دو هفته ) خروجی‌های لازم دریافت شود.

وی افزود: همچنین در حال پیاده‌‌سازی نرم‌افزار دیگری برای مدیریت سیستم HSEE با بهره‌گیری از تجربیات شرکت‌های بین‌المللی صنایع معدنی مانند گلنکور و یا شرکت‌های بزرگ داخلی نظیر فولاد مبارکه و میدکو هستیم که با بهره‌گیری آن در بستر وب این امکان به وجود آوریم تا بخش‌های مختلف به آن متصل شده و هر بخش با توجه به فعالیت خود از آن استفاده کند. اجرای و پیاده‌سازی این نرم‌افزار نیز با موافقت رئیس هیات عامل ایمیدرو همراه است که فعلاً استارت آن زده شده است و امیدواریم تا هرچه زودتر طراحی و عملیاتی شود.

ارتقای سطح دانش فنی در حوزه HSEE

مدیر دفتر HSEE ایمیدرو در ارتباط با برنامه‌های این معاونت در ارتقای سطح دانش واحدهای معدنی در حوزه HSEE تصریح کرد: به همین منظور در سال‌های گذشته اقدامات خوبی انجام شده است به طوری که با قاطعیت می‌توان گفت که سطح دانش فنی کارکنان این بخش در واحدهای معدنی در سه سال اخیر با ۱۰۰ درصد افزایش روبه‌رو بوده است. ضمن اینکه هر جا که احساس کردیم ضعفی در آن بخش وجود دارد یک دوره آموزشی به صورت هدفمند پیاده‌سازی و اجرا شده است.

وی خاطرنشان کرد: ما تاکنون دو دوره یک‌ساله سنگین که تمامی مقولات ایمنی، محیط‌زیست، بهداشت و انرژی را در برمی‌گیرد را اجرا کرده‌ایم. هم‌زمان با اجرای این دوره‌ها نیز دوره‌های مختلف آموزشی دیگری تعریف و پیاده‌سازی شد که بسیاری از این برنامه‌ها به دلیل قرار گرفتن در شرایط کرونایی امکان اجرا نداشت که از جمله آنها می‌توان به اجرای برنامه آموزشی برای تغییر نگاه مدیران به مقوله HSEE، ۱۹ دوره آموزشی ایمنی و بهداشت ویژه سرپرستان و مدیران میانی واحدهای تابعه، برگزاری دوره ایمنی ماشین‌آلات عمرانی و معدنی در ۹ واحد تابعه و برگزاری دوره آموزشی تفکر سیستمی برای مدیران و سرپرستان اشاره کرد که امکان برگزاری آن در امسال فراهم نشد. البته امسال برای سومین بار، دوره یکسال‌های را به صورت مجازی برای ۵۰ نفر آغاز کردیم تا افرادی که در دوره‌های قبلی فرصت حضور نداشتند، در مدت ۲۴۰ ساعت آموزش مجازی دریافت کنند.

نگاه پررنگ ایمیدرو به مقوله آموزش و پژوهش

ولدخانی نگاه به مقوله آموزش در ایمیدرو را پررنگ توصیف کرد و افزود: در این سازمان ما دفتری با عنوان مدیریت آموزش، پژوهش و فناوری داریم که عملکردهای آموزشی را نه فقط در بخش HSEE بلکه در سایر بخش‌ها به صورت سالانه پایش و آمارگیری می‌کنند و با توجه به آن، می‌توان گفت که مدیران واحدهای تابعه نیز نگاه مثبتی به بحث آموزش دارند و آن را به صورت جدی دنبال می‌کنند.

وی ادامه داد: در حوزه پژوهش هم با مساعدت مدیران ارشد سازمان و مدیریت مربوطه در راستای ارتقاء عملکرد واحدها؛ پروژه‌های پژوهشی کاربردی مختلفی در حوزه‌های واکنش در شرایط اضطراری، مدیریت پسماند در معادن و صنایع معدنی، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در واحدهای تابعه، مدیریت مصرف بهینه آب، کنترل ایمنی عملیات، ساخت شبیه ساز رانندگی دامپتراک، مدیریت انرژی و... تعریف و اجرایی شده و یا در دست اقدام است.

مدیر دفتر HSEE ایمیدرو در پایان گفت: اجرای دوره ممیزی HSEE واحدهای تابعه ایمیدرو که از سال ۹۶ آغاز شد، تجربه موفقی در جهت اهداف سازمان به شمار می‌رود و ما امیدواریم در سه سال آینده با توجه به نگاه مثبت مدیران ارشد سازمان به حوزه HSEE و کمک‌های آنان بتوانیم به هدف مطلوب مدنظر خود برسیم و واحدهایی داشته باشیم که در بخش بهداشت، ایمنی، محیط‌زیست، بهداشت و انرژی به بلوغ رسیده و تکامل یافته‌اند هرچند که در این مسیر پر پیچ‌وخم، حمایت‌ها مستمراً انجام شده اما لازم است تا با ایجاد نگاه سیستمی بر آن بتوانیم به بهترین شکل ممکن بر روی این حوزه اثربخشی داشته باشیم که قطعاً با توجه به افرادی که در این سیستم وجود دارد این مسیر هموار شده و فرصت خوبی ایجاد خواهد شد.