رانت اصلی زنجیره فولاد کجاست؟

حمیدرضا رستگاری در مورد وضعیت بازار آهن و فولاد، اظهارکرد: معمولاً در این ایام از سال به دلیل کاهش ساخت‌وساز و مصرف، روال بازار نباید افزایشی باشد، اما امسال با توجه به اینکه همه احتمال می‌دهند که ارزش پول ملی کاهش یابد و با توجه به بودجه و مالیاتی که تدوین شده، گرانی‌هایی در محصولات آهن و فولاد در پیش باشد، بازار روال سابق خود را ندارد و به نوعی بلاتکلیف است.

رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد تهران افزود: قیمت‌ها در بازار نوسان دارد و نمی‌توان در مورد میزان کاهش یا افزایش قیمت برآوردی ارائه داد؛ در واقع درحال‌حاضر هیچ کنترل و نظارتی روی افزایش و کاهش قیمت محصولات فولادی و آهنی وجود ندارد.

وی ادامه داد: مشخص نیست قیمت‌ها در بازار از کجا تعیین می‌شود. متولی بازار مشخص نیست و وقتی قیمت‌ها افزایش می‌یابد، سراغ مغازه دار شناسنامه دار می‌روند در حالی که دلیل گرانی را باید در جای دیگری جست‌وجو کنند. در واقع وقتی آهن فروش نتواند بار را از مسیر قانونی تهیه کند، مجبور است از واسطه بخرد و همین مسئله موجب می‌شود که محصول را گران بخرد پس گران هم می‌فروشد اما در این مواقع فقط با آهن فروش برخورد می‌شود و کاری به بقیه زنجیره ندارند.

برنامه‌های دولت و مجلس جامعیت ندارند

رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد تهران با اشاره به شیوه نامه فولاد که مدتی قبل از سوی دولت ابلاغ و اجرای آن جهت انجام برخی اصلاحات، متوقف ماند، گفت: شیوه نامه دولت خود عاملی شد که بازار از حالت عادی خارج شود؛ با توجه به عدم تبعیت زنجیره فولاد از شیوه نامه مذکور، بازار شاهد افزایش قیمت‌ها بود. ما این موارد را به صورت مکتوب بازگو کردیم. متأسفانه این شیوه نامه و طرح‌های دولت و مجلس، به شکلی تدوین شده‌اند که منافع و ملاحظات حلقه‌های مختلف زنجیره فولاد در آنها لحاظ نشده است.

وی ادامه داد: مبنای کار اگر راهبردی، واقعی، جامع و بلندمدت باشد و همه تبعیت کنند می‌تواند راهگشا باشد اما اگر نسخه خاص برای ایام خاص پیچیده شود، مؤثر نیست. متأسفانه تا امروز هر تصمیمی که گرفته شده، تمام جوانب کار را ندیده‌اند و در یک مقطعی یک تصمیم موقتی گرفته‌اند که در بلندمدت نه تنها فایده‌ای نخواهد داشت بلکه مضر هم خواهد بود.

رستگاری گفت: شیوه نامه‌ای که دولت تهیه کرد با حضور برخی از افراد فعال در زنجیره فولاد بود و از بخش توزیع آهن و فولاد کسی در این جلسات حضور نداشت؛ در مجلس نیز همین اتفاق افتاده است و توجهی به همه زنجیره نشده است. فعالان تولید، توزیع و مصرف باید در این جلسات حضور داشته باشند و ملاحظات و نکات شأن شنیده شود.

رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد تهران گفت: درحال‌حاضر ما کمبود نداریم و حتی مازاد تولید هم داریم بنابراین در نظام توزیع مشکل وجود دارد؛ یعنی توزیع و قیمت‌گذاری باید بر اساس واقعیت‌ها و قیمت تمام شده باشد؛ اصناف در کنار بورس در توزیع فولاد نقش کلیدی دارند.

بیشترین رانت و فساد در حلقه توزیع نهفته است / ‌کارخانه محصولش را خارج از بورس می‌فروشد

وی افزود: باید مشخص شود که مکانیزم کشف قیمت آهن و فولاد در بورس چگونه است؛ ما نسبت به این موضوع اعتراض داریم. باید یک اراده واقعی برای اصلاح فرآیند توزیع وجود داشته باشد.

رستگاری گفت: وقتی جلوی چشم مسئولان، کارخانه‌ای با واسطه محصول را در بازار می‌فروشد و رانت خواران نیز در بازار توزیع با هر قیمتی می‌خواهند، محصول را می‌فروشند، قطعاً اجحاف در حق مصرف‌کننده می‌شود و سودهای غیرقانونی نصیب افرادی می‌شود که شناسنامه این کار را هم ندارند.

وی تصریح کرد: روش‌های کنونی عرضه محصولات فولادی در بورس قابل قبول نیست. بورس در دنیا تعریف دارد. باید عملکرد بورس را بررسی کرد.