اعتمادسازی در خدمت احیا و پویاسازی نمایشگاه ها

نمایشگاه‌ها به لحاظ مفهومی و ادراکی باید بازمهندسی شوند. مفهوم (Concept) نمایشگاه در کشور مدت‌هاست دچار آسیب جدی شده و با توجه به شرایط، خصوصاً پس از موضوع کرونا، به‌روز هم نشده است لذا باید موردتوجه جدی قرارگرفته، بازتعریف و با نگاهی زیرساختی بازمهندسی شود.

این بازمهندسی باید در اتاق فکری انجام شود که نمایندگان آن از بخش‌های مختلف و درگیر شامل اعضای صاحب ایده، مجرب و تصمیم‌گیر در حوزه صنعت نمایشگاهی دور هم بنشینند و ضمن بهره‌گیری از دستاوردها، نظرات و تجارب بین‌المللی هدفشان فقط محدود به سایت، سازمان و گروه خودشان نباشد، بلکه با نگاه ملی حتی فراملی و با بررسی شرایط کشور و عوامل موثر در این صنعت، اولاً تعاریف را به‌روز و ذینفعان و مرتبطین را شناسایی کنند، ثانیاً هدفشان بازپس‌گیری اعتمادهای از دست‌رفته در میان کلیه ذینفعان و مرتبطین با حوزه نمایشگاهی باشد و ثالثاً زیرساخت‌های لازم برای فعال‌سازی و از آن مهم‌تر پویاسازی صنعت نمایشگاهی کشور را شناسایی و تبیین نمایند.

امروزه و در شرایط بحران، یک سری از کلیدواژه‌ها و ارزش‌ها تعاریفشان تغییر کرده است. مثلاً در یک فضای نرمال، یکی از موتورهای محرکه و کلیدواژه‌های پیشرفت، "رقابت" است، اما در صنعتی که تحت انواع هجمه از سمت کرونا، رکود، تحریم و فشارهای بین‌المللی قرار گرفته است، دیگر این‌گونه نیست. امروزه رقابت‌ها نیز می‌بایست "رقابت هم‌افزا" (Sympathetic competition) باشد. رقابتی که ضمن داشتن مولفه‌های برتری‌جویی و توسعه‌ای، سعی نماید با حمایت از سایر ارکان اکوسیستم خصوصاً رقبا، کلیت صنعت را حفظ و حتی ارتقا دهد چراکه اگر همه ارکان این صنعت باهم متحد نشوند، هم‌افزا و هدفمند نشوند، نه‌تنها، با خطاهای احتمالی و حتی کم‌اثری یکی از ارکان،  کل صنعت لطمه می‌بیند بلکه جایگاهشان در عرصه‌های مختلف را اعم از نهادهای رسمی تا بازدیدکنندگان و مردم نیز از دست بدهند.

در اکوسیستم نمایشگاهی اگر هر یک از دست‌اندرکاران و عوامل، حرکت غیراستراتژیک و یا شتابزده‌ای داشته باشند، هزینه و آسیبش بر دوش کل صنعت و در واقع کل اکوسیستم است. مثلاً وقتی نمایشگاهی در شب افتتاح پلمپ می‌شود، مقصر کیست؟ آسیب‌ها و هزینه‌های وارده به سایت‌دار،  مجری، غرفه‌ساز، مشارکت‎‌کننده و سایر عوامل درگیر را چه کسی پرداخت می‌کند؟ و از آن عمیق‌تر بی‌اعتمادی‌ها و فرصت‌ها و اعتبارهای ازدست‌رفته را چه کسی بر عهده می‌گیرد؟ و پرسش‌های بی‌شمار دیگر که متاسفانه بخش قابل‌توجهی از آن به عدم هماهنگی، هم‌افزایی و هم‌صدایی ارکان موثر بر برگزاری رویدادها برمی‌گردد.

در شرایط فعلی این سوال مطرح است که چرا اتاق فکری دایر نمی‌شود که ضمن پوشش بخش‌های دولتی، خصوصی و نیمه‌خصوصی، دانشگاهی و علمی بستری برای تعامل، همفکری و مشارکت باشد و تصمیم‌گیری‌های آن بر اساس خرد جمعی، با توجه به شرایط حاکم بر صنعت، با دیدی واقع‌گرایانه و بر مبنای تعاملات و تصمیمات قابل‌اتکا با سایر ارکان تصمیم‌گیر، حاکم و موثر کشور گرفته شود نه بر اساس برداشت‌ها، نظرات و سلایق فردی و یا گروهی محدود؟ امروز در شرایط بسیار حساسی به سر می‌بریم. باید به‌گونه‌ای عمل شود که عوامل درگیر و موثر در اکوسیستم نمایشگاهی علاوه بر انجام ماموریت‌های خود مواظب یکدیگر هم باشند. این نگاه جدیدی است که خصوصاً از دوره همه‌گیری کرونا الگوی اکثر صنایع دنیا شده است. با این نگرش همه ارکان به شکل هدفمند و در مسیر تقویت اکوسیستم باهم هم‌افزا می‌شوند، تا در وهله اول زنده بمانند و در وهله‌های بعدی پتانسیل‌های رشد و توسعه را از بین نبرده باشند.

از طرف دیگر اگر قرار است ضمن احیای صنعت نمایشگاهی، در جهت پویایی و کسب جایگاه ویژه خود وارد مسابقات بین‌المللی بشویم، بخش خصوصی به تنهایی نمی‌تواند در عرصه بین‌المللی رقابت کند و حتماً حمایت دولت را نیاز دارد. انتظار ما از دولت و نهادهای وابسته مرتبط با نمایشگاه‌ها که اصولاً یکی از اصلی‌ترین ماموریت‌هایشان بسترسازی و حمایت از ارکان اصلی صنعت نمایشگاهی در جهت ارتقا کمی و کیفی و تقویت و توسعه صادرات می‌باشد، این است که اگر در جایگاه سیاست‌گذاری نمی‌ایستد و اصرار به حضور اجرایی دارد و حتی چنانچه با عنایت ویژه به برخی مراکز، به بخش خصوصی به چشم رقیب نگاه می‌کند، حداقل در بحران‌ها حضور بخش خصوصی را تحمل کند و نسبت به محدودیت‌ها و موانع پیش‌روی بخش خصوصی، بی‌تفاوت نباشد و در حوزه مقابله با موانع و مشکلات آنان، فعال، حمایتی و موثر عمل کند. همه ما و همه ارکان این صنعت چه دولتی و چه خصوصی و چه دانشگاهی باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که در مقام پاسخگویی و در دفاع از انجام وظایف و ماموریت‌های قانونی خود و بهره‌گیری از پتانسیل‌ها و فرصت‌های رشد، توسعه و ارتقا، سربلند و ارزش‌آفرین ظاهر شویم. امید است با برنامه‌ریزی‌های موثر استراتژیک، میان‌مدت و کوتاه‌مدت، نقش خود را در رونق اقتصادی، اشتغال و صادرات ایفا نموده، همه باهم در برافراشته شدن پرچم افتخارآمیز کشور عزیزمان ایران هم‌جهت و هم‌پیمان شویم.