بحران اشتغال دانش آموختگان تشدید شد

روز گذشته نتایج طرح آمارگیری نیروی کار مرکز آمار ایران در بهار ۱۴۰۰ منتشر شد. بررسی تحولات بازار کار کشور در اولین فصل سال جاری حائز اهمیت است.

در مجموع مقایسه شاخص‌های عمده بازار کار در بهار ۱۴۰۰ نسبت به فصل مشابه سال قبل و فصل قبل حاکی از بهبود نسبی نرخ مشارکت، جمعیت فعال، نسبت اشتغال و تعداد کل شاغلان کشور می‌باشد.

با این همه یک نگرانی جدی پیرامون بازار کار کشور در سالیان اخیر عمیق‌تر شده است. در واقع شاخص‌های بازار کار پیرامون گروه تحصیلکرده‌های دانشگاهی در بهار ۱۴۰۰ نه تنها بهبود پیدا نکرده، بلکه بدتر شده است.

اول اینکه در بهار ۱۴۰۰ نسبت به فصل مشابه سال قبل، بیش از ۴۹۹ هزار نفر به کل جمعیت فعال کشور از نظر اقتصادی افزوده شده است. با این همه در این بازه زمانی، جمعیت فعال تحصیلکرده‌های دانشگاهی بالغ بر ۴۳۰ هزار نفر کاهش یافته است.

دوم اینکه نرخ بیکاری تحصیلکرده‌های دانشگاهی در بهار ۱۴۰۰ معادل ۱۳/۴ درصد گزارش شده که در مقایسه با بهار ۱۳۹۹ تقریباً بدون تغییر است. با این همه تعداد بیکاران تحصیلکرده دانشگاهی در این بازه زمانی بالغ بر ۲۲ هزار نفر افزایش یافته است.

این در حالی است نرخ بیکاری کل کشور در بهار ۱۴۰۰ معادل ۸/۸ درصد گزارش شده که نسبت به بهار ۱۳۹۹ معادل ۱ درصد کاهش یافته است. علاوه بر این، بر خلاف تحصیلکرده‌های دانشگاهی، تعداد کل بیکاران کشور در این بازه زمانی بالغ بر ۲۱۳ هزار نفر کاهش یافته است.

سوم اینکه سهم بیکاران تحصیلکرده دانشگاهی از کل بیکاران کشور به شکل نگران کننده‌ای از ۳۶ درصد در بهار ۱۳۹۹ به ۴۰/۳ درصد در بهار ۱۴۰۰ افزایش یافته است. چنانچه ملاحظه می‌گردد تحولات بیکاری تحصیلکرده‌های دانشگاهی همسو با بیکاری کل کشور نیست.

عباس علوی راد اقتصاددان در این خصوص معتقد است، بررسی‌ها نشان می‌دهد طرح‌ های هیچ کدام از دولت‌ های پس از جنگ تحمیلی برای حل مشکل بیکاری تحصیلکرده‌های دانشگاهی راهگشا نبوده است. به نظر می‌رسد زمان آن رسیده تا با عبور از نسخه پول‌ پاشی صرف برای ایجاد اشتغال، رفع مشکلات ساختاری بازار کار کشور در دستور کار قرار گیرد.