امنیت شغلی کشاورزان تضمین شد / کشت قراردادی تولید کشور را نجات می‌دهد

کشاورزی قراردادی موافقان و مخالفان در ایران دارد. موافقان مدعی هستند که کشاورزی قراردادی برای حمایت از کشاورز است تا نهاده خود را به موقع دریافت کند و با تولید در زمان صحیح، محصولش بیشتر شود. در این شرایط برای فروش هم نگرانی نخواهد داشت اما مخالفان این طرح مدعی هستند؛ این روش، پرورش سیستم ارباب رعیتی است. شرکت هایی که کشاورز با آنها قرارداد منعقد می‌کند نقش خان و ارباب را بازی می‌کنند و محصول آنها را به قیمت‌های ناچیز خریداری خواهند کرد. از سوی دیگر به دلیل خرده مالکی در کشور، امکان اجرای صحیح آن نیست. گسترش نیوز برای اطلاعات بیشتر پیرامون این طرح با قاسم پیشه ور، رئیس اتاق اصناف کشاورزی ایران به گفت‌وگو پرداخته است.

کشاورزی قراردادی باعث امنیت شغلی می‌شود

قاسم پیشه ور، رئیس اتاق اصناف کشاورزی ایران در رابطه با کشاورزی قراردادی گفت: کشاورز محصول خود را می‌کارد و به فروش می‌رساند. در کشاورزی قراردادی، کشاورز قبل یا در زمان کاشت، محصول خود را به مباشر و کارفرما یا کشاورز خدماتی می‌فروشد تا در زمان برداشت محصول کشاورزان دغدغه‌ای برای فروش یا نرخ محصولات نداشته باشند. کارفرما در کنار نرخ پیشنهادی خدماتی از قبیل کود، سم و بیمه را قبول می‌کنند و به کشاورزان می‌دهند. در انتها مبلغی که بین کارفرما و کشاورز توافق شده است را پرداخت می‌کنند.

وی افزود: کشت قراردادی در ایران سابقه دیرینه‌ای دارد. از زمان قبل از انقلاب کشت قراردادی وجود داشت اما به صورت فراگیر نبود. بخش‌های خصوصی این طرح را در خصوص محصولاتی مثل رب گوجه، گوجه فرنگی، چغندر قند و محصولات کارخانه‌ای مثل روغن کشی به صورت پراکنده داشت. دولت سیزدهم عزم خود را جزم کرده تا به صورت گسترده این طرح انجام شود. از سال گذشته شاهد بودیم که کشت قراردادی برای محصولات تجاری مانند گندم، برنج، چغندر قند و سویا شروع شده است. البته در آغاز انجام این طرح هستیم و ممکن یک سری خطا و مشکلات هم به وجود‌ آید اما نظر دولت تنها درباره این موضوع نیست که محصول را خریداری کند. تنها از بخش‌های خصوصی که در این موضوع شرکت می‌کنند، حمایت شود.

حمایت همه جانبه دولت از کشت قراردادی

پیشه ور در ادامه تصریح کرد: مشکلاتی برای تامین‌کنندگان وجود دارد، ممکن تعهداتی بدهند که نتوانند از پس آنها برآیند به طور مثال در زمینه تعهدات کودی در زمان مشخص کود در بازار وجود نداشته باشد و آنها نتوانند به کشاورزان برسانند یا در زمینه سم مشکلاتی وجود دارد که ممکن در زمان نقطه صفر وجود داشته باشد. باید در نظر گرفت که تمام دنیا با همه این مشکلات و تهدیدات این مسیر را انتخاب کرده‌اند و موفق شدند. در بخش تولید نیز همین راه بوده است و ما امید داریم که هم کشاورزان و هم تولید‌کنندگان خصوصا بخش خصوصی پا به میدان بگذارند و به سراغ کشت قراردادی بروند؛ دولت هم در این زمینه از این بخش‌ها حمایت ویژه ایی می‌کند تا کشت قراردادی صورت بگیرد و بروند سر وقت تولید.

دامداران و کشاورزان دغدغه فروش نداشته باشند

وی در خصوص محصولات فساد پذیر گفت: بعضی از محصولات کشاورزی عمدتا فسادپذیر هستند، یعنی محصولی مانند گوجه باید تکلیفش به سرعت مشخص شود و یا کلزا باید سریعا به کارخانه انتقال داده شود تا روغن آن کشیده شود. بخشی از محصولات مانند گندم و برنج فساد ناپذیر هستند و اتفاقی برای آنها نمی‌افتد. عمدتا به محصولاتی که فسادپذیر هستند باید بیشتر توجه داشت. به طور مثال نباید دامدار بعد از اینکه شیر را برداشت کردند، دغدغه فروش داشته باشند. باید سریع به کارخانه برده شود و با فناوری شیر قابل مصرف شود.

دولت سیزدهم و وزیر کشاورزی پشت این موضوع ایستاده‌اند و ما امیدواریم که برای تولیدکنندگان گام‌های بلندی مسیر برداشته شود. عمدتا ۳۰ الی ۳۵ % مواد غذایی و محصولات کشاورزی فساد پذیر هستند و بازار ندارد. طبیعتا بازار ما از دست می‌رود منابعی مانند آب، نیروی انسانی، خاک، کود و سم مصرف می‌شود و در بازار هدف  آسیب می‌بیند.

پیشه ور در پاسخ به این سوال که کشاورزی قراردادی چه اندازه نزدیک به استانداردهای جهانی است؟ گفت: شیوه‌های کشت قراردادی تحقیقی است که در زمان تست صورت میگیرد. مثلا بعضی از تولیدکنندگان می‌گویند ما تامین سم و کود را بر عهده می‌گیریم اما بذر نمی‌دهیم، بعضی دیگر می‌گویند ما هر ۳ مورد را متعهد می‌شویم. بیمه هم می‌کنیم و بعضی دیگر بجای اینکه این موارد را بدهند مبالغی را تحت عنوان قبل از کشت به شما می‌دهند. به طور مثلا برآورد می‌کنند برای هر هکتار گندم چه مبلغی نیاز است و همان را به کشاورز می‌دهند و کشاورز خود باید سم، کود و دیگر موارد را تهیه کند.

وی در پایان اضافه کرد: روش دیگری وجود دارد که می‌گویند ۳۰ درصد را اول می‌دهیم ۲۰درصد را بعد از رویش و سبز شدن محصول پرداخت می‌کنیم. مابقی را نیز بعد از تخلیه در انبارمان. در این باب روش‌های مختلفی وجود دارد که بسته به نوع محصولی که در سطح کشور، بازار، نوع اقلیم و امکاناتی که وجود دارد و همچنین توانمندی هایی که مباشر دارد، متفاوت است. ممکن مباشر یک زمانی پول نقد داشته باشد و تعهداتی را با یک کارخانه بدهد اما بگوید کود را می‌دهیم منتها بذر را قبول نخواهد کرد. بذر باید در ۳ فرآیند، اصلاح بذر صورت بگیرد و یک سری شرکت‌ها مجوز تامین بذر دارند و آنها باید انجام دهند. در بعضی موارد بذر باید از خارج از کشور تامین شود و انحصاری باشد. از این جهت شیوه‌های مختلفی وجود دارد. چه بخش کشاورزی، چه دام و چه طیور و حتی شیلات مختلف است.