نگرانی باغداران از نابسامانی بازار مرکبات

یکی از آن‌ها از نرخ پرتغال کیلویی ۳ هزار تومان ناراحت است و دیگری از نرخ بالای انواع کود و سموم می‌گوید، همه می‌گویند؛ بهتر نیست وزارت کشاورزی محصول ما را بخرد و صادر کند تا ما هم بتوانیم از این کار سود منطقی داشته باشیم؟دیگری می‌گوید: پرتغال یک‌زمانی خوب بود و نرخ مناسبی داشت اما اکنون با توجه به بالا رفتن نرخ کود و سموم، دیگر صرفه اقتصادی برای باغدار ندارد. با توجه به موارد یاد شده وضعیت نابسامان بازار مرکبات و نرخ پایین محصولات تولیدشده سبب نگرانی باغداران رودسری برای فروش محصولاتشان شده است.

نرخ کودهای یارانه‌ای افزایش پیدا نمی‌کند

مدیرعامل شرکت خدمات حمایتی کشاورزی اعلام کرد: برنامه‌ای برای افزایش نرخ کودهای یارانه‌ای در سال ۱۴۰۲ نداریم. به گزارش وزارت جهاد کشاورزی، حمید رسولی، مدیرعامل شرکت خدمات حمایتی کشاورزی گفت: در امسال نرخ کودهای یارانه‌ای را نه تنها افزایش ندادیم بلکه قیمت‌ها به طور میانگین ۴۵ درصد هم کاهش یافت. وی افزود: کاهش نرخ کودهای یارانه‌ای تا ابتدای مهرماه امسال ادامه یافت و به دلیل محدودیت‌های بودجه‌ای، قیمت‌ها به سال قبل باز گشت. رسولی اظهارکرد: وزارت جهاد کشاورزی با اجرای طرح‌هایی مانند کشت قراردادی و الگوی کشت به دنبال کاهش فشار بر کشاورزان است.

وی با بیان اینکه طی یک سال گذشته چهار پروژه کشت قراردادی توسط وزارت جهاد کشاورزی کلید خورده و کودهای این کشت‌ها تامین شده است، تصریح کرد: نخستین پروژه کشت قراردادی گندم در سال گذشته با مجری‌گری شرکت بازرگانی دولتی ایران در سطح ۲۵۰ هزار هکتار اجرا شد و ما ۱۰۰ درصد کودهای فسفاته و پتاسه مورد نیاز آن پروژه را به میزان ۷۰ هزار تن تأمین کردیم. وی با بیان اینکه مواد اولیه ۲۷ کارخانه تولیدکننده کود در شرایط تحریم، از سوی شرکت خدمات حمایتی کشاورزی وارد و تامین شده است، تصریح کرد: واردات مواد اولیه برای تولید کود در داخل با ارز نیمایی انجام می‌شود.

مجری طرح خودکفایی کودهای کشاورزی در همین حال افزود: اگر بخش خصوصی در تامین مواد اولیه برای تولید کود مشکلی داشته باشد، ما آن را انجام می‌دهیم. وی اذعان داشت: این شرکت مسئولیت حاکمیتی در تامین غذای مردم دارد و از این رو ما نقش اصلی را در تامین به موقع کودهای کشاورزی ایفا می‌کنیم.

باغداری دیگر صرفه اقتصادی ندارد

با وجود اظهارات مدیرعامل شرکت خدمات حمایتی کشاورزی مبنی بر اینکه برنامه‌ای برای افزایش نرخ کودهای یارانه‌ای در سال ۱۴۰۲ وجود ندارد؛ کشاورزان از افزایش نرخ کود و سم گلایه داشته و معتقدند با این روند باغداری دیگر صرفه اقتصادی ندارد.برجی یکی از باغداران منطقه در گفت‌وگو با مهر می‌گوید: یک هکتار باغ مرکبات ۳۰ تن پرتغال می‌دهد که حدود ۲۰۰ میلیون تومان قیمتش می‌شود، باغدار باید در تمام طول سال سم و کود که بسیار گران شده را خریداری، آب موردنیاز باغ را تأمین و مزد کارگران را نیز پرداخت کند درحالی‌که می‌بیند همسایه‌اش در روستا با هزینه تمام‌شده و زمانی بسیار کمتر از روند تولید محصول پرتغال و نارنگی سود بیشتری از کاشت برنج عایدش می‌شود. وی با اشاره زمان نگهداری پرتقال و نارنگی ادامه می‌دهد: اگر به بعد عید هم برسد بخشی از این میوه‌ها خراب می‌شود.

برجی اضافه کرد: می‌توان گفت پرتغال برداشت‌شده در برج هشت در سه ماه بعد ۵۰ درصد پوسیدگی خواهد داشت که این عین ضرر است، درحالی‌که برنج را به‌راحتی می‌شود یک سال نگه داشت و به نرخ مناسب‌تر و بالاتر فروخت. وی ادامه داد: دولت باید با اعلام کف نرخ خرید از باغدار و راه‌اندازی یا فعال‌سازی مکان‌هایی مانند تعاونی‌های روستایی برای خرید از باغدار، بازار را رقابتی کند تا باغدار بتواند با تکیه به آن کف قیمتی که مطمئن است دولت از او می‌خرد باواسطه‌ها و دلالان معامله کند و از این طریق هم‌سود بیشتری ببرد هم اینکه به فکر تغییر کشت نیفتد.وی ضمن اشاره به نبود حمایت‌های دولتی در این زمینه خاطرنشان کرد: هرسال ۴۰۰ کیلوگرم کود شیمیایی به نرخ تعاونی دریافت می‌کند که نرخ آن با بازار آزاد تفاوتی چندانی ندارد.

وی افزود: یکصدمیلیون ریال تسهیلات برای خرید ملزومات مرکبات نظیر جعبه و سبد با سود ۱۸درصد دریافت کرده است که دریافت اینگونه تسهیلات برای کشاورزان مقرون به صرفه نیست.

این باغدار مرکبات خواستار نرخ تضمینی این محصول از سوی دولت شد و گفت: دلالان از نبود نرخ مشخص و متغیر بودن نرخ مرکبات سوءاستفاده می‌کنند و متأسفانه سودی که باید نصیب تولید‌کنندگان شود به جیب دلالان می‌رود.

اجحاف در حق باغداران

خانیان یکی دیگر از تولید‌کنندگان مرکبات با تاکید بر اینکه مسئولان باید به دنبال فروش محصول کشاورز باشند، گفت: متأسفانه با آغاز فصل پاییز محصول باغی برای هیچ‌کس ارزش ندارد و محصولات باغداران با نرخ واقعی خریداری نمی‌شود.

این باغدار ادامه داد: وقتی عید می‌شود این محصولات به‌دقت دلالان افتاده و باقیمت‌های بالا بین مصرف‌کنندگان به فروش می‌رسد درحالی‌که باغداران هزینه بالایی برای تولید این محصولات کردند.

وی افزود: برای مقابله با این موارد، تعیین نرخ تضمینی این محصول از سوی دولت می‌تواند دست دلالان و واسطه‌ها را کوتاه کند.

این باغدار، سنتی و مکانیزه نبودن برداشت محصول را یکی دیگر از مشکلات باغداران می‌داند و افزود: ازآنجایی‌که هزینه کارگر و دیگر ملزومات گران است از دولت می‌خواهیم هم در تأمین ملزومات و نهاده‌های کشاورزی و هم اعطای تسهیلات ارزان نرخ به کشاورزان کمک کند تا وضعیت باغداران سروسامان بیشتری بگیرد.

وی گفت: از مسوولان انتظارداریم که کود و سم ارزان نرخ در اختیار باغداران قرار دهند زیرا برخی از باغداران به‌واسطه این مشکلات باغ‌های خود را رها کرده و باغ‌های آنان به‌صورت مخروبه و جنگلی درآمده‌اند.

یکی دیگر از باغداران مرکبات شهرستان رودسر بر نظارت بیشتر در کار توزیع کود و سم تاکید کرد و گفت: برخی سمومی که در اختیار کشاورزان باغدار قرار می‌گیرد تاریخ‌مصرف آن گذشته و دیگر کارآیی ندارد همین موضوع برای کود هم صدق می‌کند.بنابراین بهتر است دولت برای خرید کود وام‌های ارزان در اختیار باغداران قرار دهد.

رودسر قطب تولید مرکبات گیلان

علی اکبر کردی مدیر جهاد کشاورزی رودسر در گفت‌وگو با مهر با اشاره به برداشت ۸۰ درصدی مرکبات از باغات این شهرستان، اظهار کرد: رودسر قطب نخست مرکبات در استان گیلان است. کردی بابیان اینکه برداشت مرکبات هرساله از اوایل آبان در شهرستان رودسر آغاز و تا اواخر بهمن ادامه دارد، گفت: شهرستان رودسر با ۵ هزار و ۴۰۰ هکتار باغ مرکبات رتبه نخست تولید مرکبات در استان گیلان را دارد.

وی با اشاره به برداشت ۸۰ درصدی مرکبات از باغات شهرستان رودسر، افزود: در این شهرستان ۸ هزار و ۷۰۰ بهره‌بردار و تولید‌کننده مرکبات نیز فعالیت می‌کنند.

کردی بیان کرد: تاکنون ۸۸ هزار تن محصول به ارزش ۲۲۰ میلیارد تومان برداشت‌شده است.

وی ادامه داد: رودسر سالیانه ۱۱۰ هزار تن تولید محصول مرکبات باارزش اقتصادی ۲۷۵ میلیارد تومان دارد.

مدیر جهاد کشاورزی رودسر تصریح کرد: شهرستان رودسر دارای دو واحد کارخانه افشره رحیم‌آباد و چابکسر است که تاکنون حدود ۶۵۰۰ تن پرتغال از باغداران منطقه خرید کردند که پیش‌بینی می‌شود این دو واحد تا خردادماه نزدیک به ۲۰ هزار تن مرکبات خرید کنند.

سخن پایانی

باغداران مرکبات رودسر نبود تسهیلات با بهره کم، بالا بودن نرخ نهاده‌های کشاورزی، خرید محصولات با نرخ کم از سوی دلال‌ها و واسطه‌ها و بالابودن هزینه برداشت محصول را از عمده مشکلات باغ‌های مرکبات رودسر عنوان می‌کنند. این باغداران بر ضرورت توجه بیشتر و همه‌جانبه مسئولان برای رفع مشکلات تولید مرکبات تاکید دارند و خواستار کمک دولت در غالب پیش‌خرید محصولات کشاورزی هستند. این باغداران همچنین معتقدند بهای نهاده‌های کشاورزی و هزینه‌های جانبی مرکبات بسیار بالاست ولی تسهیلات بانکی در حمایت از این تولید بسیار اندک است.