نقش تسهیل گری خبرنگاران در اقدامات کارآفرینانه

خبرنگاران با ثبت رویدادهای اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و همچنین تهیه و تدوین گزارش های متقن و مستند در آگاهی بخشی به جامعه و در جریان قرار دادن آحاد ملت از آخرین رویدادها و وقایع نقش موثری دارند. دغدغه مند بودن و پیگیری رفع انواع معضلات جامعه تنها به عنوان بخشی از تعهد به اجرای مسئولیت اجتماعی، بر اعتبار خبرنگاران در بین مردم می افزاید و نقش مهم آنها را در حرکت به سوی آینده مطلوب دوچندان می کند.

صاحبان اندیشه و قلم به عنوان تسهیل گران ایجاد رفتارهای کارآفرینانه نقش مهمی در مبادلات فرهنگی و اقتصادی بازی می کنند که به منظور تبیین این موضوع سعی خواهیم کرد به بررسی عوامل مرتبط با این ذهنیت کارآفرینانه بپردازیم و به این سئوال پاسخ دهیم که "چگونه خبرنگاران می توانند تسهیل گر رفتارهای کارآفرینانه در جامعه باشند؟"

رفتار کارآفرینانه ترکیبی از «رفتار» و «کارآفرینی» است. رفتار، پاسخی به محرک ها یا داده های مختلف است که می تواند آگاهانه یا ناخودآگاه، آشکار یا پنهان و ارادی یا غیرارادی باشد. کارآفرینی نیز به فرآیند شناسایی، ارزیابی و بهره برداری از فرصت ها برای ایجاد کسب وکارهای جدید و مؤسسات کوچک و توسعه سازمان های بزرگ از طریق فعالیت های بازاریابی و فروش گفته می شود که موجب رشد، اشتغال آفرینی و خلق ارزش خواهد شد. بنابراین رفتار کارآفرینانه را می توان پاسخ های کارآفرینان در برابر محرک ها، فرصت های محیطی دانست و خبرنگاران به دلیل مواجهه بودن با این محرک ها و فرصت ها می توانند هم خود کارآفرین باشند و یا با انتقال این مفاهیم به رشد رفتارهای کارآفرینانه کمک کنند.

شرایط جامعه به گونه ای است که لازم است نسل های آینده با مفاهیم مهمی از جمله عدم اطمینان، خلاق بودن، منعطف بودن، استفاده از فرصت ها، هوشیاری، شکست پذیری، ریسک پذیری و.... آشنا شوند و نقش خبرنگاران از این منظر برجسته است که می توانند نقش مهمی در انتقال مفاهیم و فرهنگ سازی در حوزه کارآفرینی ایفا کنند.

همچنین خبرنگارانی موفق هستند که نقشی دوسوتوان داشته باشند. بدان معنا که آن ها توانمندی انجام فعالیت‌های اکتشاف را در عین بهره‌برداری از کارهای موجود خود داشته باشند، که این موضوع مهم در ادبیات کارآفرینی دوسوتوانی گفته می شود. دوسوتوان کردن افراد که از استراتژی های اصلی کارآفرینی است بیان می‌ کند که چگونه ترکیب فعالیت‌ های بهره برداری و اکتشاف در سطح دانش افراد، می‌تواند به افزایش کارآفرینی کمک کند. برای مثال خبرنگارانی که هم دانش و تجربه رسانه ای داشته باشند و هم در بخش یا حوزه ای که فعالیت می کنند دارای تخصص باشند در انتقال مفاهیم از خبرنگارانی که صرفا دانش رسانه ای دارند موفق تر عمل می کنند.

البته نقطه تلاقی کارآفرینی و مسئولیت اجتماعی، بخشی از ارزش های اجتماعی است که کارآفرینان ایجاد می کنند و شامل مواردی از قبیل: بهبود کیفیت زندگی انسان، کاهش اثرات نامطلوب بر ذینفعان، ایجاد تعادل بین تولید ثروت مالی، اجتماعی و زیست محیطی و توسعه پایدار جامعه است ضمن آنکه کارآفرینی و مسئولیت اجتماعی، مفاهیم اخلاقی را نیز در بر می گیرد. پژوهش های متعددی نیز نشان می دهند که اخلاق به عنوان بخش از جنبه های فردی و سازمانی مطرح است که فرد را در برابر جامعه مسئولیت پذیر نشان می دهد و در کارآفرینی نقش مهمی دارد از همین روست که حرفه خبرنگاری علاوه بر انجام مسئولیت های فوق می تواند پیوندگاه محکمی بین توسعه رفتارهای کارآفرینانه و تبیین ارزش های اجتماعی باشد.

در کنار موارد فوق در ادبیات کارآفرینی نیز بحث کــارآفرینی رســانه ای به عنوان موضوع جدیدی مطرح است و آن را می‌ تــوان بــه "فعالیت های کارآفرینانه ای که با هدف استخراج فرصت های مناسب کسب وکار و سودآوری در صنعت رسانه انجام می شوند" اطـلاق کـرد.

کارآفرین رسانه ای را به دلیل انجام پنج فعالیت مهم عاملِ تغییر در جامعه می دانند:

 ۱- پذیرش مأموریت ایجاد و حفظ برخی انواع ارزش های هنری، فرهنگی و یا اجتماعی (نه فقط ارزش های اقتصادی)

 ۲- درک وتعقیب فرصت های جدید برای انجام این مأموریت

 ۳- درگیرشدن در فرآیند مستمر نوآوری، تطابق و یادگیری

 ۴- ایفای نقش بـی آنکـه در دسـترس نبـودن منابع باعث ایجاد محدودیت کاری برای او شود

 ۵- نمایش حس شـدید مسـئولیت بـه نتـایج خلـق شده

همچنین کارآفرینی بعد از راه اندازی کسب وکار مطرح بوده و یکی از مقولــه هـــای بســـیار بـــا اهمیـــت در بحـــث کـــارآفرینی، تشـــخیص فرصـــت و هوشـــیاری کارآفرینانـه اسـت که خبرنگاران به دلیل فلسفه کاری خود ارتباط تنگاتنگی با این مباحث دارند، ضمن آنکه در صــنعت رسـانه نیز زمینــه های بِکـر و فراوانی بــرای خبرنگارانی علاقه مند به مباحث کارآفرینی هستند وجود دارد.

پس همانگونه که مشاهده می شود وجه مشترک تحقیقـات کـارآفرینی و موضوعات رسـانه ای توجـه بـه استفاده از فرصت‌ ها، هوشیاری، شناخت و تعامل با بازار کـار، بررسی معضلات و نارسایی هاو ... اسـت و دنیای امروز که پر از رخدادهای غیر منتظره و متفاوت با مخاطبان خاص و آگاه است، نیاز به دریافت سریع و صحیح اطلاعات وجود دارد و تنها خبرنگاران هستند که می توانند با جسارت و حضور به موقع در جریان های روزمره، پاسخ مناسبی برای اذهان جستجوگر فراهم نمایند که این موضوع نقطه آغازین در جهت گسترش و تعمیق رفتارهای کارآفرینانه خواهد بود.