آیا بیت کوین واقعاً پول است؟

اولین باری که اسم بیت کوین را شنیدم سال ۹۱ بود. در کلاس زبان بانکداری از دانشجویان خواسته بودم کلیپ‌هایی مرتبط با زبان بانکداری را از اینترنت پیدا کنند و در کلاس ارائه دهند. یکی از دانشجویان یک کلیپ درباره بیت کوین ارائه داد، البته خودش هم دقیق نمی‌دانست چیست ولی اصرار داشت که در آینده ارزش پیدا می‌کند .

آن موقع چیزی سر در نیاوردم و گفتم صد هزار تومان پول بدهیم برای چیزی که معلوم نیست؟!

اما به هرحال چون موضوع جدیدی را معرفی کرده بود نمره خوبی به او دادم!

این روزها قیمت بیت کوین بالای یک میلیارد تومان هم رفت، ده هزار برابر در عرض ۸ سال!!

در این سال‌ها، با اقتباس از بیت کوین، ارزهای مجازی زیادی ایجادشده و از قیمت‌های پایین مثل یک سنت عرضه‌شده و البته بیش از ۹۹ درصدشان هم پوچ از آب درآمده اند.

بعضی می‌پرسند آیا بیت کوین واقعاً پول است؟ یا اشکال شرعی ندارد؟ ازنظر من بیت کوین کاملاً ویژگی‌های یک پول به لحاظ علم اقتصاد را دارد و از خیلی پول‌های رایج (ازجمله ریال و دلار) پول‌تر است! ازنظر علم اقتصاد هر چیزی که مردم آن را به‌عنوان پول قبول داشته باشند، پول محسوب می‌شود. در طول تاریخ کالاهایی مثل طلا، نمک، پوست گوسفند و حتی سیگار این نقش را ایفا کرده‌اند.

به قول استاد عزیزم، دکتر غنی نژاد، مهروموم‌ها یکی از آرزوهای اقتصاددانان بزرگی همچون هایک این بود که انحصار پول از دست دولت‌ها خارج شود. بیت کوین و ارزهای دیجیتال می‌توانند در سال‌های آینده این موضوع را محقق کنند.

برخلاف تصور رایج، بیت کوین را نمی‌توان یک پول بدون پشتوانه و از جنس fiat money دانست. چون تعداد کل بیت کوین‌های قابل استخراج و انتشار، محدود و مشخص است. اما برعکس، ریال و دلار از جنس پول‌های بدون پشتوانه هستند چون محدودیتی در حجم آن‌ها وجود ندارد!

البته نوسان بسیار زیاد بیت کوین باعث شده است که نقش آن به‌عنوان وسیله مبادله، کمرنگ شود و این روزها بیشتر به‌عنوان یک دارایی مطرح باشد.

بعضی‌ها بیت کوین و فارکس را کنار هم می‌گذارند و می‌پرسند نظر شما چیست؟ وجه تشابه این دو در واقع در ریسک بالای هر دو است.

فارکس، به معنی معاملات مارجینی، یک قماربازی صرف است و صرفاً یک شرط‌بندی است که فقط نگاه کوتاه مدت و لحظه‌ای در آن حاکم است. این چیزی است که من از فارکس می‌فهمم، چه بسا هم که اشتباه کنم. اما توصیه‌ام این است که دور فارس را خط قرمز بکشید و اصلاً سراغش نروید.

اما بیت کوین یک دارایی دیجیتال است، ممکن است کسی به قصد سرمایه‌گذاری و با نگاه بلندمدت بیت کوین را بخرد که البته ممکن است الان گران باشد، (همان‌طور که شستای ۶ هزار تومانی گران بود! )

به نظرم قیمت‌های فعلی، حدود ۴۰ هزار دلار، ناشی از جوّ زدگی و تحریک تقاضا است، لذا خرید بیت کوین بالای ۲۰ هزار دلار قابل توصیه نیست.

بزرگ‌ترین سوءاستفاده کننده از پول‌های بدون پشتوانه در دنیا، آمریکا است که بی‌حساب دلار چاپ می‌کند. بدیهی است بزرگ‌ترین دشمن ارزهای دیجیتال هم دولت آمریکا باشد. دولت‌های دیگر هم به میزانی که از قدرت چاپ پول ملی خود بهره می‌برند، با بیت کوین و ارزهای دیجیتال مخالف‌اند.

 چینی‌ها با درک اهمیت ارزهای دیجیتال، در حال نهایی کردن ارز دیجیتال خود هستند. این وضعیت می‌تواند انقلابی را در سطح اقتصاد جهانی ایجاد کند.