تولید و صادرات گاز LNG در گرو رفع تحریم ها
مرتضی بهروزی فرد- کارشناس حوزه انرژی
ایران از سال‌های دور به عنوان صادرکننده گاز در سطح منطقه فعالیت داشته و شناخته شده است و صادرات به کشورهایی همچون عراق و ترکیه انجام می‌شود و همچنین تهاتر با کشورهایی مانند ارمنستان و آذربایجان انجام می‌شده و اکنون نیز در حال انجام است. قابل ذکر است که این صادرات به صورت لوله انجام می‌شود و کشور ایران تولید و صادرات گاز به شکل LNG را به طور کلی در دستور کار خود نداشته و ندارد. با توجه به تحریم‌هایی که علیه ایران صورت گرفته نتوانستیم در حوزه LNG وارد شویم چراکه فناوری‌های مورد نیاز برای این صنعت متعلق به ایالت متحده امریکا و برخی کشورهای اروپایی بوده و با وجود تحریم‌ها عملا دسترسی به این فناوری غیرممکن خواهد بود.
در صورت برداشته شدت تحریم‌ها، احتمال دسترسی به تجهیزات و فناوری قوت خواهد گرفت و از طرفی ایران می‌تواند وارد بازارهای جهانی نیز شود. پیش‌تر که پروژه‌های گازی بین‌المللی طراحی می‌شد و قرار بر ملحق شدن ایران برای صادرات گاز به این پروژه‌ها بود که با بروز تحریم‌ها حضور کشور ما در این پروژه‌ها ملغی اعلام شد و به دلیل مشکلات مطرح شده ایران از تمام عرصه‌های بین‌المللی کنار گذاشته شده است. صادرات اندکی که اکنون به کشور ترکیه در حال انجام است، در واقع موافقت مربوط به آن به دوره آقای هاشمی برمی‌گردد و کشور عراق نیز ب دلیل مشکلاتی که دارند مجبور به معامله به ایرانی‌ها هستند. در مجموع به دلیل تحریم‌ها صادرات گاز و تولید LNG با مشکلات عدیده‌ای مواجه است. گفتنی است با وجود تحریم‌ها، صادرات گاز به شدت با مشکل نقل و انتقلات مالی نیز روبه‌رو است.
ایران با توجه به حجم ذخایری که دارد، امکان افزایش تولید را در تمام ادوار دارد. با اصلاح و مدیریت مصرف این انرژی و همچنین استفاده از تجهیزات و فناوری به روز می‌توان مصرف داخلی را کاهش داد و می‌توان حجم قابل توجهی برای صادرات در نظر گرفت. در این میان یکی از بهترین راه‌های صادرات گاز می‌تواند LNG یا گاز طبیعی مایع باشد و به دلیل اینکه گاز به شکل مایع درآمده است، می‌تواند توسط لوله‌کشی وارد هر بازاری شود و فقط محدود به منطقه‌ای که گاز در آن وجود دارد، نشود. از این نظر صادرات گاز تسهیل شده و دقیقا مانند صادرات نفت انجام می‌شود.
پیش‌تر مقادیر اندکی گاز از کشور ترکمنستان وارد کشور می‌شد و سال‌هاست عملا به دلیل بی‌نیازی، وارداتی صورت نگرفته است، هرچند اگر وارد می‌شد، می‌توانست به نفع کشور باشد. به نحوی که صادرات گاز صورت می‌گرفت و در مقابل همان میزان صادر می‌شد. دو کشور عراق و ترکیه مشتریان گاز ایران هستند، بنابراین با داشتن گاز بیشتر می‌توانستیم میزان فروش را نیز افزایش دهیم که به نوعی به سود اقتصاد کشور بود. اما با وجود منافع اقتصادی سال‌هاست که واردات گاز قطع شده است. از طرفی کشور خوشبختانه به گاز وارداتی نیاز ندارد و از طرف دیگر می‌توانستیم میزان گاز وارداتی را در شمال کشور مصرف کنیم و گاز تولید شده در جنوب کشور را وارد معاملات بین‌المللی کرد.
وضعیت فعلی تحریم‌ها مداوم نیست و در شرایط فعلی اقتصاد در شرایط نامتعادل و ناپایداری قرار گرفته است و امکان سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه‌های خارجی و فناوری‌های مدرن را از کشور سلب کرده است. دولت فعلی و آینده برای عبور از این بحران باید سیاست‌های خود را تغییر دهند و تعاملات را با دنیا از سر گیرند. در صورت همکاری و تعامل پایدار با دنیا و با برخورد منطقی بتوان شرکت‌های بزرگ را جذب کرد و این امکان برای کشور مهیا خواهد شد که تولیدکننده و صادرکننده LNG نیز باشد.
کشور با توجه به شرایط اقتصادی، حجم بالای مصرف انرژی دارد. در صورت تببین برنامه‌های مدون و استفاده از فناوری‌های مطرح دنیا در این حوزه می‌تواند تا حدودی مصرف گاز خانگی و تجاری را کاهش دهد و مقادیر قابل توجه انرژی به صورت فرآورده‌های نفتی و گاز طبیعی قابل صرفه‌جویی باشد که این حجم را بتوان به راحتی صادر کرد. این موضوع علاوه بر اینکه موجب حفظ محیط‌زیست نیز می‌شود در حیطه درآمدزایی و اشتغالزایی نیز قطعا موثر واقع خواهد شد.
ارسال نظر