ریسک‌های بورس پایان ندارد
فردین آقابزرگی-کارشناس بازار سرمایه
در طول هفته‌های اخیر شاهد روند رو به رشد شاخص کل بازار سهام بوده‌ایم، با این وجود نباید از ذکر این نکته غافل بود که همچنان میزان صعود در این بازار در قیاس با سایر بازارهای موازی و همچنین تورم حاکم بر اقتصاد، کمتر است؛ تا جایی‌که باید این‌طور ادعا کرد که بازدهی سرمایه‌گذاری در این بازار حتی از سود سپرده بانکی نیز به‌مراتب پایین‌تر است.
دلایل متعددی را می‌توان برای جا ماندن بازار سهام از مسیر رشد نام برد. سیاست‌های ناکارآمد اقتصادی دولت، نبود ثبات و دورنمای تاریک از آینده سیاسی و اقتصادی کشور مهم‌ترین ریسک‌هایی هستند که عملکرد این بازار را در آینده تهدید می‌کنند. عرضه پیاپی اوراق قرضه ازسوی دولت با هدف تامین درآمد، حذف فروش عرضه اولیه به سهامداران حقیقی و کاهش جذابیت بازار سرمایه برای سهامداران خرد، افزایش مداوم و مستمر نرخ بهره موثر اوراق قرضه و همچنین نرخ بهره بین‌بانکی، مانع رشد و سودآوری بورس تهران در طول ماه‌های گذشته بودند.
در چنین شرایطی مسیر صعودی بهای دلار در بازار آزاد که به‌اعتقاد مسئولان قابل‌قبول و واقعی نیست، محرک رشد بازار سرمایه بوده است. اما نباید از ذکر این نکته غافل بود که بازدهی بورس تهران در شرایطی حاصل‌شده که سرمایه‌گذاری در سایر بازارهای موازی ازجمله خودرو، مسکن، دلار، سکه و ... به‌مراتب بیشتر و اثرگذارتر است.
در ادامه باید از سیاست‌های بانک مرکزی مبنی بر رشد نرخ بهره بانکی به‌عنوان دیگر فاکتور موثر بر عملکرد بازار سرمایه نام برد. در حال حاضر نرخ بهره بانکی توسط اغلب بانک‌ها به‌صورت رسمی و غیررسمی رشد قابل‌توجهی داشته و از آنجا که نرخ بهره بانکی به‌عنوان سود بدون ریسک شناسایی می‌شود، ریسک قابل‌توجهی را به عملکرد صنعتگران تحمیل می‌کند.
در همین حال باید تاکید کرد حدود ۳ سال پیش بانک‌های زیانده از محل تجدید ارزیابی برای اصلاح ساختار مالی افزایش سرمایه دادند، بااین‌وجود تحت تاثیر سیاست‌های اشتباه اقتصادی، همین بانک‌ها در حال حاضر دوباره زیانده هستند. علاوه بر این رکود جدی بر عملکرد بازار سهام ما سایه انداخته است؛ بنابراین نمی‌توان نسبت به تغییر سیاست‌های بانک مرکزی و تاثیر احتمالی آن بر اقتصاد کشور، بی‌توجه بود. انتظار می‌رود بار دیگر و تحت تأثیر سیاست‌گذاری اشتباه، لطمه جدیدی به عملکرد بورس تحمیل نشود.
در شرایطی که دلار در بازار آزاد در کانال ۴۰ و ۴۱ هزار تومان معامله می‌شود، دلار نیمایی با قیمت به‌مراتب کمتری، قیمت‌گذاری می‌شود. این موضوع حکایت از آن دارد که سیاست‌گذاران بر سرکوب قیمت ارز تاکید دارند.در چنین شرایطی نباید به تداوم روند صعودی بورس تهران امید داشت.
همان‌طور که بارها تاکید شده اغلب سهم‌هایی که در بازار سهام خریدوفروش می‌شوند، ارزنده هستند. علاوه بر این انتظار می‌رود اثرات روند رو به رشد تورم حاکم بر اقتصاد در این بازار نیز منعکس شود و شاهد صعود ارزندگی سهم‌های مختلف باشیم. کما اینکه در ماه‌های نخست امسال نیز پیش‌بینی می‌شد رکورد تاریخی شاخص بورس شکسته شود. با این وجود سیاست‌های ناهماهنگ پولی و اقتصادی مانع تداوم روند صعودی بازار سرمایه طبق انتظارات است.
در پایان باید تاکید کرد در فصل تدوین لایحه بودجه برای سال آتی قرار داریم. پارامترهای مختلف و موثری بر عملکرد بازار سرمایه در جریان تصویب بودجه، موردتوجه قرار می‌گیرند که از مهم‌ترین آنها باید به نرخ تسعیر ارز، قیمت دلار به‌عنوان نرخ خوراک صنایع پتروشیمی و گاز سایر صنایع اشاره کرد.
علاوه بر این شاخص‌های دیگر همچون حقوق دولتی معادن، مالیات صنایع و ... نیز در جریان تصویب بودجه تعیین‌تکلیف می‌شوند و سمت‌وسوی عملکرد صنایع، سودآوری آنها را تعیین می‌کند.
ارسال نظر