ضرورت توجه به زیرساخت‌های شهری

توجه به زیرساخت‌های شهری، توسعه کلانشهرها در بخش‌های گوناگون را به همراه دارد و بدون فراهم‌آوری زیرساخت‌های مناسب و کارآمد، هیچ یک از انواع توسعه شهری امکان‌پذیر نخواهد بود.توسعه حمل‌ونقل عمومی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های زیرساختی، تاثیر بسیار زیادی در توسعه اقتصادی و پایدار شهری دارد. به علاوه اینکه امروزه در آلودگی شهرهای بزرگ، خودروها نقش زیادی دارند؛ بنابراین ضروری است مدیران شهری برای کاهش آلودگی هوا و ترافیک خودروهای تک‌سرنشین در خیابان‌های شهر به‌دنبال یک راه‌حل منطقی باشند.در این بخش توسعه حمل‌ونقل عمومی و توجه ویژه به این مقوله مهم برای دستیابی به توسعه و مدیریت بهتر شهرها، باعث شده همواره پیشرفت و نحوه اداره سیستم حمل‌ونقل شهری، یکی از دغدغه‌های اساسی مدیران کلانشهرها باشد. پس با توجه به شرایط ذکرشده، دولت باید توجه ویژه‌ای به حمل‌ونقل عمومی داشته باشد، اما در کلانشهر تهران، ناوگان فرسوده معضل ترافیک را رقم زده تا آنجا که در حال حاضر فرسودگی حمل‌ونقل شهر تهران موجبات نارضایتی شهروندان و عدم‌تمایل آنها برای استفاده از ظرفیت حمل‌ونقل عمومی را فراهم آورده و منجر به گسترش ترافیک شده است.

یکی از مهم‌ترین راهکارها برای رهایی از ناوگان فرسوده حمل‌ونقل عمومی شهر تهران، بازسازی اتوبوس‌های فرسوده است که به‌عنوان مثال با هزینه بسیار کمتر از خرید یک دستگاه اتوبوس نو، قابلیت اجرا دارد.فروپاشی ساختار حمل‌ونقل تهران به‌دلیل فرسودگی شدید ناوگان بسیار محتمل و بهانه‌تراشی دولت‌ها برای کمک به توسعه حمل‌ونقل بسیار آشکار است.آنچه به وضوح مشخص است این است که چه این دولت و چه دولت‌های قبل، هیچ‌گاه توسعه حمل‌ونقل عمومی را اولویت اصلی خود قرار نداده‌اند.مجلس شورای اسلامی در حوزه حمل‌ونقل عمومی مصوبات خوبی داشته، اما قوانین مصوب به‌دلایل و بهانه‌های گوناگون اجرا نشده‌اند؛ در حالی‌که قوانین خوبی همچون قانون حمایت از سامانه‌های حمل‌ونقل ریلی شهری و حومه مصوب ۸۵، قانون توسعه حمل‌ونقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت مصوب ۸۶، قانون استفاده از تسهیلات حساب ذخیره ارزی برای حمل‌ونقل ریلی و عمومی شهری مصوب ۸۸، قانون هدفمند کردن یارانه‌ها مصوب ۸۸، قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب ۸۹ و قانون هوای پاک مصوب سال ۹۶ داریم که یا اصلا اجرا نشده یا ناقص اجرا شده‌اند.

 در این بین، دولت‌ها همیشه در برابر اصرار مدیریت شهری بر ایفای تعهدشان برای خرید ناوگان‌حمل‌ونقل عمومی بهانه‌تراشی می‌کنند و حتی در دوره‌ای، ۱۰۰ درصد بهای اتوبوس‌های بی.‌آر.تی شهر تهران از محل عوارض شهر تهران و از بودجه شهرداری تهران پرداخت شد.به‌هر حال این روزها نه‌تنها در بحث توسعه، بلکه حتی در موضوع نگهداشت نیز با مشکلات زیادی در اتوبوسرانی و مترو مواجهیم. وضعیت به قدری نگران‌کننده است که باید نگاه ویژه‌ای به حمل‌ونقل عمومی تهران داشته باشیم.در بودجه‌های سالانه نیز آن‌طور که باید به حمل‌ونقل عمومی توجه نمی‌شود. البته باید این نکته را نیز در نظر داشت که به هر میزان منابع دولتی محقق شود، رافع مسئولیت شهرداری نیست و این سازمان باید با همت بلند، گام‌های اساسی برای بهبود وضعیت حمل‌ونقل عمومی بردارد. برای رفع ریشه‌ای این مشکل، تمرکز مدیریت شهری باید بر تقویت حمل‌ونقل عمومی باشد و در همه سطوح حمل‌ونقل عمومی شامل مترو، اتوبوس و تاکسی این تقویت پیگیری شود.به‌علاوه اینکه باید بتوانیم در حوزه بازسازی و نوسازی مترو، اتوبوس و تاکسی برنامه داشته باشیم تا با بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها، سقف ارایه خدمات را ارتقا داده و به جبران کاستی‌های موجود پردازیم.