نقش بازار سرمایه در رشد تولید مولد
شهرام شیرکوند-پژوهشگر صنعت
تامین مالی بنگاههای تولیدی اقتصادی پاشنهآشیل تولید در کشور است و مهمتر از آن، مدیریت بهینه منابع مالی و اختصاص منابع به حوزههای تولیدی مولد اقتصاد است. در این فرآیند بازارهای مالی در تامین منابع مالی، مدیریت این منابع و هدایت آنها به بخشهای تولیدی موثر در توسعه اقتصادی بسیار حائزاهمیت هستند.از آنجا که بخشهای تولیدی کشور (مسکن، صنعت، کشاورزی و....) برای مقاومسازی اقتصاد، همواره به منابع مالی نیاز دارند و بازار سرمایه و شبکه بانکی کشور در راستای حمایت از چرخه تولید و رشد تولیدات مولد اقتصاد، توانایی تامین مالی این واحدها را از زمان تاسیس تا زمان تولید محصول و سوددهی دارند،بنابراین تسهیل در شرایط صدور ضمانتنامه و لحاظ کردن تخفیف در کارمزد منابع مالی، با توسعه تامین مالی و بهرهگیری از اعتبارات اسنادی داخلی که زنجیره بین فروشندگان و تولیدکنندگان مواد اولیه و محصولات نهایی را از لحاظ اعتباری تامین مالی کند، موجب تسریع و تضمین در گردش عملیات بین آنان و پویایی تولید و توسعه اشتغال پایدار خواهد شد.یکی از مشهودترین ویژگیهای کشورهای در حال توسعه، محدودیت سرمایه برای تحریک رشد اقتصادی و حرکت در مسیر توسعه است. در همه نظامهای اقتصادی دنیا، سیستمهای تامین مالی شامل بانک، بیمه و بازار سرمایه وظیفه ایجاد، جمعآوری، توسعه منابع مالی و افزایش دارایی را بهمنظور سرمایهگذاری در حوزههای تولید و کسبوکار مدیریت میکنند.باتوجه به اینکه از سیستم اقتصادی و نظام مالی ایران بهعنوان یک کشور بانکمحور یاد میشود، مدیریت دارایی، افزایش سرمایه و تامین منابع مالی از طریق نظام بانکی انجام میشود و اجرای این سیستم منجر به افزایش درخواست انواع تسهیلات از شبکه بانکی و افزایش سود تسهیلات شده که در نهایت بهنفع حوزههای صنعتی و اقتصادی نیست، زیرا سود متعلقه منجر به افزایش هزینه در بخشهای تولید و کسبوکار میشود، بنابراین هزینه تامین مالی حوزههای تولیدی مولد اقتصاد از طریق بازار سرمایه و با بهرهگیری از ابزارهای تامین مالی متنوع و متعدد آن میتواند کمتر از تامین مالی توسط نظام بانکی باشد.
از اینرو، بازار سرمایه باتوجه به قابلیتهای خود میتواند در مسیر تامین مالی پروژههای جدید اثرگذار و نقشآفرین باشد و برای تکمیل پروژههای زیربنایی حوزههای صنعتی و اقتصادی و راهاندازی آنها، تخصیص منابع موردنیاز کسبوکار با جمعآوری منابع مالی لازم از متقاضیان سرمایهگذاری در بخش سرمایه بسیار حائزاهمیت است.تحولات اخیر در اقتصاد کشور آثار مثبت و منفی فراوانی بر مدیریت مالی بخشهای صنعتی و اقتصادی داشته است. این تحولات همچنین سبب شده، نیاز بخشهای مختلف صنعتی و تولیدی کشور به سرمایه افزایش یابد و این افزایش تقاضا برای جذب سرمایه در شرایطی رخ داده است که بانکها نیز منابع مالی کافی برای تامین نیاز مالی این بخشها را در اختیار ندارند.البته بخش صنعت در کشورهای توسعهیافته برای تامین نیازهای مالی به دریافت تسهیلات بانکی و اعتبار از بانکها بسنده نمیکند و تسهیلات بانکی تنها یکی از منابع تامین مالی در این کشورها است. بنابراین، بهنظر میرسد بازار سرمایه در ایران هنوز توان پاسخگویی به همه نیازهای مالی حوزههای صنعتی و اقتصادی کشور را ندارد. در همین راستا، باید بهرهگیری از مدل مدیریت داراییهای عمومی و داراییهای بازار سرمایه تقویت شود.شرکتهای موفق و پیشرو برای رشد و توسعه تولید میتوانند با هزینه اندک نسبت به سایر روشهای سرمایهگذاری، منابع مالی موردنیازشان را با بهرهگیری از اوراق سلف تامین کنند، زیرا استفاده از روشهای نوین سرمایهگذاری از طریق بازار سرمایه یک مزیت رقابتی برای سازمانهای اقتصادی و شرکتهای مختلف است.همچنین از این نظر که در شرایط اقتصادی موجود، تولید در کشور برای حرکت بهسمت توسعه و نوآوری نیازمند تامین مالی مستمر در فضایی قابل نظارت و شفاف است، بازار سرمایه این ظرفیت را دارد تا در جذب سرمایههای خرد و کلان، در تامین مالی بنگاهها نقش مهم و راهبردی ایفا کند.کارشناسان اقتصادی معتقدند که بازار سرمایه ایران میتواند در توسعه اقتصادی و صنعتی کشور بیش از پیش حضور داشته باشد و برای تحقق این برنامه باید در گام نخست به تسهیل مقررات و لغو قوانین متعدد و دستوپاگیر پرداخت. باتوجه به نقش بازار سرمایه در رشد تولید، امیدواریم این بازار نقش مناسبی در تامین منابع مالی تولید مولد داشته باشد. در این صورت، اهداف صنایع ارزشآفرین کشور محقق میشود و بنگاههای تولیدی به رشد اقتصادی خواهند رسید.
ارسال نظر