خودروسازان نفروختند اما سود کردند!

جدیدترین آمارهای ارائه شده به بورس نشان می‌دهد سه شرکت بزرگ خودروساز کشور در ۶ ماهه ابتدایی سال‌جاری باوجود رشد ۱۰درصدی تولید در مجموع حدود ۳۶۰هزار دستگاه خودرو به فروش رسانده‌اند این در شرایطی است که در بازه زمانی سال گذشته، فروش ۳۶۱ هزار و ۳۹۷ دستگاهی به نام این دو شرکت ثبت شده است. به این ترتیب این دو شرکت با وجود افزایش تولید از یکسو و اجرای طرح فروش فوق‌العاده از سوی دیگر، نه تنها در فروش محصولات خود رشدی نداشتند، بلکه در این زمینه افت هم کرده‌اند. با این حال درآمدی که از فروش شش ماهه امسال حاصل شده، رشد ۵۰ درصدی را نسبت به زمان مشابه به خود می‌بیند. مهم‌ترین دلیل رشد درآمد فروش را باید در افزایش قیمت خودرو جست‌وجو کرد. شورای رقابت در سال‌جاری طی دو مرحله نسبت به افزایش قیمت محصولات تولیدی خودروسازان اقدام کرد. اولین مرحله در اواخر اردیبهشت ماه امسال همزمان با رونمایی از بسته فروش خودروسازان بود، اما مرحله دوم در شهریورماه و همزمان با رشد بی‌سابقه نرخ ارز و همچنین تورم تولید روی داد. به این ترتیب با توجه به ناهمخوانی هزینه‌های تولید با قیمت‌های مصوب شورای رقابت، سیاست‌گذار خودرویی اخیرا اعلام کرده که قیمت‌گذاری فصلی خودرو به قیمت‌گذاری ماهانه تغییر خواهد کرد. با این مصوبه به نظر می‌رسد که اگر همچون نیمه ابتدایی امسال خودروسازان رشدی هم در فروش نداشته باشند لااقل درآمد خوبی خواهند داشت. اما سوالی که در این بین مطرح می‌شود این است که چرا با وجود رشد تولید و همچنین اجرای طرح‌های فروش فوق‌العاده که تاکنون در ۴ مرحله اجرا شده، خودروسازان نمره قابل قبولی در فروش شش ماهه ابتدای امسال نداشتند؟ در پاسخ به این سوال برخی دست‌اندرکاران صنعت خودرو تاکید دارند که به‌دلیل تعداد بالای خودروهای معوق و همچنین تحویل این خودروها در سه ماهه تابستان، فروش‌های تابستانی رشدی نداشته است. آنچه مشخص است در آمار فروش، فاکتور کردن خودرو ملاک تعداد خودروهای عرضه شده به بازار است. اما براساس آمارهای منتشر شده در سایت کدال سازمان بورس سه شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در مجموع ۱۹ هزار و ۲۷۵ میلیارد و ۹۲۸ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان از محل فروش محصولات خود در نیمه اول سال‌جاری درآمد کسب کرده‌اند. البته این میزان درآمد تنها از مسیر دریافت بهای خالص خودرو به حساب خودروسازان واریز شده است و سایر هزینه‌های مرتبط با شماره‌گذاری، بیمه، عوارض و مالیات ارزش افزوده که در فاکتور فروش درج می‌شود و از مصرف‌کننده دریافت می‌کنند را شامل نمی‌شود.

همانطور که پیش‌تر عنوان شد، این میزان درآمد در مقایسه با درآمد سال قبل خودروسازان در همین بازه زمانی از رشد نزدیک به ۵۰ درصد حکایت دارد.

در میان سه خودروساز بزرگ کشور رتبه اول فروش در اختیار ایران‌خودرو است. غول آبی جاده مخصوص توانست در نیم سال اول امسال از محل فروش ۱۸۶ هزار و ۷۵۱ دستگاه از انواع محصولات خود در مجموع ۱۳ هزار و ۱۴۳ میلیارد و ۹۶۷ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان درآمد کسب کند. این میزان درآمد در مقایسه با درآمد ۶ ماهه اول ایران‌خودرو در سال گذشته از رشد بیش از ۸۱ درصدی خبر می‌دهد.

ایران‌خودرویی‌ها سال گذشته توانسته بودند در مدت زمان یاد شده ۱۵۳ هزار و ۸۴۳ دستگاه از انواع محصولات خود را به فروش برسانند و از این محل ۷ هزار و ۲۴۶ میلیارد و ۶۸۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان درآمد کسب کنند.

در حالیکه ایران‌خودرو توانسته درآمد خود از محل فروش محصولات خود را به میزان قابل‌توجهی رشد دهد دیگر خودروساز بزرگ کشور یعنی خودروسازی سایپا در بازه زمانی یاد شده با افت فروش مواجه بوده است.

غول نارنجی جاده مخصوص در نیم سال اول سال ۹۹ در مجموع توانسته ۱۳۱ هزار و ۲۲۷ دستگاه از انواع محصولات خود را به فروش برساند.

از مسیر فروش این تعداد دستگاه خودرو مبلغ ۴ هزار و ۹۷۲ میلیارد و ۵۰۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به حساب این خودروساز واریز شده است. مقایسه میزان فروش سایپایی‌ها در ۶ ماه اول سال‌جاری با فروش آنها در نیم سال اول سال گذشته از افت حدود ۷ درصدی حکایت دارد. غول نارنجی جاده مخصوص سال گذشته در همین بازه زمانی توانسته بود ۱۶۹ هزار و ۵۳۰ دستگاه از محصولات خود را در بازار به‌فروش برساند و از این راه مبلغ ۵ هزار و ۳۵۳ میلیارد و ۸۱۹ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به حساب خود واریز کردند.

اختلاف ۳۸۱ میلیارد و ۳۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومانی این خودروساز که در صورت‌های مالی آن تا پایان شهریور امسال در قیاس با همین مدت در سال گذشته درج شده است را باید در افت فروش ۳۸ هزار و ۳۰۳ دستگاهی این خودروساز جست‌و‌جو کرد.

پارس‌خودرو نیز به‌عنوان زیرمجموعه خودروسازی سایپا که لقب سومین خودروساز بزرگ کشور را یدک می‌کشد توانسته فروش خود را در نیم سال ابتدایی سال‌جاری در قیاس با مدت مشابه سال گذشته در حدود ۳۰۵ درصد رشد دهد. پارس‌خودرویی‌ها در مدت زمان یاد شده توانسته‌اند هزار و ۱۵۹ میلیارد و ۴۵۵ میلیون تومان از محل فروش ۴۱ هزار و ۸۵۲ دستگاه از انواع محصولات حاضر در خطوط تولید خود درآمد کسب کنند.

سومین خودروساز بزرگ کشور در ۶ ماه ابتدایی سال گذشته ۲۸۶ میلیارد و ۴۲۷ میلیون تومان درآمد از محل فروش ۳۸ هزار و ۲۴ دستگاه خودرو کسب کرده بود.

 جزئیات فروش خودروسازان

حال نگاهی به ریز فروش خودروسازان می‌اندازیم. از وضعیت فروش ایران‌خودرو در ۶ ماه ابتدایی سال‌جاری شروع می‌کنیم. این خودروساز بیشترین درآمد خود را مدیون فروش محصولات گروه پژو است. طی بازه زمانی یاد شده ۱۴۵ هزار و ۲۲ دستگاه از محصولات این خانواده به فروش رفته است.

کمترین فروش این خودروساز در ۶ ماه ابتدایی سال‌جاری نیز به محصول مونتاژی سوزوکی ویتارا اختصاص دارد که در بازه زمانی یاد شده تنها یک دستگاه از آن را به فروش رسانده است.

البته علت این افت فروش را باید در خروج شریک ژاپنی این خودروساز از بازار ایران جست‌وجو کرد. در شرایطی که سایر محصولات داخلی ایران‌خودرو مانند گروه سمند، رانا و دنا در ۶ ماه ابتدایی امسال به نسبت مدت مشابه در سال گذشته رشد فروش داشته‌اند اما تمامی محصولات مونتاژی ایران‌خودرو روند نزولی فروش را در بازه زمانی مورد اشاره در سال‌جاری به نسبت مدت زمان مشابه در سال گذشته طی کرده‌اند. علاوه بر سوزوکی ویتارا که از آن یاد شد، سایر محصولات مونتاژی این خودروساز مانند تندر۹۰، دانگ‌فنگ، هایما و پژو ۲۰۰۸ فروش کمتری را تجربه کرده‌اند.

ایران‌خودرویی‌ها از محل فروش نزدیک به ۱۴۵ هزار و ۲۰ دستگاه از خانواده پژو توانسته‌اند ۹ هزار و ۵۷۰ میلیارد و ۴۵۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان درآمد کسب کنند. این میزان درآمد نزدیک به ۷۳ درصد از کل درآمد این خودروساز در نیمه اول سال ۹۹ را شامل می‌شود.

بعد از خانواده پژو، خانواده سمند در رتبه دوم بیشترین تعداد فروش قرار دارد.

غول آبی جاده مخصوص توانسته از محل فروش ۲۰ هزار و ۶۵۰ دستگاه از محصولات خانواده سمند، هزار و ۲۴۵ میلیارد و ۲۷۰ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان درآمد به دست آورد.

همچنین ایران‌خودرو توانسته از فروش دنا هزار و ۷۸۷ میلیارد و ۹۷۳ میلیون تومان کسب درآمد کند. فروش رانا نیز ۹۱ میلیارد و ۷۸۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان در بازه زمانی یاد شده بوده است.

در میان محصولات مونتاژی نیز بیشترین سهم فروش متعلق به برند چینی هایما بود. ایران‌خودرویی‌ها در ۶ ماه ابتدایی سال‌جاری توانسته‌اند حدود ۲ هزار و ۴۹۰ دستگاه از محصولات این برند چینی را به فروش برسانند. فروش این تعداد خودروی هایما درآمد ۴۲۰ میلیارد و ۳۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی را نصیب این خودروساز کرده است. بعد از هایما، پژو ۲۰۰۸ محصول برجامی ایران‌خودرو بیشترین درآمد را برای این شرکت به ارمغان آورده است. پژو ۲۰۰۸ با فروش حدود ۱۶۵ دستگاه از ابتدای سال‌جاری تا پایان شهریور ماه امسال مبلغ ۱۶ میلیارد و ۶۸۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان را به حساب غول آبی جاده مخصوص واریز کرد.

بعد از پژو ۲۰۰۸، ایران‌خودرویی‌ها از محل فروش برند دانگ‌فنگ درآمدی معادل ۵ میلیارد و ۸۰۵ میلیون تومان کسب کرده‌اند. بعد از دانگ‌فنگ نیز فروش نزدیک به ۱۲۰ دستگاه تندر۹۰ مبلغ ۵ میلیارد و ۳۵۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان درآمد برای ایران‌خودرویی‌ها ایجاد کرد.

حال به سراغ درآمد دومین خودروساز بزرگ کشور برویم. سایپایی‌ها که با خانواده پراید در خطوط تولید وداع کرده‌اند، در حال حاضر بیشترین درآمد خود را از محل فروش خانواده تیبا به دست می‌آورند.

فروش خانواده تیبا در نیمه اول امسال سه‌هزار و ۵۳۴ میلیارد و ۷۷۶ میلیون تومان درآمد نصیب غول نارنجی جاده مخصوص کرده است. فروش خانواده تیبا سهم ۷۱ درصدی را در فروش کل سایپایی‌ها در نیمه اول سال ۹۹ به خود اختصاص داده است. این میزان فروش از محل عرضه حدود ۸۳ هزار و ۹۶۰ دستگاه تیبا حاصل شده است.

بعد از خانواده تیبا، خانواده پراید (به جز مدل وانت این خودرو) رتبه دوم بیشترین میزان فروش را در میان محصولات این خودروساز به خود اختصاص داده است. سایپایی‌ها در ۶ ماه ابتدایی سال‌جاری در مجموع نزدیک به ۴۷ هزار و ۱۳۰ دستگاه پراید فروخته‌اند. فروش این تعداد دستگاه پراید درآمدی معادل هزار و ۴۱۳ میلیارد و ۷۰۴ میلیون تومان به حساب خودروسازی سایپا واریز کرده است. محصولات مونتاژی سایپا نیز مانند ایران‌خودرو روند نزولی را در تعداد فروش طی کرده‌اند. در میان محصولات مونتاژی این خودروساز سراتو با فروش ۸۰ دستگاهی در بازه زمانی یاد شده ۱۷ میلیارد و ۴۴۷ میلیون تومان درآمد برای خودروسازی سایپا ایجاد کرده است. چانگان در میان محصولات مونتاژی رتبه دوم فروش را دارد. سایپایی‌ها از محل فروش حدود ۲۵دستگاه چانگان طی بازه زمانی ذکر شده ۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان درآمد داشته‌اند. فروش نزدیک به ۳۰دستگاه آریو نیز ۲ میلیارد و ۶۷۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان درآمد نصیب خودروسازی سایپا کرده است.

در میان محصولات سومین شرکت بزرگ خودروسازی کشور یعنی پارس خودرو نیز تولید گروه Q۲۰۰ (کوییک‌آر) بیشترین سهم را در درآمد این خودروساز در نیمه اول امسال داشته است. پارس خودرویی‌ها با فروش نزدیک به ۱۳ هزار و ۴۲۵ دستگاه از گروه Q۲۰۰ توانسته‌اند ۸۳۷ میلیارد و ۹۲۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان درآمد کسب کنند. این میزان درآمد حدود ۷۳ درصد از درآمد کل این خودروساز در نیمه اول سال ۹۹ را شامل می‌شود.

بعد از آن، خانواده رنو بیشترین سهم را در فروش پارس‌خودرو در ۶ ماه ابتدایی سال‌جاری داشته است. سومین خودروساز بزرگ کشور از محل فروش حدود ۲ هزار و ۶۵۰ دستگاه رنو، ۱۲۵ میلیارد و ۶۹۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان درآمد داشته است. درآمد این خودروساز از محل فروش برلیانس نیز ۱۲۰ میلیارد و ۲۶۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بوده است. این خودروساز از آنجا که برای سایپا به صورت حق‌العمل‌کاری پراید مونتاژ می‌کرد از این محل طی ۶ ماه ابتدای امسال ۶۴ میلیارد و ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان درآمد برای خود ایجاد کرده است.