فعالیت اقتصادی در مناطق آزاد روز به روز سخت‌تر می‌شود

توسعه فعالیت مناطق آزاد و همچنین شهرک‌های صنعتی واقع در این مناطق، محور صحبت‌های فعالین اقتصادی هست و در این بین نظرات متفاوتی را شاهد هستیم. به طور کلی مناطق آزاد به منظور تسهیل تولید، تجارت و سرمایه‌گذاری در برخی مناطق کشور بدون نیاز به رعایت قوانین و مقررات سخت گیرانه تشکیل شده‌اند. این مناطق عموما محل مناسبی برای رفت و آمدهای اقتصادی و سرمایه گذاری‌های داخلی و خارجی است. در نتیجه سالانه نمایشگاه‌های تخصصی گوناگونی در این مناطق برگزار می‌شود. فعالین اقتصادی معتقد هستند که این نمایشگاه ها و سرمایه گذاری های انجام شده، تاثیر چندانی بر فعالیت مناطق آزاد و به صورت کلی اقتصاد کشور ندارد. در این خصوص گفتگویی با معین‌الدین سعیدی نماینده  مردم چابهار داشتیم. در ادامه همراه ما باشید.

سعیدی، در گفتگو با خبرنگار گسترش‌نیوز پیرامون وضعیت شهرک‌های صنعتی در مناطق آزاد گفت: یکی از چالش‌های اساسی مناطق آزاد در کشور ما این است که رویکرد تولید محورندارند و این دقیقاً برعکس قانون تشکیل و کارآمدی مناطق آزاد است به این معنی که یکی از مواردی که باید در دستور کار مناطق آزاد قرار بگیرد توجه به حوزه تولید است، طبعاً شهرک‌های صنعتی می‌توانند در این حوزه بسیار بسیار کارگشا باشند، علاوه بر این بسیاری از رویه‌هایی که متاسفانه در مناطق مذکور حاکم شده این است که حمایت لازم از تولیدکننده صورت نمی‌گیرد، خوشبختانه عبدالملکی در این زمینه تلاش‌ها فراوانی کرده که چالش‌های فراروی حوزه‌های صنعتی در مناطق آزاد کمتر شود.

او افزود: در اینجا نکته حائز اهمیت این است که نگاه به حوزه شهرک‌های صنعتی به نحوی باشد که دو مولفه سازگاری با محیط زیست و همراهی با جامعه محلی را هم در دستور کار داشته باشد که بعضاً مشاهده می‌کنیم به این ترتیب نیست به این معنی که گاهاً مشاهده می‌کنیم در برخی از مناطق آزاد واحدهای صنعتی بزرگ و آلاینده، بدون توجه به مسائل محیط زیستی و اجتماعی احداث می‌شوند که این نوع نگاه به توسعه ضد توسعه خواهد بود.

سعیدی در ادامه تصریح کرد: در مجموع پر رنگ شدن نقش شهرک‌های صنعتی و فعالیت‌های تولیدی هم در حوزه اشتغال و هم در حوزه ارزآوری می‌تواند موثر باشد و امیدوار هستیم که چالش‌های فرا روی تولیدکنندگان و واحدهای صنعتی در مناطق آزاد کمتر و کمتر شود.

این نماینده مجلس با اشاره به عملکرد شهرک‌های صنعتی در منطقه آزاد چابهار اظهار کرد: در مجموع مناطق آزاد در حوزه تولید رتبه مناسبی ندارند اما این نکته نیز مطرح است که مناطق آزاد چند وجهی هستند، به عبارت دیگر هر منطقه آزاد بر مبنای مزیت‌های آن اقلیم و منطقه باید تصمیم‌گیری شود که رویکرد قالب به چه صورت باشد. امکان دارد در برخی از مناطق آزاد تجارت مزیت اول باشد و یا در تعدادی دیگر ترانزیت مزیت اول باشد. همه این موارد نیازمند نگاه چند وجهی به مناطق آزاد است.

سعیدی ادامه داد: بعد از گذشت سه دهه از حضور چابهار در مناطق آزاد آن نقش بایسته ای که باید مناطق آزاد در توسعه ملی و محلی داشته باشند، اتفاق نیفتاده و متاسفانه با قوانین اخیر نظیر ارزش افزوده که شامل مناطق آزاد می‌شود، عملاً فضا برای فعالان اقتصادی در این مناطق را سنگین و تنگ کردیم. در هر صورت مناطق آزاد مزیت‌هایی نظیر معافیت‌های مالیاتی، تسهیل در فرآیند سرمایه‌گذاری و گمرکی دارند اما متاسفانه در ادوار اخیر این مزیت‌ها از فعالان اقتصادی گرفته شده و نتیجه این شده که تفاوت چندانی میان سرمایه‌گذاری در سرزمین اصلی و مناطق آزاد وجود ندارد چراکه مشوق‌ها گرفته شدند و این باعث شده که روز به روز فعالیت در مناطق آزاد سخت‌تر شود.

او ضمن ارزیابی عملکرد عبدالملکی در مناطق آزاد خاطرنشان کرد: عبدالملکی در مناطق آزاد رویکرد ضد فساد دارد که قابل تقدیر است علاوه بر این او نگاه اجتماعی به مناطق آزاد دارد که قبلاً به این ترتیب نبوده اما از طرفی شاهد نگاهی در دبیرخانه نسبت به مناطق آزاد هستیم به این ترتیب که فکر می‌کنند با رفتن به نمایشگاه‌های و سفرهایی از این قبیل می‌توان نقش موثری در مناطق آزاد ایفا کرد. اما بنده معتقد هستم که این نمایشگاه‌ها و رفت و آمدها و ادعاهایی که در حوزه سرمایه‌گذاری می‌شود تاثیر چندانی در فعالیت مناطق آزاد ندارد. بنابراین در مورد عملکرد عبدالملکی این گلایه وجود دارد که دغدغه‌های جدید فعالین اقتصادی در مناطق آزاد مرتفع نشده که بخش بزرگ این موضوع به نگاه کلی صورت گرفته نسبت به مناطق آزاد مربوط است.

سعیدی در پایان یادآور شد: متاسفانه در برنامه ششم توسعه ماده ۶۵ احکام دائمی اجرایی نشده از طرف دیگر دبیرخانه مناطق آزاد که زیر نظر ریاست جمهوری بود، زیر مجموعه وزارت اقتصاد قرار گرفت، در مجموع فارغ از عملکرد دبیرخانه به نظر بنده عیب بزرگ در مناطق آزاد به آن نگاه کلان اقتصادی نسبت به این مناطق، مربوط است.