زنگ خطری جدید برای بازار موبایل

اردیبهشت ماه سال ۹۹ زمزمه‌ ارزانی موبایل باعث شد که بسیاری از خریداران، خرید را به تاخیر اندازند. این اتفاق نه‌تنها نیفتاد بلکه به نظر می‌رسد شاهد موج جدیدی از افزایش قیمت این وسیله ارتباط باشیم. برای بررسی دلایل و ابعاد مختلف این موضوع با دبیر انجمن واردکنندگان تلفن همراه به گفتگو نشستیم. با گسترش‌نیوز همراه باشید.

به سمت کمبود حرکت می‌کنیم

آیا نمی‌توان رویه اختصاص ارز به تلفن همراه را به نحو کارآمدتری تغییر داد؟ امیر اسحاقی، دبیر انجمن واردکنندگان تلفن همراه در پاسخ این سوال خبرنگار گسترش‌نیوز اظهار داشت: «مصرف ماهانه این کالا در کشور حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه است. قاعدتا ماهانه باید بین یک و نیم تا دو میلیون گوشی وارد کشور شود تا میزان عرضه بیشتر از نیاز بازار باشد و فروشندگان بتوانند بیشتر از یک عدد خرید کنند. ارز در نظر گرفته شده برای موبایل کمتر از ۲۰ درصد نیاز بازار را پوشش می‌دهد. به سمت کمبود این کالای مهم حرکت می‌کنیم، یعنی در عمل از ذخایر قبلی استفاده می‌شود. از ابتدای سال جاری حدود دو میلیون گوشی از طریق تجاری و مسافری وارد شده است اما میزان مصرف حدود دو میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه بوده است. بنابراین حتی در شرایط کرونایی که بازار راکد بود نیاز کشور بیشتر از عرضه بوده است. ۶۰۰ هزار مازاد از دو میلیون گوشی که از اسفندماه سال گذشته مانده بود تامین شد. بقیه این ذخیره هم در حال مصرف شدن است. به نظر ما این نوعی زنگ خطر است. زنگ خطر برای زنجیره تامین موبایل به صدا درآمده است. طبق یک اصل اقتصادی ابتدایی، وقتی تقاضا بر عرضه پیشی می‌گیرد کشش قیمتی ایجاد می‌شود».

شکل دیگری از قاچاق

امیر اسحاقی دبیر انجمن واردکنندگان تلفن در ارتباط با وضعیت قاچاق موبایل همراه اظهار داشت: «بعد از اجرای طرح رجیستری موبایل، استفاده از موبایل قاچاق ممکن نیست. بنابراین در حالت عادی، چیزی به اسم قاچاق نداریم اما در این باره باید به حالت دیگری که رویه مسافری نامیده می‌شود هم توجه داشت. برداشت من آن است که طبق قانون، مسافر واقعی هنگام ورود به کشور می‌تواند کالایی را وارد کند. سقف این نوع واردات ۸۰ دلار است یعنی اگر ارزش کالا بیشتر از این مقدار باشد باید اظهارنامه پر شود و عوارض مربوطه را پرداخت کند تا کد فعال‌سازی دریافت کند. این شکل درست و قانونی است اما گاها از آن سوءاستفاده می‌شود».

همه متضرر می‌شوند

وی در تشریح بیشتر این موضوع گفت: «فلان کالا توسط قاچاقچیان به کشور وارد می‌شود. ارز لازم هم از کانال‌هایی مثل بعضی صرافی‌های غیررسمی، حواله می‌شود. مشخص است که این کالا گارانتی ندارد. طبق قانون، محصولی که فروشندگان موبایل می‌فروشند باید ۱۸ ماه گارانتی داشته باشد. بدیهی است کالایی که به طریق گفته شده، وارد شده است گارانتی ندارد و در صورت طرح شکایت خریدار نزد تعزیرات حکومتی، سازمان صمت یا اتحادیه‌های مربوطه، فروشنده موظف است نسبت به تعویض کالا اقدام کند. به‌این‌ترتیب فروشنده، مصرف‌کننده، نظام اقتصادی کشور و هم اعتبار وارد‌کنندگانی که به‌طور شفاف و قانونی فعالیت می‌کنند آسیب می‌بینند. نباید اجازه داد از رویه ورود مسافرتی سوءاستفاده شود. چرا باید این امکان وجود داشته باشد که فعال‌سازی کالا، سه‌ماهه انجام شود؟ این امکان باعث می‌شود که سواستفاده‌کنندگان بتوانند اطلاعات پاسپورت‌های مسافران را خریدوفروش کنند. به نظر می‌رسد رویه استفاده از کد اتباع، متوقف شده است. امیدوارم این موضوع صحت داشته باشد. در مجموع معتقدیم بخش عمده کالایی که به اسم مسافری وارد می‌شود کالای قاچاق است. مگر در چند ماه اخیر چقدر مسافر داشته‌ایم. در شرایطی که حجم مسافرت به شدت کاهش یافته است قاعدتاً تعداد مسافران واقعی هم باید به همان نسبت کم شده باشد. طبق آمار فقط در خردادماه حدود ۱۲۰ هزار دستگاه از این طریق وارد شده است. تنها تفاوت این نوع کالا با کالای قاچاق آن است که پاره‌ای حقوق و عوارض برای انجام آن پرداخت، شده است. هزینه پرداخت شده به مراتب کمتر از هزینه‌ای است که بازرگان واقعی پرداخت می‌کند. متاسفانه سوءاستفاده از این رویه، به صرفه شده است. این در شرایطی است که بازرگانان از ارز محروم می‌شوند، ثبت سفارش‌هایشان اصلاح نمی‌شود، کالای آنها مدت‌ها در گمرک می‌ماند، نمی‌توانند پول خود را حواله کنند و با بسیاری مشکلات دیگر هم مواجه می‌شوند».

الگوی خرید گوشی تغییر کرده است

امیر اسحاقی در پاسخ سوال خبرنگار گسترش‌نیوز اظهار داشت: «گرانی‌های چند سال اخیر بدون شک روی الگوی خرید مردم تاثیر گذاشته است. موبایل به یکی از اقلام مصرفی مهم خانواده تبدیل شده است اما به موازات گرانی‌ها، اقبال مردم به خرید گوشی‌های ارزان قیمت بیشتر و بیشتر شده است. کمتر از ۷ درصد افراد از موبایل گران قیمت ( بالاتر از ۳۵۰ یورو) استفاده می‌کنند. بیشتر مردم از گوشی‌های متوسط و متوسط به پائین استفاده می‌کنند».