عرضه نیم میلیارد دلاری در سامانه نیما

بر اساس گزارش‌های دریافتی از سامانه نیما، به رغم نوسانات چند روز اخیر و مسائل مطرح شده برای افزایش نرخ ارز، طی سه روز ابتدای هفته جاری، حدود ۵۰۰ میلیون دلار با میانگین نرخ حدود ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان در سامانه نیما عرضه و معامله شده است.

پیش از این بانک مرکزی از فروش ۴۲۹ میلیون یورو در سامانه نیما در هفته گذشته و نیز تامین ارز ۶.۲ میلیارد یورو برای واردات انواع کالاها از ابتدای امسال تا ۹ تیرماه خبر داده بود.

بر این اساس، برخی کارشناسان و دست‌اندرکاران بازار معتقدند که با نزدیک‌تر شدن به پایان مهلت بازگشت ارزهای حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور و نیز روان‌تر شدن فعالیت‌های تجاری کشور که از ابتدای سال و تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا با افت قابل ملاحظه‌ای روبه‌رو شده بود؛ روند تامین ارز کالاهای وارداتی به کشور به روال عادی برخواهد گشت.

فعالان بازار در این خصوص اذعان دارند که بخشی زیادی از افزایش فشار بر نرخ حواله درهم ناشی از تقاضای انباشته شده‌ای است که در دوران قرنطینه کرونا و بسته بودن مرزها توان مرتفع شدن را نداشت. به عنوان مثال برخی فعالان اقتصادی عنوان می‌کنند که برخی از قاچاقچی‌ها زمانی که مرزها بسته بود، نتوانستند کالای خود را وارد کشور کنند و در شرایط کنونی، برای ورود همان میزان کالا به یکباره به بازار ارز و صرافی‌ها هجوم برده‌اند. ورود یکباره آنها سمت تقاضا را تقویت بیشتری کرده است. در کنار این صرافی‌ها نیز به دلیل عدم احیای صادرات به سطح پیش از کرونا و کاهش ورودی ارز توان پاسخگویی به تقاضای انباشته شده ارزی را نداشته‌اند. طبیعتا با خروج این تقاضای تجمیع شده از بازار می‌توان انتظار کاهش قدرت سمت تقاضا را داشت.

رئیس کل بانک مرکزی نیز در همین خصوص با اشاره به اینکه تلاطم این روزهای بازار، عمدتاً از عدم تعادل عرضه و تقاضا در بازار حواله ارز، به خاطر مشکلات ناشی از کرونا در ابتدای سال، نشأت گرفته است تاکید کرده است که بازار ارز با فروکش کردن تدریجی تقاضاهای تجمیع شده ماههای قبل و افزایش عرضه در نیما تعدیل خواهد شد.

از سوی دیگر همچنین افزایش گمانه زنی‌ها در خصوص ورود محموله‌های ارزی حاصل از فروش طلای ونزوئلا به بازارهای ایران شکل گرفته که صحت آنها می‌تواند جهت‌گذاری قیمت‌ها را به کل تغییر دهد. بر اساس شنیده‌ها، دیروز هواپیمای حامل پالت‌های دلار به کشور وارد شده که احتمال وقوع شوک ارزی و سقوط آزاد قیمت‌ها را تقویت می‌کند. با این حال این موضوع از سوی مقامات دولتی تایید نشده و نمی‌توان در خصوص صحت و سقم آن اظهارنظر کرد.

اما شاید گفته‌های رئیس بانک مرکزی در خصوص بالا بودن ریسک سرمایه‌گذاری بتواند چنین موضوعی را تایید کند. آنطور که عبدالناصر همتی می‌گوید «بانک مرکزی دخالت هدفمند خود در بازار را به تشخیص خود و با در نظر گرفتن مصالح عالیه اقتصادی کشور اعمال خواهد کرد. بانک مرکزی یک بار در مهرماه سال ۹۷ توان خود را نشان داد. برخی به خاطر اشتباه محاسباتی تا دو سال برای فروش دلارهای ۱۹ هزار تومانی خود معطل ماندند.»

افزایش قابل توجه صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی و صادرات غیرنفتی و خبرهای مثبت از آزاد شدن منابع مسدودی بانک مرکزی نیز که رئیس کل بانک مرکزی وعده آن را داده است می‌تواند نقش مهمی در روند تأمین ارز داشته باشد.

در مجموع و با بررسی جمیع شرایط، به نظر می‌رسد پس از پیش‌خور شدن سیگنال‌های افزایشی مانند شدت یافتن تحریم‌ها و کاهش درآمدهای ارزی کشور در هفته‌های گذشته، کفه سیگنال‌های کاهشی در بازار ارز سنگین شده است که طبیعتا باید شاهد کاهش نرخ باشیم.