وقتی معاونت اتحادیه بهتر از ریاست آن است

مثل هر کشور دیگری بخشی از نیازهای کشور از طریق واردات تامین می‌شود. از طرف دیگر چند سالی است که دولت به واسطه کمبود منابع ارزی به نوعی «جیره‌بندی شدید ارزی» متوسل شده اما نحوه اجرای این سیاست، همواره محل انتقاد بوده است. بسیاری از فعالان اقتصادی بر این اعتقاد هستند که تغییر سریع روش‌ها، رویه‌ها و آئین‌نامه‌های مربوط به واردات و به خصوص تغییر یک‌شبه و ناگهانی کالاهایی که واردات آنها مشمول ارز وارداتی و نیز ممنوعیت واردات می‌شود آسیب‌هایی جبران ناپذیری به اقتصاد و صنعت کشور زده است. به اعتقاد رئیس اتحادیه ماشین‌آلات کشاورزی یکی از دلایل این معضل، یکسان دیدن اتحادیه‌ها و صنوف و ندیدن ماهیت متفاوت آنهاست. به اعتقاد او با گروه‌بندی ۱۳۰ اتحادیه‌ کنونی می‌توان متناسب با مسائل و اولویت‌ها درباره جوانب مختلف کارشان سیاست‌گذاری کرد. آنچه می‌خوانید بخش دوم این گفتگوست. با گسترش‌نیوز همراه باشید.

دو واکنش افراطی: دروازه‌های کاملاً باز و ممنوعیت کامل واردات

علی توسطی، رئیس اتحادیه ماشین‌آلات کشاورزى، صنعتى و ساختمانى تهران اظهار داشت: «نمی‌توان از تولیدکننده، انتظار داشت صفر تا صد قطعات را از داخل کشور، تامین کند. متاسفانه به این واقعیت ساده اقتصادی توجه نمی‌شود و شاهد نگاه صفر و یک در میان متولیان و سازمان‌های اقتصادی هستیم. زمانی، سیاست دروازه‌های باز در پیش گرفته می‌شود و همه کالاها (حتی کالاهای لوکس و غیرضروری) وارد می‌شود و زمانی، هر نوع وارداتی، ممنوع می‌شود. در حالت اول، تولیدکننده به هیچ عنوان نمی‌تواند کار خود را توسعه دهد. سیاست درهای باز، منابع کشور را از بین برد و اجازه نداد زیرساخت تولید پا بگیرد. سیاست ممنوعیت تقریباً کامل واردات هم که اکنون در پیش گرفته شده است به همان اندازه مخرب است. ناگهان اعلام می‌شود که واردات گروه چهارم ممنوع است! به‌این‌ترتیب، جا برای مفسده‌های دیگر باز می‌شود. یک فضای انحصاری ایجاد می‌شود و کالای تولیدشده رقابت‌پذیر نخواهد بود».

توسطی در ادامه گفت: «طبق پیشنهاد من اتحادیه‌هایی که به صورت روزمره با این مسائل اساسی درگیر هستند می‌توانند به مسئولان و سیاست‌گذاران کلان مشاوره بدهند تا بتوانند به‌صورت منطقی، تصمیم‌گیری کنند. در غیر این صورت، هم نگرانی‌ها و گلایه‌های مدیران بخش خصوصی، لاینحل باقی می‌ماند و هم تلاش‌های مدیران دولتی به جایی نمی‌رسد چون در نبود اطلاعات دقیق، نمی‌توان تصمیم درستی اتخاذ کرد. تنها راه نجات کشور، تولید است با این حال باید بپذیریم که مواد اولیه و دانش فنی که برای تولید بعضی کالاها نیاز است فعلاً در داخل کشور وجود ندارد».

انرژی که صرف موضوعات بی‌اهمیت می‌شود

وی در ادامه گفت: «فعالیت مجزای تعداد زیادی از اتحادیه‌های دوست و همگن باعث شده که اختلافات میان آنها شدت بگیرد و بخش زیادی از توان و انرژی‌شان، صرف موضوعات بی‌اهمیت شود. عقل حکم می‌کند که اتحادیه‌ّهای مشابه، گروه‌بندی شوند تا به این تضادها هم پایان داده شود. وقتی انرژی تشکل‌ها، صرف این موارد شود مجالی برای پرداختن به موضوعات مهم و فرصتی برای خلاقیت و ابتکار باقی نمی‌ماند. به این ترتیب چارچوب‌های صنفی که سال‌ها از عمر آن می‌گذرد به قوت خود باقی می‌ماند و هیچ ابتکاری رخ نمی‌دهد. این در حالی است که در دنیای کنونی محکوم به تغییر هستیم. شدت تغییر به حدی رسیده است که می‌گویند خود تغییر هم در حال تغییر است. در چنین شرایطی، تفکر مدیریتی چند دهه قبل، دیگر جوابگو نیست. نباید تصور کند با همان مواد و بندهای قانون نظام صنفی می‌توان شرایط در حال تغییر اصناف را مدیریت کرد. صنف مثل انسانی است که به سن بلوغ و بزرگ‌سالی رسیده اما ما همچنان اصرار داریم لباس دوران کودکی را به تن او بپوشانیم. با تفکر کنونی نمی‌توان اتاق اصناف را اداره کرد».

گروه‌بندی را با ادغام اشتباه نگیریم

رئیس اتحادیه ماشین‌آلات کشاورزى، صنعتى و ساختمانى در ادامه گفت: «گروه‌بندی را نباید با ادغام اشتباه گرفت. ادغام به آن معناست که چند اتحادیه همگن به یک اتحادیه تبدیل شوند. البته ادغام هم خوب است و باعث قدرتمند شدن اتحادیه‌ها می‌شود. نایب‌رئیس یک اتحادیه قوی بودن به مراتب بهتر از ریاست یک اتحادیه ضعیف است. اما موضوع اینجاست که وقتی بحث ادغام در میان باشد فقط یک نفر از روسای چند اتحادیه سابق می‌توانند رئیس اتحادیه جدیدی شوند که به واسطه ادغام متولد شده است. بنابراین خواهی‌نخواهی بر سر این موضوع اختلاف پیش می‌آید. به هر حال گروه‌بندی کاملاً با ادغام فرق دارد و من گروه‌بندی را توصیه می‌کنم. آرزوی من است که ۱۳۳ اتحادیه‌ای که اکنون فعالیت می‌کنند روزی به ۵۰ اتحادیه تبدیل شوند. در این صورت است که شاهد ظهور و پیدایش اتحادیه‌هایی قوی و تاثیرگذار خواهیم بود؛ اتحادیه‌هایی که گروه‌های پژوهشی خواهند داشت و به آینده‌پژوهی می‌پردازند و از روندهای روز دنیا عقب نمی‌مانند».