سرنوشت بازارهای ایران پس از انتخابات امریکا چه می شود؟

ترامپ ۱۹ آبان سال ۹۵ در یک اتفاق غیرمنتظره راهی کاخ سفید شد. تا پیش از این نظرسنجی‌ها گزارش داده بودند که هیلاری کلینتون چهل و پنجمین رییس‌جمهوری امریکاست اما ناگهان آرا الکترال ورق را برگرداند و دونالد ترامپ راهی کاخ سفید شد.

آن روزها ایرانی‌ها چیز زیادی از او نمی‌دانشتند و نهایت تحلیل‌ها این بود که ترامپ رییس‌جمهوری تاجر مسلک است و احتمال دارد سختگیری‌هایی درباره ایران داشته باشد. البته تحلیل رسانه‌های سال ۹۵ گزینه ایران را برای ترامپ چندان جدی تلقی نمی‌کرد و بیشتر گمانه‌ها به این سمت بود که کلیددار جدید کاخ سفید حواسش را به رقیب چینی امریکا در اقتصاد جهان، متمرکز کند.

به نظر می‌رسد در آن زمان بازارهای ایران هم با یک هندوانه در بسته مواجه بودند و به انتخاب دونالد ترامپ عکس‌العمل چندانی نشان ندادند. روز اعلام نتیجه انتخابات امریکا بازار ارز همچنان آرامش ماه‌های قبل خود را حفظ کرد و دلار که در محدوده قیمت ۳ هزار و ۶۰۰ تومان بود در همان بازه قیمتی باقی ماند.

در بازار طلا هم نه تنها اتفاق خاصی نیفتاد که بهای سکه کمی پایین‌تر هم آمد. در آن زمان بهای هر سکه تمام بهار آزادی حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان بود که بعد از انتخابات امریکا به یک میلیون تومان رسید.

بازار سرمایه اما که آن روزها در انزوا مشغول بود به انتخابات امریکا واکنش منفی داشت و شاخص کل بورس با افت ۱۴۵۹ واحدی به ۷۸ هزار و ۴۱۱ واحد رسید که البته این میزان افت برای بازار آن روزها عدد چندان قابل توجهی به شمار نمی‌آمد.

در بازار مسکن هم سال ۹۵ رکود سنگینی حاکم بود. رکود طولانی و کلافه‌کننده که بسیاری از بنگاه‌داران املاک را به تغییر شغل مجبور کرد. نه تنها بعد از انتخابات امریکا که در سال ۹۵ بازار مسکن با رشد منفی ۳.۴ درصدی مواجه شد.

بازار ایران منتظر اوباما نبود

جالب است که یک دوره پیش از انتخاب ترامپ، یعنی زمان انتخاب باراک اوباما در سال ۹۱ هم بازارهای ایران به انتخابات امریکا واکنش خاصی نشان ندادند. آن هم در حالی که ایران در آن سال‌ها زیر فشار تحریم‌ها و قطعنامه‌های متعدد سازمان ملل بود.

در این زمان دلار روی قیمت ۲ هزار و ۹۰۰ و ۳ هزار تومان نوسان می‌کرد و سکه هم در همان بازه قیمت ۹۸۰ هزار تا یک میلیون تومان ثبات نسبی را تجربه می‌کرد. حالا اما معامله فرق می‌کند بازارهای ایران از آرامش برجام تا طوفان خروج ترامپ از توافق‌نامه هسته‌ای را تجربه کرده‌اند.

این‌بار بازارهای طوفان‌زده ایران چشم به راه انتخابات امریکا نشسته‌اند و از روزها قبل حتی به نتایج نظرسنجی انتخابات امریکا واکنش نشان می‌دهند. بازارهای ایران که چشم امید به انتخاب جو بایدن، رقیب دموکرات دونالد ترامپ بسته‌اند، نسبت به جلو افتادن او در نظرسنجی‌ها واکنش داشته‌اند و دلار از نرخ ۳۲ هزار تومان به ۲۷ هزار تومان هم برگشت داشته است و قیمت سکه از ۱۶.۵ میلیون تومان بیشتر از ۳ میلیون تومان ریزش داشته است.

با این حال تردید نسبت به آینده انتخابات امریکا و مذاکره با ایران تقریبا معاملات را در بازار ایران متوقف کرده است. هرچند که بسیاری از کارشناسان معتقدند حتی در صورت انتخاب بایدن، واکنش بازار ایران به این انتخابات هیجانی و زودگذر است و برای تغییر اساسی در اقتصاد ایران نیاز است که اتفاق بنیادین‌تری مانند به نتیجه رسیدن مذاکره میان ایران و امریکا رخ دهد.