بیت کوین چه ربطی به خاموشی دارد؟

شنیده‌اید که حاج میرزا آقاسی، وزیر محمدشاه قاجار، پول زیادی برای حفر قنات هزینه می‌کرد که آبی از آن حاصل نمی‌شد. روزی تصادفاً شنید که دو مقنی با هم صحبت می‌کردند و می‌گفتند این قنات‌های حاجی آب به‌دست نمی‌دهد. حاج میرزا آقاسی به آنها گفت اگر برای مردم آب ندارد برای شما نان دارد. می‌پرسید این چه ربطی به حفاری بیت‌کوین دارد؟ خواهیم دید!

حفاری دیجیتالی به شیوه قنات حاج میرزا آقاسی

اخیراً در خبر‌ها بود که تعداد قابل ملاحظه‌ای چینی در کشور مشغول معدن‌کاری بیت‌کوین هستند. در خبری بود که تعداد چهل هزار دستگاه استخراج بیت‌کوین کشف و از مدار خارج شده است. اصطلاح معدن‌کاری و یا استخراج بیت‌کوین به مراحل حل یک مسئله ریاضی اطلاق می‌شود که برای بستن یک لوح از معاملات قبلی بیت‌کوین، که توسط معامله‌گران ناشناس انجام شده، لازم می‌شود. به این معنی که تایید معاملات بیت‌کوین و بسته شدن معامله به معنی نهایی شدن آن، ایجاب می‌کند که هر بسته از معاملات، هر کسی در جهان انجام داده، با حل یک مسئله ریاضی تایید و مهر شود. تعداد کل بیت‌کوینی که ابتدا در برنامه نرم‌افزار مربوط پیش‌بینی شده بود ۲۱ میلیون بوده و تا کنون حدود ۱۸ میلیون با این شیوه استخراج شده و استخراج مابقی تا بیش از یکصد سال دیگر به طول می‌انجامد. به این معنی که پیوسته حل مسئله ریاضی پیچیده‌تر و زمان‌برتر شده و مصرف برق عظیمی را توسط کامپیوتر‌های تخصصی این کار لازم می‌کند تا اعدادی با حدود صد تا دویست رقم را بتوانند میلیارد‌ها بار پردازش کنند و در این کار از ریاضیات خاصی نیز بهره ببرند. در نتیجه این کار نیازمند مصرف حجم‌های عظیم برق برای پردازش اطلاعات و خنک نگه داشتن مجموعه‌های بزرگی از کامپیوتر است. به همین دلیل این اقدامات در کشورهایی متمرکز شده که نرخ برق پایین است، مثل کشور ما. بسیاری کشور‌ها که متوجه این ضایعه عمومی بوده‌اند یا مانع این کار شده یا آن را تحت نظارت آورده‌اند.

مشکل مزارع بیت‌کوین چینی در کشور و بلعیدن برق فقط وقتی رو شده که مصرف مازوت برای تولید برق در نیروگاه‌ها، مردم برخی شهر‌ها را به حالت خفگی رساند. در غیر این صورت به روی مبارکشان نمی‌آوردند و غارت امکانات کشور توسط یک گروه خارجی که صد در صد شرکای داخلی هم دارند ادامه می‌یافت. وجود شرکای داخلی نیز مسلم است، زیرا وصل شدن به این امکانات، واردات تجهیزات و اجازه فعالیت بدون اعمال نفوذ داخلی مقدور نمی‌بود.

اینجانب از فرصت استفاده می‌کنم تا شیوه‌ای که در غارت امکانات کشور رایج بوده و به شکل‌های مختلف روپوشی می‌شده را توضیح دهم. اگر صحبت از افزایش نرخ برق می‌شد صدای واویلای افرادی بلند می‌شد که قرار است به مردم ظلم شود. اگر گفته می‌شد قیمت‌های برق می‌تواند به نرخ بالا به حالت تصاعدی شود، یعنی برای مصرف‌کنندگان بزرگ و بزرگ‌تر نرخ هر کیلووات بزرگتر شود، حاضر به اقدامی ورای اقدام مشخصاً بی‌اثر معمول، نمی‌شدند.

نتیجه این که پایین بودن نرخ برق عده‌ای طمع‌کار را به این فکر انداخته که مقادیر حجیمی برق را ببلعند برای کاری که منافع آن به ملت ایران نمی‌رسد. اما هزینه آن به صورت مصرف انرژی در تولید برق، استهلاک امکانات تولید و انتقال برق و آلودگی هوا به ملت منتقل می‌شود. برق اینجا مصرف می‌شود، پول دیجیتال در بازر زیرزمینی بین‌المللی ایجاد می‌شود منافعش بین کارگزار چینی و شرکای داخلی تقسیم می‌شود. بیت‌کوین برای این گروه بهره‌بردار باید نهایتاً به دلار و یورو تبدیل شود. درحال‌حاضر نرخ بیت‌کوین هر واحد حدود ۳۶۰۰۰ دلار است. کسب این دلار یا یورو که هدف نهایی است، هم باید در بانک‌هایی سپرده‌گذاری شود که از حیطه نظارت تحریم‌ها خارج باشد، که خود ضرورت به خلاف کاری دیگری و اقدامات داخلی دیگری را مطرح می‌کند که از این موضوع می‌گذریم.

کسانی که شرکای داخلی این کار هستند ممکن است بخشی از ارز حاصله را به ریال تبدیل کنند. این افراد باید یک بازار سیاه در اختیار داشته باشند تا بیشترین بازده ریالی قابل کسب کردن باشد. هرچه نرخ رسمی و سهمیه‌ای پایین‌تر نرخ بازار سیاه بالاتر در نتیجه به نفع این‌ها است که در کشور یک بازار واحد و نرخ واحد موجود نباشد. چرا که نرخ واحد ارز یک نرخ میانگین از بازار سیاه و بازار رسمی خواهد بود و به آن میزان منافع ریالی به‌دست نمی‌دهد که بازار سیاه به‌دست می‌دهد.

ذات دفاع از قیمت‌های غیر اقتصادی در واقع یک اقدام در جهت حمایت از شیوه‌های ناسالمی است که به غارت و ضایع شدن منابع منجر شده و کل اقتصاد کشور را تحلیل می‌برد. اخیراً واقعیت هایی در مورد گروه‌های ذی نفعی که از قیمت‌گذاری دولتی برخی فلزات دفاع می‌کنند نیز مطرح شده.

مسائل فساد و ناکارآیی و بی‌عدالتی ناشی از ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز اظهر من‌الشمس است. از سال‌ها پیش دوستانی اشاره می‌کردند که برخی افراد که با احساسات تمام از قیمت‌گذاری دولتی حمایت می‌کردند و پای عدالت و دفاع از حقوق ضعفا را پیش می‌کشیدند و به لیبرالیزم و نئولیبرالیزم می‌تاختند دستشان در دست برخی از رانت‌خوار‌های بزرگ است. اکنون نمونه دیگری از این فساد و از آن نمایش، ظاهر شده است.

 چند سال پیش در تهران سمینارهایی برگذار می‌شد که مطرح می‌کردند برای دور زدن تحریم یک شیوه ممکن می‌تواند استفاده از رمز ارزهایی مانند بیت‌کوین باشد. البته این شیوه هم مثل قنات‌های حاج میرزا آقاسی است که اگر برای ملت آب نداشت برای مقنی نان داشت.