بورس برای کسری بودجه دولت دست به جیب شد

بازار اولیه حراج اوراق بدهی دولتی در سال ۱۴۰۱ برگزار شد. در این هفته در حدود ۳ هزار و ۵۷۰ میلیارد تومان اوراق به فروش رسید که غالب مشارکت در این بازار از سوی بورسی ها بوده است.

بررسی روند هفته های نخست برگزاری بازار اوراق بدهی در سه سال گذشته نشان از سه تفاوت عمده استارت سال جاری در بازار باز در مقایسه با سال های گذشته داشته است.

رشد ۲۴۴ درصدی فروش اوراق بدهی دولتی در سال ۱۴۰۱

در اولین هفته برگزاری حراج اوراق بدهی دولتی در سال جاری ۱۰ هزار میلیارد تومان اوراق به بازار عرضه شده که از این میان ۳۵.۷ درصد آن به فروش رسید.

به طور کلی در این بازار دولت اوراق خود را به بانک ها و بورسی ها فروخته تا ازاین طریق بتواند کسری بودجه خود را تامین کند.

برخی از تحلیلگران این مسیر را برای جبران کسری بودجه غیر تورمی می دانند و اعتقاد دارند این اوراق مانع از رشد تورم در کشور می شود.

 بنابراین رشد معاملات در این بازار را از لحاظ اقتصادی اتفاقی مثبت ارزیابی می کنند.

این بازار از سال ۹۹ تاکنون سه سال است که به صورت مداوم برگزار شده است. در همین رابطه بررسی حجم اوراق فروخته شده در هفته های نخست سه سال اخیر نشان می دهد میزان خرید اوراق از سوی مشتریان در این سال رشدی ۲۴۴ درصدی داشته اما هنوز از سطح فروخته شده در هفته اول سال ۹۹ فاصله دارد. هفته اول سال ۹۹ بالاترین شروع سه ساله فروش اوراق محسوب می شود در آن مقطع میزان مشارکت در این بازار برابر با ۵ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان بود که در موقعیت مشابه خود در سال ۱۴۰۰ این سطح به هزار و ۳۷ میلیارد تومان تقلیل پیدا کرد.

بالاترین نرخ سود فروش اوراق بدهی در آغاز سال ۱۴۰۱

به طور کلی اوراق فروخته شده در بازار، نرخ سود و تاریخ سررسید معلومی دارد. به نوعی برای مشتریان بازار این دو شاخص از اهمیت بالایی برخوردار است.

در همین رابطه نرخ سود بازار اولیه در هفته نخست سال ۱۳۹۹ برابر با ۱۵.۵۶ درصد بوده که کمترین میزان را داشته است.

در موقعیت مشابه سال بعد این شاخص برابر با ۲۰.۴۳ درصد شده و در هفته اول خرداد ماه امسال به سطح بی سابقه ۲۱.۶۳ درصد رسید.

برخی از تحلیلگران باور دارند افزایش نرخ سود در بازار اولیه اوراق بدهی دولتی یکی از مهم ترین دلایل رشد فروش اوراق در این بازار بوده است.

سوی مهم دیگر بررسی در این بازار بررسی میزان مشارکت مشتری ها در خرید اوراق است. مشتریانی که به دو دسته بورسی ها و بانکی ها تقسیم بندی می شوند.

در اولین هفته سال ۹۹ تمام اوراق را بانکی ها خریداری کرده و نهادهای تامین سرمایه نقشی در هفته اول نداشتند. اما در موقعیت مشابه سال های بعد این سهم به مرور کاسته شده و در کمترین میزان خود قرار گرفت.

 بررسی های آماری از وضعیت فروش اوراق در مرحله نخست بازار اولیه نشان می دهد ۹۱.۶ درصد اوراق را بورسی ها در سال ۱۴۰۱ خریداری کرده و ۸.۴ درصد نیز سهم نهادهای مالی بوده است.درسال ۱۴۰۰ نیز سهم نهادهای مالی در بازار اولیه برابر با ۴.۵۶ درصد بوده است.