ناجی اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۰

بنا به آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی، رشد اقتصادی سال گذشته ۴.۴ درصد به ثبت رسیده است و حجم حقیقی اقتصاد ایران به بالاتر از یک هزار و ۴۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. رشد اقتصادی بدون احتساب نفت نیز حدود نیم درصد پایین‌تر از رشد کل است که گویای اثر گذاری نفت در سال گذشته بر اقتصاد کشور است. با توجه به رکود ایجاد شده در گروه خدمات در سال ۹۹ به علت اپیدمی کرونا، در سال گذشته با آرام گرفتن نسبی شدت آن و همچنین عادت کردن جامعه به شرایط جدید، رشد اقتصادی گروه خدمات در ۱۴۰۰ بسیار بالا به ثبت رسیده است به گونه ای که سهم عمده ای از رشد اقتصادی سال گذشته، مدیون بخش خدمات است.

همچنین مرکز آمار طی چند روز گذشته رشد اقتصادی سال گذشته را ۴.۳ درصد عنوان کرده بود. در این گزارش به بررسی رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی حقیقی کل و بخش های اقتصادی در سال ۱۴۰۰ پرداخته شده است.

افزایش نرخ رشد در ۱۴۰۰

تولید ناخالص داخلی ایران در سال گذشته یک هزار و ۴۵۷ هزار میلیارد تومان برآورد شده است، این رقم در سال ۹۹ حدود یک هزار و ۳۹۶ هزار میلیارد تومان بوده است. بر این اساس رشد اقتصادی کشور در سال گذشته ۴.۴ درصد به ثبت رسیده است که نسبت به رشد به ثبت رسیده در سال ۹۹ حدود ۰.۳ درصد بالاتر است. به بیان دیگر در سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۶۰ هزار میلیارد تومان به حجم حقیقی اقتصاد ایران افزوده شده است.

رشد اقتصادی بدون احتساب ارزش افزوده گروه نفت نیز در سال گذشته ۳.۹ درصد برآورد شده است، این در حالیست که همین شاخص در سال ۹۹ حدود ۳.۶ درصد بوده است. بالاتر بودن رشد اقتصادی با نفت از رشد اقتصادی بدون نفت در سال ۱۴۰۰ بیانگر اهمیت نفت و گاز در اقتصادی ایران است. بررسی ها نشان می دهد بیشترین ارزش افزوده گروه نفت در سال گذشته در بهار رخ داده است و تولید این بخش در فصول بعدی در اعداد پایین تری قرار دارد. با توجه به این موضوع می توان بیان کرد که دولت حسن روحانی در فروش نفت موفق تر از سید ابراهیم رئیسی بوده است.

رکود در گروه کشاورزی

آمار ها نشان می دهد بخش کشاورزی ایران در سال گذشته وارد رکود شده است، به گونه ای رشد اقتصادی این بخش در سال ۱۴۰۰ منفی ۲.۶ درصد برآورد شده است. این در حالیست که در سال ۹۹ نرخ رشد این گروه مثبت ۳.۲ درصد بوده است. رشد اقتصادی کشاورزی در تمامی فصول سال گذشته منفی به ثبت رسیده است و هرچه به ماه های پایانی سال نزدیک تر شده ایم رشد منفی تر شده است به گونه ای که از منفی ۲.۳ در بهار به منفی ۳.۴ در زمستان رسیده است، با توجه به این امر می توان گفت این بخش در اقتصاد ایران در رکود قرار دارد. از علل عمده رکود در بخش کشاورزی در سال گذشته می توان به خشکسالی های وقوع یافته در ۱۴۰۰ اشاره کرد. همچنین این رکود باعث شده است تا سهم شاغلین بخش کشاورزی از کل شاغلین در مناطق روستایی کشور به شدت کاهش یابد.

کاهش سرعت رشد در صنایع و معادن

رشد اقتصادی گروه صنعت و معدن در سال ۹۹ حدود ۷.۳ درصد به ثبت رسیده است، برآورد بانک مرکزی نشان می دهد این عدد در سال ۱۴۰۰ به ۱.۱ درصد رسیده است. به بیان ساده تر سرعت رشد صنایع و معادن در سال گذشته نسبت به سال ۹۹ به شکل قابل توجهی کاهش یافته است. البته بررسی ها نشان می دهد هرچه به فصول پایانی سال نزدیک تر شده ایم رشد های بالاتری در این بخش به ثبت رسیده است. به گونه ای در تابستان ۱۴۰۰ رشد گروه صنعت و معدن منفی ۴.۴ درصد و در زمستان مثبت ۵ درصد به ثبت رسیده است. چنانچه این روند ادامه دار باشد شاهد افزایش نرخ رشد این گروه در سال جاری خواهیم بود.

خدمات؛ ناجی اقتصاد ۱۴۰۰

ارزش افزوده شکل گرفته در گروه خدمات در سال گذشته بالغ بر ۸۳۸ هزار میلیارد تومان به ثبت رسیده است، این رقم در سال ۹۹ حدود ۷۸۷ هزار میلیارد تومان بوده است. به بیان ساده تر حجم حقیقی بخش خدمات در سال گذشته نسبت به سال ۹۹ حدود ۶.۵ درصد رشد داشته است این رشد به ارزش بالغ بر ۵۱ هزار میلیارد است.

عموما زمانی که بحران هایی مانند کرونا روی می دهد، مهلک ترین ضربه را به بخش خدمات زده و این بخش را وارد رکود می کند. بر همین اساس در سال ۹۹ به علت شوک عظیم کرونا به اقتصاد ایران بخش خدمات در فصول ابتدایی سال وارد رکود شده و رشد های منفی بالایی را به ثبت رساند اما به مرور در سال ۱۴۰۰ با عادت کردن جامعه و اقتصاد به شرایط کرونایی، بخش خدمات به حلت طبیعی و اولیه خود بازگشت و رشد این گروه در سال گذشته بسیار بالا به ثبت رسید. با توجه به اینکه از ۶۱ هزار میلیارد تومان افزایش تولید ناخالص حقیقی اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۰ نسبت به ۹۹، حدود ۵۱ هزار میلیارد تومان آن سهم بخش خدمات است می توان بخش خدمات ناجی ایران در سال ۱۴۰۰ دانست.