ضرورت حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در تولید ماشین‌آلات سنگین
بخش معدن یکی از درآمدزاترین و ارزآورترین بخش‌های اقتصاد کشور می‌تواند باشد چراکه در این بخش هم ایران به عنوان کشوری غنی هم از تراکم و هم از تنوع بالایی بهره‌مند است. از طرف دیگر، ایران به لحاظ نیروی انسانی تحصیلکرده نیزخوشبختانه یکی از کشورهای تراز اول جهان محسوب می‌شود. با این همه هنوز بخش معدن آنچنان که باید در اقصاد ایران ایفای نقش نکرده است.
یکی از موضوعات مهم، ارتقاء توانمندی ایران در ساخت ماشین‌آلات سنگین است. این امر به حدی مهم است که بخش زیادی از درآمدهای کشور از مسیر معدن، صرف واردات و خرید ان ماشین‌الات می‌شود و از طرف دیگر، با هر تحریمی واردات متوقف و روند تولید کاهش می‌یابد. با این دید می‌توان ادعا کرد کی از اقدامات ضروری برای توسعۀ بخش معدن، ارتقاء توانمندی کشور در تولید این ماشین‌هاست که البته این مهم با صنعت فرسوده کنونی امکان‌پذیر نخواهد بود.
به نظر می‌رسد در این بخش کشور نیاز به افزایش ریسک دارد؛ یعنی باید نیروی انسانی خلاق و دانش‌آموخته را ذیل شرکت‌های دانش‌بنیان به کار بگیرد و با حمات از ایده‌پردازی و ایده‌پروری آنان، قدرت ریسک این شرکت‌ها را افزایش دهد تا بتوانند به عنوان یکی از حلقه‌های مهم صنعت ایفای نقش کند.
نکتۀ مهم دیگر اینکه این شرکت‌ها نباید به طور مستقیم وارد ساخت ماشین‌آلات سنگین شوند چراکه هم در صنعت تجربه ندارند و هم در ابتدای راه توان مقابله را نگرش‌ها سنتی حاکم بر این بخش را ندارند. یکی از نمونه‌های موفق این مسیر، شرکت هپکو اراک است که با استفاده از نیروی انسانی متخصص و حمایت از واحدهای تحقیق و توسعه، حالا توانسته تا حدی نیازهای کشور را جبران کند اما واقعیت اینست که هنوز تا رسیدن به نقطۀ مطلوب فاصله بسیار است.
یکدیگر از نکاتی که باید در این بخش موردتوجه قرارداد، عدم‌تصدی‌گری دولت در بخش اجر است. دولت باید به عنوان حامی و سیاست‌گذار در این صنعت حضورداشته باشد تا بتواند فضای رقابتی که لازمۀ توسعه صنعت است را ایجاد کند. از طرف دیگر، شاید مهندسی معکوس و یا حتی تولید با مشارکت شرکت‌های بزرگ خارجی، بتواند تا حدی این مشکل را رفع کند.
ارسال نظر