حرکت به سمت نظام تک نرخی | ارز دولتی حذف می شود؟

طهماسب مظاهری، رئیس کل پیشین بانک مرکزی، در خصوص نیازمندی‌های حذف ارز ترجیحی اظهار داشت: حذف این نوع ارز نه تنها در شرایط اقتصادی کنونی کشور، بلکه در هر وضعیت اقتصادی، اقدامی مثبت به شمار می‌آید. زیرا اختصاص ارز با قیمت پایین‌تر به گروهی خاص نسبت به دیگران، به معنای ترجیح نادرست و ایجاد نظام دو نرخی است.

وی افزود: در هر شرایط اقتصادی اصل بر این است که کالا و ارز به ویژه در حوزه ارز تک نرخی باشد، اما یک امّای بزرگی هم وجود دارد به این معنا که از زمان حذف ارز ترجیحی تا رسیدن به نظام تک نرخی باید عواقب و آثار ناشی از آن را در قالب سیاست‌های جبرانی طراحی و مهار کرد.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی در توضیح بیشتر گفت: حذف ارز ترجیحی نباید اینطور باشد که معیشت و سفره زندگی افراد کم درآمد جامعه از حذف ارز ترجیحی صدمه جدی ببیند بلکه در زمان ایجاد سیستم تک نرخی باید سیاست‌های جبرانی را هم طراحی کنیم تا معیشت مردم آسیبی نبیند.

مظاهری متذکر شد: اگر ارز ترجیحی به این منظور داده می‌شود که یک سری کالای اساسی با قیمت پایین‌تر از قیمت بازار آزاد وارد و یا تولید شود و به دست مصرف کنندگان کم درآمدتر جامعه برسد پس نظام ارز ترجیحی تا روزی که حذف می‌شود باید یک نظام بسته‌ای باشد و زمان تخصیص و وارد شدن کالا‌ها و رسیدن به دست مصرف کننده مشخص باشد.

حرکت به سمت نظام تک نرخی

وی به تجربه ارزی کشور در دوران دفاع مقدس اشاره و خاطرنشان کرد: ما در دوران جنگ تحمیلی هم ارز با نرخ بازار آزاد و ارز دولتی داشتیم و این ارز دولتی در جای خودش به درستی استفاده می‌شد، اما الان متأسفانه ارز ترجیحی در نظام اقتصادی به قیمت ارزان‌تر از بازار آزاد به یک عده افراد داده می‌شود و آن‌ها هم قول می‌دهند که کالا را با همان قیمت ارائه کنند، اما هیچ کنترلی وجود ندارد و ارز را با قیمت آزاد می‌فروشند.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی گفت: ارز ترجیحی یا باید با طراحی سیاست‌ های جبرانی و روش‌هایی متناسب با شرایط روز حذف شود و یا اینکه سیستم کنترل قیمت کالا‌ها تا انتهای زنجیره (مصرف کالا) ایجاد شود.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه هیچ شکی در ضرورت طراحی سیاست‌ های جبرانی برای حذف نظام چند نرخی به سمت نظام تک نرخی وجود ندارد بیان کرد: در زمان جنگ تحمیلی، سیاست کنترل کالای وارد شده با ارز دولتی تا سوپرمارکت با روش‌های ابتدایی و کاغذی وجود داشت، اما امروز روش‌ها و مسیر‌های تک نرخی شدن متفاوت شده است.

مظاهری تک نرخی بودن ارز را یک اصل اصیل اقتصادی برای سلامت اقتصاد جامعه دانست و اظهار کرد: اصل بر این است که نظام تک نرخی یک نظام سالم است و نظام چند نرخی قطعاً با فساد همراه است و تمام فرضیه‌ها و تجربیات اقتصادی در کشور‌های دنیا نیز موید همین مطلب است.