بازی خطرناک آمریکا و چین با اقتصاد دنیا | خطر سقوط سهام در جنگ تجاری

پس از سقوط شدید بازارهای سهام آسیا و رمزارزها در روز گذشته که از آن به‌عنوان «دوشنبه سیاه» یاد می‌شود، شب گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه دولت ترامپ ممکن است اجرای تعرفه‌های جدید را به‌مدت ۹۰ روز به تعویق بیندازد. این خبر باعث شد تا بازارها جهشی قدرتمند را تجربه کنند و قیمت بیت کوین به بالای ۸۰ هزار دلار برسد.

کاخ سفید بلافاصله این خبر را تکذیب و آن را «اخبار جعلی» خواند که به‌سرعت اعتماد بازار را از بین برد و باعث سقوط ناگهانی قیمت‌ها در بازار سهام و رمزارز شد. در ادامه، رئیس‌جمهور آمریکا بار دیگر تهدیدی شدید علیه چین مطرح و اعلام کرد در صورتی که چین تعرفه‌های تلافی‌جویانه ۳۴٪ را که شب گذشته اعلام کرد لغو نکند، ایالات متحده تعرفه‌های فعلی را از تاریخ ۹ آوریل (۲۰ فروردین) ۵۰٪ دیگر افزایش خواهد داد. این اظهارات بار دیگر شوکی به بازار وارد کرد. چین نیز متقبلا پاسخ داد که سرسختانه ایستادگی خواهد کرد.

نوسان بیت کوین؛ صعود تا ۸۱ هزار و سپس اصلاح

بازار رمزارزها نیز شب گذشته تحت‌ تأثیر خبر تعلیق تعرفه‌ها نوسان شدیدی را تجربه کرد. بیت‌کوین به اوج ۸۱,۲۱۳ دلار رسید اما پس از تکذیب خبر از سوی کاخ سفید، قیمت آن کاهش یافت. هنوز مشخص نیست که آیا روند بازگشت قیمتی ادامه خواهد داشت یا خیر.

این تحولات، بار دیگر نشان داد که فضای اقتصادی جهانی با بلاتکلیفی بالایی مواجه است و فشار زیادی بر بازارهای پرریسک وارد می‌کند. سرمایه‌گذاران باید با دقت بیشتری ریسک‌ها و فرصت‌ها را ارزیابی کرده و به‌طور مستمر تحولات سیاست‌گذاری و داده‌های اقتصادی را دنبال کنند.

افزایش انتظارات برای کاهش نرخ بهره پس از جلسه غیرعلنی فدرال رزرو

در شرایطی که بازارها به‌دلیل اخبار مربوط به تعرفه‌ها نگران بودند، فدرال رزرو شب گذشته یک جلسه غیرعلنی و از پیش اعلام‌نشده برگزار کرد. جزئیات این جلسه هنوز منتشر نشده، اما برگزاری آن در چنین زمانی باعث تشدید نگرانی‌ها و گمانه‌زنی‌ها در بازار شده است.

بر اساس ابزار فدواچ بورس کالای شیکاگو (CME)، معامله‌گران اکنون انتظار دارند که فدرال رزرو ممکن است به‌زودی و حتی از ماه می نرخ بهره را کاهش دهد. احتمال این رخداد از ۱۴٪ در هفته گذشته به ۳۰.۷٪ افزایش یافته است. این موضوع نشان‌دهنده انتظار قوی بازار برای اتخاذ رویکرد انبساطی توسط فدرال رزرو در برابر تهدیدات جنگ تجاری و کندی احتمالی اقتصاد است. 

استراتژی گفت‌وگو در عین مقابله؛ طرح تعرفه صفر در برابر تعرفه صفر از سوی اتحادیه اروپا

در برابر فشارهای تعرفه‌ای ایالات متحده، اتحادیه اروپا در نشست وزیران تجارت ۲۷ کشور عضو در لوکزامبورگ به اجماع رسید که اولویت با حل اختلافات تجاری از طریق مذاکره باشد. ماروش شفچوویچ (Maros Sefcovic)، کمیسر تجارت اتحادیه اروپا، اعلام کرد که این اتحادیه پیشنهاد گفت‌وگو برای حذف کامل تعرفه‌های کالاهای صنعتی را به آمریکا ارائه کرده است.

با این حال، اتحادیه اروپا نیز تصریح کرد که تا ابد منتظر نخواهد ماند. شفچوویچ سه موضع کلیدی اتحادیه اروپا را این‌گونه برشمرد:

•     تأکید بر اهمیت همکاری با آمریکا در زمینه‌های راهبردی مانند مقابله با ظرفیت مازاد از اقتصادهای غیر بازار، رقابت در زمینه نیمه‌رساناها و تأمین مواد خام حیاتی
•     اذعان به اینکه مذاکرات با آمریکا طولانی خواهد بود؛ چرا که واشنگتن تعرفه‌ها را ابزار اصلاحات می‌داند، نه اهرم مذاکره
•     پیگیری مذاکرات باز در کنار رویکرد سه‌گانه شامل: اقدامات تلافی‌جویانه برای دفاع از منافع، تنوع‌بخشی به بازار از طریق توافقات تجاری جدید و جلوگیری از تأثیرات مخرب انحراف تجاری

از لحاظ اقدامات عملی، در خصوص تعرفه‌های قبلی آمریکا بر فولاد و آلومینیوم، اتحادیه اروپا انتظار دارد اولین موج تعرفه‌های تلافی‌جویانه را در ۱۵ آوریل (۲۶ فروردین) اجرایی کند. فهرست مربوطه به کشورهای عضو ارائه شده و قرار است در ۹ آوریل (۲۰ فروردین) به رأی گذاشته شود. موج دوم این اقدامات نیز در ۱۵ می (۲۵ اردیبهشت) اجرایی خواهد شد.

در حال حاضر، استراتژی اتحادیه اروپا به‌وضوح بر اصل «اول مذاکره، در کنار اقدام» استوار است و این اتحادیه در تلاش است تا شرکای تجاری خود را متنوع کند. دومبرووسکیس (Dombrovskis) صراحتاً به کشورهایی چون هند، اندونزی، تایلند، فیلیپین و کشورهای خلیج فارس اشاره کرد و خواستار تسریع در مذاکرات توافقات تجاری با آن‌ها شد. وی همچنین تأکید کرد که اتحادیه اروپا اکنون بر ۸۳٪ از تجارت جهانی (به‌جز ایالات متحده) تمرکز خواهد کرد.

در عین حال، اتحادیه اروپا به‌طور جدی نگران انحراف تجاری ناشی از تعرفه‌های آمریکا، به‌ویژه هجوم احتمالی کالاهای چینی به بازار اروپا است. دومبرووسکیس اخیراً به چین سفر کرده و یکی از محورهای اصلی گفت‌وگوهایش رسیدگی به تعادل نداشتن تجاری با چین، ظرفیت مازاد، دسترسی به بازار و سرمایه‌گذاری‌های چینی در اروپا بوده است.