بازار نفت در آستانه اوپک چگونه است؟

۲۳ کشور تولیدکننده نفت اوپک و غیراوپک حاضر در توافقنامه همکاری (Declaration of Cooperation) در نشست ماه آوریل بر سر کاهش تولید در سه مرحله به ترتیب ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه برای مدت دو ماه، ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه برای ۶ ماه و ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه برای ۱۶ ماه به توافق رسیدند.

کاهش تولید روزانه ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه‌ای ماه‌های مه و ژوئن اوپک پلاس که قرار بود به ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز برسد، برای یک ماه دیگر و تا پایان ماه ژوئیه تمدید شد، با این تفاوت که مکزیک مشمول این تمدید یک ماهه نیست و کاهش تولید ماه ژوئیه ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز خواهد بود.

نشست بعدی کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک (JMMC) که قرار است ماهانه برگزار شود، ۱۵ ژوئیه (۲۵ تیرماه) و برای ارائه پیشنهاد درباره میزان کاهش تولید برگزار می‌شود. هم‌اکنون حجم تولید ماه اوت این کشورهای مهم صادرکننده نفت خام تعیین شده است و این موضوع سبب می‌شود که ایجاد تغییر در توافق اوپک پلاس عملی نباشد.

یکی از منابع حاشیه خلیج‌فارس اوپک پلاس گفت: ما از شرایط موجود راضی هستیم. نماینده دیگری از حوزه خلیج‌فارس گفت با توجه به مشاهده علائم بهبود اقتصادهای عمده و اعمال نشدن محدودیت‌های چشم‌گیر برای مهار ویروس کرونا انتظار دارد نشست کمیته وزارتی نظارت بر توافق کشورهای عضو و غیرعضو اوپک (JMMC) بدون هیچ حاشیه‌ای برگزار شود. اختلاف‌ها بر سر پایبندی به سهمیه کاهش تولید مطابق توافق اوپک پلاس تا حد زیادی برطرف شده است.

از جهت عرضه، لیبی جنگ‌زده همچنان می‌تواند برهم‌زننده این محاسبات محسوب شود، زیرا نیروهای نظامی تلاش می‌کنند بنادر و زیرساخت‌های مهم نفتی این کشور را کنترل کنند و ائتلاف اوپک پلاس نیز باید در برابر وسوسه اعضا در بالا بردن سهمیه‌های خود با افزایش قیمت‌ها مقابله کند.

قیمت نفت در کوتاه مدت به حالت سابق باز نمی گردد

در این راستا بهروزی فر، کارشناس حوزه انرژی در خصوص شرایط فعلی بازار نفت، اظهار کرد: نمی‌توان انتظار داشت که در کوتاه مدت قیمت‌ها به شرایط سابق ۶۰ تا ۶۵ دلار بازگردد؛ چراکه تا زمانی که شیوع ویروس کرونا متوقف نشود و تقاضا افزایش نیابد تحقق شرایط سابق امکان‌پذیر نیست.

وی با بیا اینکه تنها در شرایطی که یک تحول خاصی رقم بخورد شاهد تغییر در وضعیت بازارخواهیم بود، تصریح کرد: با شرایط فعلی و وضعیت تقاضا نمی‌توان نسبت به بهبود شرایط امید داشت، حتی اگر کرونا نیز ریشه کن شود در کوتاه مدت نیز قیمت‌ها به حالت گذشته بازنمی گردد.

این کارشناس حوزه انرژی با تاکید بر اینکه اعضای اوپک پلاس میدانند که اگر کاهش عرضه نداشته باشند قیمت‌ها به ۲۰ تا ۳۰ دلار گذشته قابل بازگشت است و اگر کشورها بایکدیگر اتحاد نداشته باشند و تولید را مدیریت نکنند شاهد افت بیشتر قیمت‌ها خواهیم بود، گفت: انتظار من این است که توافقات صورت گرفته ادامه داشته باشد تا شرایط نرمال شود.

بهروزی فر افزود: در شرایط فعلی به نظر می‌رسد که کشورهای عضو اوپک پلاس به تعهد خود عمل خواهند کرد، روسیه و عربستان به عنوان بزرگترین صادرکنندگان نفت دنیا بیشترین ضرر را از کاهش قیمت‌ها خواهند داشت لذا با اطمینان می‌گویم که این دو کشور به دنبال کنترل قیمت‌ها و بهبود وضعیت بازار هستند.

وی با اشاره به سیاست امریکا در این میان، اظهار کرد: امریکا نیز به دنبال به حداقل رساندن وابستگی خود به سایر کشورها است به همین دلیل تولیدکنندگان امریکایی از قیمت‌های بالاتر استقبال می‌کنند.

این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه در وضعیت فعلی بعید است که کشورهای عضو اوپک پلاس زیر تعهد خود بزنند و برنامه کاهش تولید متوقف شود، گفت: پیش‌بینی می‌شود که کاهش تولید به منظور ایجاد توازن در بازار ادامه داشته باشد.

بهروزی فر با اشاره به موقعیت فعلی ایران در بازار جهانی نفت، گفت: متاسفانه ایران عملا از بازار حذف شده، زمانی ۲.۵ میلیون بشکه صادرات نفت داشته‌ایم اما اکنون این میزان کاهش یافته است به همین دلیل قدرت تاثیرگذاری را از دست داده‌ایم.

به گفته وی باتوچه به شرایط تحریم و وضعیت موجود تقریبا ایران از بازار حذف شده است، هرچند میزان صادرات صفرنشده اما شرایط برای کشور ما همچون گذشته نیست.