یک لامپ کمتر، یک شغل بیشتر

نوسانات برق منجر به کاهش تولید، آسیب به ماشین‌آلات و تجهیزات، تحمیل هزینه‌های ناخواسته و... شده و مشکلات و صدمات جبران ناپذیری را به صنایع کشور مخصوصا صنعت فولاد وارد آورده است.

وزارت نیرو سالانه پیش از شروع پیک مصرف برق و در اردیبهشت ماه، در طرح مشارکت با صنایع مختلف از جمله فولاد و پتروشیمی قراردادهایی منعقد می‌کند که بر اساس آن صنایع در ساعات پیک مصرف، برق مصرفی خود را کاهش داده و یا برای ساعاتی دست از فعالیت می‌کشند.

بر اساس گفته‌‌های مصطفی رجبی سخنگوی صنعت برق کشور، در سال ۹۸در این حوزه ۱۲۰ هزار تفاهمنامه با صنایع بزرگ و کوچک و بخش کشاورزی به امضا رسید که در ۴ ماهه ابتدایی امسال، تعداد این تفاهمنامه‌ها به ۲۵۶هزار رسیده به معنای آنکه صنایع با این تفاهمنامه‌ها موافق هستند. براساس این تفاهمنامه‌ها، شرکت‌ها متعهد می‌شوند طبق بررسی‌های کارشناسی، میزان انرژی و روزهایی که می‌توانند مصرف خود را کاهش دهند، اعلام کنند و براساس آن اداره برق منطقه جریان برق صنایع را کاهش می‌دهد و تعرفه برق در آن ساعات برای صنایع بزرگ از جمله فولاد و پتروشیمی کمتر از ۵۰ درصد محاسبه می‌شود.

یکی از صنایع مهم و استراتژیک که در جریان کاهش یا قطع برق آسیب‌های زیادی به آن وارد می‌شود، صنعت فولاد است. به لحاظ فنی، قطع یا کاهش جریان برق در صنایع فولادی در طول روز برابر با از دست دادن کل راندمان کاری در یک روز است. در صنایعی که از کوره‌های مختلف برای تبدیل آهن به فولاد استفاده می‌کنند، آماده به کاری این کورهها - چه از نوع القایی باشد و چه از نوع قوس الکتریکی- با کاهش جریان برق دچار افت تولید شده، چرا که برای حفظ دمای کوره باید جریان برق پایدار بماند، همچنین قطع جریان برق خسارت‌های قابل توجهی را به نسوز داخل کوره وارد می‌کند. به طور مثال تولید شرکت فولاد مبارکه اصفهان منشعب از کوره‌های قوس است و باید از برق برای تولید فولاد خود استفاده کند که با این نوسانها روند تولید فولاد دچار اختلال می‌شود. این شرکت دارای هشت کوره قوس الکتریکی است که در زمان‌های کاهش جریان برق به صورت نوبتی کار می‌کنند و این فرآیند باعث کاهش تولید می‌شود.

با این حال وزارت نیرو در عمل هیچگونه تعهدی در خصوص ضرر و زیان صنایع مخصوصا واحد‌های فولادی در صورت بروز خاموشی ندارد و همواره نیز قطع یا کاهش جریان برق، راحت‌ترین کاری است که متولیان امر در دستور کار خود قرار می‌دهند و صنایع نیز مرجعی برای دریافت خسارت خود ندارند. البته حتی در صورتی که خسارت واردشده به صنایع توسط دولت پرداخت شود، این از منابع عمومی پرداخت می‌شود و به این معنی است که دولت از هزینه این منابع در سایر ردیف‌های بودجه‌ای صرف نظر کند و این منجر به خسارت به سایر بخشها می‌شود.

برخی معتقدند این مشکل تنها در بلندمدت با ساخت واحد‌های نیروگاهی جدید و یا رفتن به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر قابل حل است، اما درحال‌حاضر چه باید کرد؟ مشکل مصرف لزوما با ساخت نیروگاه حل نمیشود. باور به توانایی و قدرت همکاری بین مردم برای حل چالشها و عبور از ساعات اوج مصرف تابستان که در آن احتمال آسیب به خانوارها و صنایع زیاد است، بهتر از هر نیروگاهی می‌تواند مثمر ثمر باشد.

فراموش نکنیم روشن کردن یک لامپ بیشتر شاید خانه هایمان را روشن تر کند اما خاموش کردن یک لامپ اضافه امکان فعال تر شدن صنعت و راه‌اندازی چرخه تولید را فراهم می‌کند.