تعمیرات نیروگاهی چقدر خرج روی دست دولت می‌گذارد؟

برق در زندگی روزمره ما حکم اکسیژن را دارد، وابستگی زندگی به خصوص در شهرهای کشور به هیچ عنوان قابل نفی نیست. از سوی دیگر مادامی که این حامل انرژی در دسترس ما باشد، حسی نسبت به آن نداریم اما به محض اینکه در بازه زمانی هرچند کوتاه شاهد قطعی برق باشیم، تازه متوجه ابعاد اهمیت برق می‌شویم.

این حامل انرژی که زمان دسترسی به آن برای شما به کوتاهی تلاش برای نزدیک شدن به یک پریز برق است، فرایند بسیار پیچیده و سنگینی را برای تولید از سر می‌گذراند.

مسیر طول و دراز گاز طبیعی برای تبدیل به برق

در ایران که بخش قابل توجهی از تولید برق از مصرف گاز طبیعی به دست می‌آید. پس از فرآیند دشوار استخراج گاز، این انرژی فسیلی از طریق خط لوله به نیروگاه‌های کشور می‌رسد تا در آن به ۳ شیوه سیکل بخار، سیکل گاز و سیکل ترکیبی زمینه چرخش توربین را مهیا کرده و برق تولید شود.

این پایان کار فرایند برق‌ نبوده و پس از تولید، این حامل انرژی شبکه گسترده انتقال، توزیع و فوق توزیع را طی می‌کند تا به دست مشترکان برسد.

مسیر یادشده برای تبدیل انرژی‌های فسیلی از جمله گاز طبیعی به برق به اینجا ختم نشده و هزینه نگهداری واحدهای نیروگاهی در قالب تعمیر و نگهداری سالانه انرژی بسیاری را از سوی صنعت برق به خود معطوف می‌کند.

تعمیرات پرهزینه نیروگاهی برای ضمانت تامین پایدار برق

با توجه به اینکه در فصل تابستان نیاز به استفاده از همه توان نیروگاه‌های کشور وجود دارد، بنابراین تعمیرات نیروگاهی که منجر به خارج شدن واحدهای تولید برق از مدار می‌شود، باید در فصل سرد انجام شود.

بر این اساس در سال‌های اخیر به دلیل کمبود گاز طبیعی، تعمیر و نگهداری نیروگاه‌ها به منظور پاسخ به اوج بار فصل زمستان دیرتر از سال‌های گذشته شروع شده و فصل زمستان و بهار سال بعد همواره به تعمیرات نیروگاهی اختصاص پیدا می‌کند.

در سال ۱۴۰۰ تعمیرات نیروگاهی معادل توان بیش از ۱۰۰ هزار مگاواتی صنعت برق در دستور کار قرار گرفته و در اسفند ماه با مشقت هرچه تمام‌تر و با زمان‌بندی حساس به پیش می‌رود.

بر اساس اظهارات وزیر نیرو، در سال ۱۴۰۱ برای اولین بار همه تعمیرات نیروگاهی کشور پیش از ورود به اوج مصرف برق به اتمام می‌رسد.

این حرف به معنای آن است که برای نخستین بار در سال‌های اخیر صنعت برق با همه توان و بدون واحد خارج از مدار به مصاف تامین نیاز در اوج بار تابستان ۱۴۰۱ می‌رود.

هزینه سنگین تعمیرات نیروگاهی روی دست دولت

بر اساس اطلاعات مستند به دست آمده از صنعت برق، هزینه تعمیرات نیروگاهی که سالانه انجام می‌شود، هزینه بسیار سنگینی است. بر این اساس در سال ۱۴۰۱ تعمیرات واحدهای تولید برق به ۴ هزار ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که ۶۱ درصد از این هزینه مرتبط با تعمیر نیروگاه‌های دولتی و ۳۹ درصد دیگر نیز مربوط به تعمیرات نیروگاه‌های بخش خصوصی است.

هزینه‌های سنگین تعمیر و نگهداری در کنار هزینه تامین سوخت به نرخ فروش به پتروشیمی، هزینه جاری نیروگاه و هزینه توزیع برق سبب می‌شود تا برای تولید هر کیلووات ساعت برق هزینه‌ای نزدیک به ۲ هزار ۳۰۰ تومان پرداخت شود.

به عبارت دیگر هر کیلووات ساعت برق ۲ هزار و ۳۰۰ تومان خرج روی دست دولت می‌گذارد اما این کالای بسیار پر هزینه به درستی در کشور مصرف نمی‌شود.

ارزش برق برای مردم تبیین شود

در همین راستا، حمید بهزادی، کارشناس حوزه اقتصاد انرژی در بیان این مسئله که متأسفانه برق ارزشی برای برخی از مردم ندارد، گفت: « در فصل تابستانِ یک منطقه عادی، دولت برای هر خانواده و به معنای صحیح مشترک برق خانگی ۳۰۰ کیلووات ساعت برق به عنوان الگو در نظر گرفته است که هزینه ۶۹۰ هزار تومانی را برای دولت به همراه دارد.»

بهزادی در بیان اینکه ۳۰۰ کیلووات ساعت برای چه مصارفی کافی است، گفت: « استفاده از یک جاروبرقی، یخچال لامپ کم مصرف، کولر آبی و تلویزیون در مدت یک ماه زمینه مصرف کمتر از ۲۵۰ کیلووات ساعت را مهیا می‌کند.»

بهزادی با اشاره به دشواری‌های تامین پایدار برق گفت: «برقی که به دست مردم می‌رسد، حاصل هزینه سنگین و تلاش شبانه‌روزی و ارزش این تلاش باید در جامعه شناخته شود.»

طبق این گزارش، تشریح ارزش صنعت برق زمانی مهیا می‌شود که بدانیم، هر کیلووات ساعت از این حامل انرژی در کشورهای دیگر بین ۳ هزار تومان تا ۴.۵ هزار تومان ارزش دارد و این برق با هزینه بسیار کمتر در اختیار مشترکان ایرانی قرار می‌گیرد.