فرصت بانک‌ مرکزی برای مدیریت بازار سکه

بالا رفتن نرخ سکه در هفته‌های اخیر باعث شده تا نگاه برخی از سرمایه‌گذاران به سمت معاملات گواهی سپرده سکه طلا معطوف شود؛ در این میان افرادی که سود آنها در غیرشفاف ماندن بازارهاست، به دنبال ارائه آدرس‌های غلط و انحراف ذهن مسوولان بانک مرکزی به سمت معاملات سکه بورسی هستند به طوریکه این افراد بعضا رشد قیمت‌های سکه را به فعالیت بانک‌ها در معاملات گواهی سکه نسبت می‌دهند. اتفاقی که به گفته «همایون دارابی»، هیچ ارتباطی به بانک‌ها و معاملات گواهی سپرده سکه در بورس ندارد.

بانک‌ها صرفا خزانه‌دار هستند

 دارابی در ابتدا با بیان اینکه بانک‌ها هیچ نقشی در افزایش نرخ سکه ندارند به خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: بانک‌ها در معاملات گواهی سپرده سکه تنها به عنوان خزانه عمل کرده و در قیمت‌گذاری دخالتی ندارند، آنها برای نگه‌داشتن هر قطعه سکه تنها روزی ۷۰ تومان از مشتری دریافت می‌کنند که با توجه به ضریب امنیتی بانک و همچنین مسائل ایمنی، این رقم بسیار ناچیز است.

وی افزود: از سوی دیگر هم اینکه بانک‌ها بتوانند سکه‌های مردم را از پستوی خانه‌ها جدا کرده و آن را وارد خزانه خود کنند، اتفاقی مهم است.

دارابی خاطرنشان کرد: بانک‌ها نفع چندانی از این کار نمی‌برند، زیرا کارمزد بسیار کمی می‌گیرند که به چشم نمی‌آید، از سوی دیگر، اگر بانک‌ها بتوانند مردم را ترغیب کنند که سکه‌ها را در نزد خزانه بانک‌ها نگه‌داری کنند، یک خزانه بزرگ از گواهی سپرده سکه تشکیل خواهد شد که به موقع بانک مرکزی می‌تواند با استفاده از آن، بازار سکه را در زمان‌های التهاب و نوسان را آرام کند.

 وی‌ تاکید کرد: در بازار گواهی سپرده سکه، بانک‌هایی هستند که گواهی سکه صادر می‌کنند یعنی شما سکه را به آنها تحویل می‌دهید و به‌ جای آن گواهی دریافت می‌کنید که در بورس کالا قابل معامله است. این کار مزیت‌های زیادی دارد؛ اول اینکه امنیت سرمایه شما برقرار بوده و دیگر نگرانی در این زمینه وجود ندارد. دوم اینکه خریدوفروش در بورس کالا هزینه خیلی کمی دارد، یعنی وقتی در بیرون بورس، معامله تا ۳ درصد بین خریدوفروش اختلاف دارد اما در بورس هزینه خریدوفروش بسیار اندک است.

دارابی گفت: همچنین در بورس کالا چون سپرده‌گذاری صورت می‌گیرد پرداخت‌ها نیز تضمین‌شده است، در این میان طبیعی است که گواهی سکه گران‌تر از سکه فیزیکی باشد چون مزیت‌های زیادی به نسبت معاملات نقدی از جمله نبود ریسک حمل‌ونقل، امنیت بالا، هزینه کم، معامله آنلاین و لحظه‌ای و پرداخت تضمین‌شده دارد.

لزوم افزایش سطح آشنایی

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که مدتی است نرخ سکه افزایش پیدا کرده و در این میان، برخی، معاملات گواهی سپرده سکه را دلیل این گرانی می‌دانند، اظهارکرد: افزایش نرخ سکه، هیچ ارتباطی به معاملات سکه در بورس ندارد، چون بورس نه فروشنده است و نه می‌تواند خریدار باشد. اکنون مسئله اساسی این است که بعضی افراد تازه‌کار وجود دارند که نسبت به برخی ابزارها مثل «گواهی سپرده سکه» و «صندوق‌های درآمد ثابت» آشنایی ندارند و متأسفانه چون آموزش کمی دیده‌اند اقدام به خریدهای خارج از ارزش واقعی می‌کنند. مثلاً دیده‌شده که صندوق با درآمد ثابت را با ۲۵ درصد بالاتر از نرخ خریداری می‌کنند یا یک صندوق طلا را تا ۱۰۰ درصد بالای نرخ واقعی خریداری می‌کنند اما این موضوع ارتباطی به بستر معاملات یعنی بورس ندارد.

یک پیشنهاد به بانک مرکزی

دارابی با بیان اینکه محدود بودن موجودی خزانه‌ها از سکه در برابر افزایش تقاضا یکی از مواردی است که باید به آن توجه شود، تصریح کرد: این مسئله نهایتا با افزایش موجودی خزانه‌ها و هم با ورود بانک مرکزی، قابل حل است، به بیان دیگر باید تلاش کنیم تا ظرفیت خزانه‌ها بالا برود و بانک مرکزی باید از این موضوع استقبال کند که می‌تواند سکه فیزیکی را با سکه کاغذی عوض کند و بدون ضرب سکه بازار را تنظیم کند؛ همین کار می‌تواند نقش مهمی در حفظ ذخایر کشور داشته باشد.

وی افزود: این کار باعث خواهد شد که پول از بازار خارج نشود و تورم را مهار خواهد کرد. من پیشنهاد می‌کنم بانک مرکزی یک خزانه بسیار بزرگ ایجاد کند و سکه‌ها را به‌صورت گواهی دربیاورد تا افراد بتوانند بر اساس این گواهی‌ها از بانک‌ها وام بگیرند. قطعاً این وثیقه بسیار معتبر خواهد بود چون پشتوانه آن طلا و سکه است و می‌تواند نقش مهمی در به چرخش درآمدن سرمایه‌های راکد داشته باشد. بانک‌ها نیز می‌توانند با این وثیقه‌ها، طلا خریداری کرده و در اختیار بانک مرکزی قرار دهند.